لایحه برنامه پنج ساله شهرداری تهران(۳)

بخش دوم:برنامه راهبردی والزامات حوزه ستادی شهرداری (فصل دوم)

فصل دوم : معماری، شهرسازی و مدیریت شهری

ماده ۸
چشم­انداز، اهداف و راهبردهای توسعه شهرسازی و مدیریت شهری شهرداری تهران، در سال های اجرای برنامه پنج ساله به قرار زیر است:
الف) چشم­انداز
۱) تهران؛ شهری با اصالت و هویت ایرانی – اسلامی (شهری که برای رشد و تعالی انسان و حیات طیبه، سامان می­یابد)
۲) تهران؛ شهری دانش پایه، هوشمند و جهانی
۳) تهران؛ شهری سرسبز و زیبا، شاداب و سرزنده با فضاهای عمومی متنوع و گسترده
۴) تهران؛ شهری امن و مقاوم در برابر انواع آسیب­ها و مقاوم در برابر مخاطرات و سوانح
۵) تهران؛ شهری پایدار و منسجم با ساختاری مناسب برای سکونت، فعالیت و فراغت
۶) تهران؛ شهری روان با رفاه عمومی و زیرساخت­های مناسب، همراه با تعدیل نابرابری­ها و تأمین عادلانه کلیه حقوق شهروندی
۷) تهران؛ کلانشهری با عملکرد­های ملی و جهانی و با اقتصادی مدرن و مرکزیت­ امور فرهنگی – پژوهشی و سیاسی در سطح کشور، و حداقل یکی از سه شهر مهم و برتر منطقه آسیای جنوب­غربی

ب) اهداف
۱) ارتقاء نقش­های فراملی، ملی و منطقه­ای شهر تهران با استفاده مناسب از ظرفیت­ها و سرمایه­های فیزیکی، اجتماعی، انسانی و مالی – اقتصادی شهر
۲) تعیین حریم مناسب و تثبیت حدود و مرز محدوده شهر تهران، ضمن حفظ یکپارچگی و با اعمال نظام مدیریت شهری واحد در محدوده و حریم شهر
۳) تثبیت سطوح اراضی مسکونی و هدایت میزان تراکم و استفاده مناسب از اراضی شهری به منظور گسترش فضاهای عمومی و کاربری­های خدماتی برای حدود ۱/۹ میلیون نفر جمعیت در افق طرح
۴) بهبود و ارتقاء کیفیت محیط شهری و ساماندهی کالبدی آن، با پهنه­بندی و تعیین محدوده­های اعمال ضوابط و مقررات استفاده از اراضی و محدوده­های نیازمند مداخله به ویژه بافت­های فرسوده به منظور بهسازی، نوسازی و بازسازی
۵) ساماندهی سیما و منظر شهری با تأکید بر هویت معماری و شهرسازی ایرانی – اسلامی
۶) ارتقاء کیفیت زیست­محیطی شهر تهران و حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی شهر و توسعه فضاهای عمومی و گردشگری

ج) راهبردهای توسعه
۱) ساماندهی و صیانت از محدوده و جلوگیری از هرگونه گسترش شهر

• جلوگیری از گسترش کلانشهر تهران و تثبیت مرز محدوده آن از شمال، جنوب، شرق و غرب شهر.
• تحدید ساخت و سازهای مسکونی در مجاورت مرز محدوده شهر و تخصیص اراضی مجاور خط محدوده به عملکردهایی ویژه، از جمله برای فعالیت­های تفرجی، فراغت و گردشگری و یا چندمنظوره با حداقل سطح اشغال و تراکم و غلبه فضای سبز و باز.

