GPS راه حلی برای ترافیک

در قرون گذشته افراد با استفاده از ستارگان، قطب‌نما و سایر عوامل طبیعی، موفق به مشخص کردن مکان جغرافیایی خود می‌شدند.

اما برخی اوقات عوامل طبیعی مانند توده ابرهایی که مقابل ستارگان قرار می‌گرفتند، انجام این امر را به‌طور کامل ناممکن می‌ساختند. ولی امروزه با پیشرفت تکنولوژی و همچنین با توجه به پیچیدگی‌های جغرافیایی اعم از بافت متراکم شهرها، خیابان‌ها و…. استفاده از روش‌های پیشین تا حد زیادی منتفی و بی‌معنا شده و در چنین شرایطی است که با گسترش فناوری‌های گوناگون، سامانه‌های ماهواره‌ای مدرن و پیشرفته‌ای که امروزه با نام GPS شناخته شده‌اند به کمک بشر آمده‌اند تا هیچ فردی راه خود را گم نکند و همه چیز روی تمام نقاط زمین قابل شناسایی باشد.
GPS که در واقع یک سامانه موقعیت‌یاب ماهواره‌ای است مخفف کلمه Global Positioning Systems است و از یک شبکه ۲۴ ماهواره‌ای در مدار زمین تشکیل شده است.
به‌طور میانگین، ۸ ماهواره از ۲۴ ماهواره، در اطراف هر نقطه از کره خاکی که باشید در بالای سر شما گشت می‌‌زنند. هرچه گیرنده شما به ماهواره‌های بیشتری وصل شود، اطلاعات دقیق‌تری را برای شما محاسبه می‌‌کند.
جالب اینجاست که فاصله بین این ماهواره‌ها و سرعت آنها طوری طراحی شده که هیچ‌گاه تداخلی در عملکرد ماهواره‌ها ایجاد نمی‌شود و ماهواره‌ها تمام زمین را تحت پوشش خود قرار می‌دهند.
این ماهواره‌ها به سفارش وزارت دفاع ایالات متحده ساخته و در مدار زمین قرار داده شده‌اند. GPS در ابتدا برای مصارف نظامی تهیه شد، ولی از سال ۱۹۸۰ استفاده عمومی آن آزاد شد.
خدمات این مجموعه در هر شرایط آب و هوایی، در هر نقطه از کره زمین و در تمام مدت شبانه‌روز به صورت رایگان در دسترس عموم قرار دارد.
علاوه بر GPS، دو سامانه کمابیش مشابه دیگر نیز وجود دارد: سامانه گلوناس که دولت شوروی سابق آن را ساخته و اکنون به‌دست کشور روسیه اداره می‌شود و سامانه گالیلئو که کشورهای اروپائی، آن را برای وابسته نبودن به سامانه آمریکایی GPS ساخته‌اند.
در سامانه GPS، اطلاعات مکانی و زمانی از طریق ماهواره‌ها در هر لحظه به زمین ارسال می‌شود و گیرنده GPS پس از دریافت امواج رادیویی به محاسبه سرعت، مدت زمان سفر، فاصله تا مقصد، مختصات جغرافیایی (طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا، زمان طلوع و غروب خورشید و ماه (در تقویم نجومی)، تعداد ماهواره‌ها، زمان محلی و… می‌‌پردازد و آن را در اختیار کاربر قرار می‌‌دهد.
علاوه بر کاربرد مهم دستگاه‌های GPS، از این دستگاه می‌توان برای پیش‌بینی زلزله، نقشه‌برداری، کنترل امور مربوط به حمل‌ونقل و ترافیک، پیش‌بینی وضع هوا، مین‌یابی و… استفاده کرد.
به‌نظر می‌رسد با استفاده از ابزارهای پیشرفته‌ای چون GPS می‌توان در کنترل مصرف سوخت، حل معضل ترافیک، سنجیدن سرعت خودرو‌ها، ساعات کار رانندگان، زمان شروع و حرکت خودروها، نقاط توقف و زمان آنها، مسیر سفر و… گامی مؤثر برداشت، همچنین در مواقع لزوم، این دستگاه می‌تواند به‌عنوان جعبه سیاه خودرو، مورد استفاده قرار‌ گیرد.
دستگاه‌های GPS که روی اتومبیل نصب می‌شوند موقعیت مکانی کاربران را مشخص کرده و مسیری را که برای رسیدن به محل موردنظر باید طی شود را به صورت صوتی و برداری مشخص می‌کنند.
به‌عنوان مثال اگر کاربران قصد داشته باشند از تهران به جنوبی‌ترین نقطه کشور سفر کنند، دستگاه GPS علاوه بر معرفی دقیق موقعیت مکانی، مسیر درستی را که باید طی شود مشخص می‌کند.
قیمت دستگاه‌های GPS که روی خودرو نصب می‌شوند، بین ۵۰۰هزار تومان تا ۲میلیون تومان است و اخیرا بسیاری از کارخانه‌های سازنده اتومبیل مانند بنز، بی‌ام‌و و… یک دستگاه GPS هم روی خودروهای جدید نصب می‌کنند.