۲) ساماندهی و صیانت از حریم پایتخت (تهران)

• لزوم اعمال ضوابط و مقررات هماهنگ برای کلیه “مراکز جمعیت و فعالیت” واقع در این حریم و عدم تعیین حریم جداگانه برای کانون­های جمعیتی و کلیه سکونتگاه­های موجود در آن، از طریق تهیه طرح حریم در قالب طرح جامع تهران، همراه با ضوابط و مقررات ساخت و ساز.
• برخورد جدی و همه­جانبه و بدون اغماض با هر گونه تخلف ساخت و ساز در حریم پایتخت و جلوگیری از هرگونه فعل و انفعال غیررسمی و غیرقانونی و برخورد با تمامی اشخاص متخلف اعم از حقیقی و حقوقی دولتی و غیردولتی، تعاونی­های مسکن وابسته به دستگاه­های دولتی، عمومی، قوه قضائیه، شهرداری، نیروهای مسلح (نظامی و انتظامی) و نهادهای انقلاب اسلامی، نهادها، ستادها و مؤسسات عمومی که املاک و اراضی بزرگ در نقاط مختلف واقع در محدوده و حریم در اختیار دارند.
• تهیه طرح­ هادی برای روستاهای بدون طرح هادی و نیز بازنگری و اصلاح طرح­های هادی روستاهای موجود واقع در حریم پایتخت، براساس ضوابط حریم با همکاری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.
• نظارت بر استقرار کاربری­ها­ و هرگونه مرکز و یا پهنه فعالیت جدید (اعم از کارگاه، کارخانه، ناحیه صنعتی، مجتمع صنعتی و کارگاهی، شهرک صنعتی و مانند آن) در این حریم، در چارچوب ضوابط و مقررات مربوط و طرح حریم پایتخت (تهران).
• نظارت بر حریم تعیین شده و همچنین توزیع درآمدهای حاصل از توسعه و عمران و نظارت بر ساخت و سازهای مجاز و قانونی بین مراکز جمعیتی (شهری و روستایی) واقع در حریم مذکور.

۳) ارتقاء نقش و جایگاه شهر تهران در سطوح فراملی، ملی و منطقه­ای

• تبدیل تهران به شهری دانش پایه (دروازه ورودی ایران به عصر اطلاعات)، هوشمند و جهانی با افزایش سهم اقتصاد مدرن و دانش پایه و تأمین فضا، زیرساخت­ها و ارتباطات لازم در آن، برای ارتقاء زیست­پذیری و فعالیت­پذیری شهر در سطح جهانی و منطقه­ای.
• تداوم مرکزیت سیاسی – اداری کشور و استان و مدیریت و نظارت عالی بر فرایندهای توسعه ملی همراه با تعادل­بخشی و تمرکززدایی در ارتباط با وظایف حکومت مرکزی و انتقال دستگاه­های دولتی که ضرورتی بر حضور و استقرار آن­ها در تهران نیست.
• ساماندهی یکپارچه مجموعه شهری تهران با الگویی چندمرکزی به منظور تمرکززدایی و کاهش وابستگی سکونتگاه­های پیرامونی به شهر تهران و ایجاد محیطی قابل زندگی برای کلیه ساکنان مجموعه شهری تهران.
• توسعه برنامه­ریزی شده، هدایت شده و حمایت شده شهر­های اقماری کلانشهر تهران که در فاصله مناسبی از تهران قرار دارند و عمده مسائل و رفع نیازهای آنها مستقل از تهران است، با اولویت به شهرهای جدید پردیس، پرند، هشتگرد و اندیشه.

۴) سکونت

• تثبیت وسعت نهایی کاربری­های خالص مسکونی در محدوده شهر به مساحت ۱۸۰ کیلومترمربع، ضمن اجتناب از گرایش­های حاکم بر توسعه اسکان جمعیت به زیان تنزل کیفیت زندگی و ساماندهی اسکان­های غیررسمی و حاشیه­نشینی در بافت­های شهری و هاله­های پیرامونی شهر.
• توزیع متناسب جمعیت در سطح نواحی شهری از طریق ارتقاء وضعیت مسکن شهر تهران به نحوی که میانگین این سرانه در سطح نواحی حداقل ۵/۱۷ مترمربع باشد.
• تعدیل نابرابری­ها و تأمین خدمات و فضاهای عمومی موردنیاز جمعیت شهری تهران به ویژه در مناطق جنوبی و مرکزی شهر و ساماندهی وضعیت توزیع فضاهای خدماتی و تجاری با عملکرد محلی، متناسب با نیاز شهروندان.
• تأمین امنیت و سلامت در عرصه‌های سکونت با ساماندهی شبکه‌های دسترسی مناسب و حرکت پیاده برای تردد آرام در محلات و بین محلات مسکونی و حرکت معلولین.
• جلب مشارکت عمومی برای ارتقاء کیفیت زندگی و حمایت از شوراها و نهادهای مردمی، با رویکرد محله­محوری، برای اداره امور شهر به صورت محلی و مشارکتی در سطح محلات، نواحی و مناطق شهری.

۱)بهبود و ارتقاء وضعیت و ساماندهی کالبدی شهر تهران (سازمان فضایی شهر)

• انسجام­بخشی به کالبد شهر در محدوده مصوب آن.
• ساماندهی کالبد شهر تهران با اتکاء بر ساختار طبیعی و بسترهای زیست­محیطی آن به ویژه رود دره­های ارزشمند شهر و تداوم آنها به طرف جنوب به عنوان عناصر و محورهای بارز برای استخوان­بندی شهر.
• هویت­بخشی به کالبد شهر با تأکید بر هویت محله‌ای و توجه اساسی به ساختار تاریخی به ویژه پهنه ارزشمند مرکزی که متشکل و محصول پیوند و فرایندهای گسترش سه هسته تاریخی تهران، ری و تجریش است.
• تعادل­بخشی به الگوی استقرار سکونت و فعالیت متناسب با الزامات طبیعی و تاریخی شهر و جلوگیری از گسیختگی و دوگانگی فضایی با پی­ریزی ساختار منسجم، توسعه­پذیر و زیست­پذیر.
• ارجحیت منافع عمومی بر منافع خصوصی و تأمین عدالت اجتماعی – فضایی و اولویت به تقویت فضاهای عمومی در ساماندهی فضایی شهر تهران.
• پالایش مرکز قدیمی تهران و ارتقاء کیفی عملکردی آن برای عملکردهای فرهنگی، گردشگری و ارتقاء کیفیت کسب و کار و ساماندهی، هدایت و تقویت روند شکل­گیری مراکزی مکمل برای مرکز قدیمی با عملکردهای شهری و فراشهری در اطراف پهنه مرکزی تهران.
• توزیع متعادل خدمات و کاهش تقاضای سفر با توزیع مرکزیت­ها، فعالیت­ها و خدمات با عملکردهای فرامنطقه­ای در شهر.
• استفاده از اراضی خالی بزرگ و فضاهای باز باقیمانده شهر و بازیافت اراضی بافت­های فرسوده و یا با عملکردهای نامتجانس شهری برای رفع کمبودهای اساسی شهر در زمینه تکمیل زیرساخت­های شهری و توسعه فضاهای سبز، عمومی، فرهنگی، خدماتی، فعالیت و گذران اوقات فراغت و تفرج.

۲) ارتقاء کیفیت کارایی محیط شهری با پهنه­بندی نحوه استفاده از اراضی و ساماندهی ساخت و ساز در انواع کاربری­ها

• پهنه­بندی سطح شهر به منظور جلوگیری از تداخل نامناسب کاربری­ها، تعیین عرصه­های استقرار عملکردها و کاربری­های مجاز برای پاسخگوئی به مردم و سازمان­ها (صدور جواز ساخت و بهره­برداری) و کنترل و نظارت بر ساخت و ساز.
• اعمال سیاست­های ترویجی – تشویقی و تدریجی در جهت کاهش سطح اشغال زمین در هرگونه بهره­برداری و ساخت در کلیه پهنه­های استفاده از زمین.
• اعمال سیاست­های تشویقی برای تجمیع اراضی به ویژه در بافت­های مسکونی در جهت کاهش سهم ریزدانگی پلاک­های مسکونی در سطح شهر.
• هدایت و کنترل میزان تراکم مجاز ساختمان­های مسکونی و اعمال سیاست­های مناسب برای تخصیص تراکم بیشتر در پهنه­های کار و فعالیت و مختلط.
• ساماندهی احداث ساختمان­های مسکونی با اعمال ضوابط توأمان تراکم و طبقات و هدایت و کنترل سرانه مفید واحدهای مسکونی و تعداد مجاز واحدهای مسکونی در احداث ساختمان­های مسکونی شهر.

۳)ساماندهی و ارتقاء هویت سیما و منظر شهری (طراحی شهری) تهران در جهت احیاء معماری و شهرسازی ایرانی – اسلامی

• ساماندهی فضاهای شهری از نظر کیفیت­های محیطی و انتظام بصری، هویت­بخشی و پاسخگوئی به نیازهای روانی و عاطفی شهروندان.
• ارتقاء کیفیت محیط شهری، با توسعه عرصه­های عمومی، ایجاد سرزندگی در محیط شهری و تقویت نشانه­های هویتی شاخص شهر و ساماندهی مبلمان و تجهیزات شهری.
• ارتقاء کیفیت معماری شهر تهران با ساماندهی نماها و سیما و منظر شهر همراه با اعمال اصول ایمنی و زیبایی، انسجام­بخشی به کالبد محله­ها و ایجاد ترکیبات شکلی و حجمی مناسب برای ابنیه خاص شهر.
• احیاء معماری و شهرسازی ایرانی – اسلامی در هرگونه تحولات و مداخلات کالبدی شهر.

۴) تأمین نیازها و ساماندهی خدمات شهری تهران

• افزایش سرانه مجموعه خدمات شهری شامل سرانه­های خدمات آموزشی، درمانی و بهداشتی، فرهنگی، مذهبی، ورزشی، گردشگری (تفریحی و پذیرایی) و تأسیسات و تجهیزات شهری با مقیاس­های محله­ای، ناحیه­ای، منطقه­ای و شهری به حدود ۲ برابر (حدود ۱۳ مترمربع، علاوه بر فضای سبز) تا افق طرح.
• توزیع متعادل خدمات شهری متناسب با مقیاس خدمات در سطح شهر و تأمین حداقل ۵ مترمربع سرانه خدماتی در سطوح محلات و نواحی.
• ساماندهی سلسله­مراتبی خدمات شهری، هماهنگ با سلسله­مراتب مراکز شهری از مقیاس خرد، با عملکرد محله‌ای و با محوریت مسجد، تا مقیاس­های ناحیه­ای، منطقه­ای، شهری و فراشهری.
• تلاش در زمینه تأمین کاربری­های خدماتی حتی­المقدور به صورت متمرکز با همجواری­های مناسب در مقیاس حداقل یک بلوک برای انواع خدمات در محلات و نواحی.
• ساماندهی و توسعه فضاهای آموزش عمومی، فرهنگی، مذهبی، ورزشی و ایجاد مجموعه­های مناسب به ویژه در کاربری­های نامتجانس کنونی شامل اراضی رها شده، صنایع مزاحم و انبارهای متروکه و اراضی ذخیره شهری.
• ساماندهی و ایجاد پردیس­های حکومتی و حکمرانی محلی و تأسیسات اداری – دولتی و عمومی.
• ساماندهی و ایجاد مراکز و مجتمع­های بزرگ ورزشی، بهداشتی و درمانی.
• ساماندهی و جابجائی مراکز آموزش عالی با ایجاد پردیس­های دانشگاهی و پارک­های فناوری و پژوهشی – تحقیقاتی.

۵) بهسازی، نوسازی و بازسازی بافت­های فرسوده شهر تهران

• حمایت و نظارت بر نوسازی در بافت­هایی که نیازمند توان­بخشی و مداخله محدود با اعمال سیاست­های تشویقی است از طریق ایجاد و بکارگیری نهادهای مدیریتی مناسب و موردنیاز.
• لزوم مداخله در بافت­های فرسوده با تأکید بر توانمندسازی و سازماندهی تشکل­های محله­ای برای مشارکت به شیوه­های امکان­پذیر ضمن ایجاد مدیریت­های واجد شرایط و نهادسازی برای این مداخلات با رویکرد حفظ و تداوم سکونت و هویت محله­ای.
• تهیه طرح­های ویژه توسعه یکپارچه برای محلات و بافت­های فرسوده شهر (مصوب شورایعالی شهرسازی و معماری ایران)، با رویکرد اقتصادی مؤثر و رعایت ملاحظات زیست­محیطی، اجتماعی و فرهنگی و در شرایط تراز مالی صفر برای شهرداری تهران و با انجام مطالعات امکان­سنجی موردنیاز قبل از تهیه طرح مداخله با بهره­برداری از عرصه­های ذخیره نوسازی شهری به طور همزمان در قالب طراحی واحد.
• اعمال سیاست­های تشویقی مؤثر برای تجمیع اراضی و ساماندهی به منظور بهسازی و نوسازی بافت­ها و ابنیه فرسوده.
• اعمال سیاست­های تشویقی برای بهسازی با مشارکت مردم در محدوده­هایی که نیازمند مقاوم­سازی با حمایت، حفاظت، نگهداری، مراقبت، استحکام­بخشی و تعمیر است.
• بازسازی بافت­های فرسوده که نیازمند مداخله مؤثر به ویژه تأمین خدمات و زیرساخت­ها با تجهیز منابع مالی و سرمایه­گذاری است.

ماده ۹
شهرداری تهران موظف است در طی سال­های برنامه پنجساله موجبات ساماندهی “ساختار شبکه­ای شهر تهران”، را هماهنگ با ساختارهای طبیعی و تاریخی و نظام­های حرکت، عملکرد و فعالیت، متشکل از پنج محور شمالی – جنوبی و سه محور شرقی – غربی فراهم نماید، تا ضمن تسهیل امکان حرکت و جابجایی بهتر در سطح شهر و کاهش تقاضای سفر، موجبات سامانیابی عناصر بزرگ مقیاس با کارکردهای شهری و فراشهری در شهر تهران، فراهم شود.

ماده ۱۰
شهرداری تهران موظف است به منظور تمرکززدایی از مرکز شهر و تعدیل نظام شعاعی در ساختار فعلی شهر، با پالایش مرکز اصلی آن و افزایش چشم‌گیر سهم نظام شبکه‌ای در ساختار شهر با توزیع مرکزیت و استقرار نظام سلسله­مراتبی مطلوب در سازمان فضائی شهر، ضمن تجهیز و ساماندهی شبکه‌ای از مراکز در سطوح و مقیاس مختلف برای تهران در سال­های برنامه پنجساله، ظرف مدت یک سال از تصویب این مصوبه در چارچوب مصوبه الزام شهرداری تهران به انجام مطالعات توجیه فنی، اقتصادی، زیست محیطی، فرهنگی و اجتماعی به شماره ۱۰۳۵۹/۹۲۴/۱۶۰ مورخ ۲۰/۶/۸۶ نسبت به تهیه طرح و اولویت بندی محورهای زیر اقدام نماید :الف) ساماندهی ۸ مرکز فراشهری در پهنه مرکزی شهر
۱) مرکز شهری تجاری – تفرجی تجریش
۲) مرکز فراشهری رسانه­ای – هنری (صدا و سیما و پیرامون)
۳) مرکز فراشهری اجتماعی – فرهنگی تهران (تپه­های عباس­آباد)
۴) مرکز فراشهری فعالیت­های نوین شهر تهران (شمال محور انقلاب)
۵) مرکز فراشهری تاریخی و تجاری تهران (بازار و محدوده تهران ناصری)
۶) مرکز اقتصادی جهانی تهران (پهنه­ای حدفاصل بعثت و شوش و حدفاصل میدان راه­آهن تا فدائیان اسلام)
۷) مرکز شهری تاریخی- مذهبی (ری)
۸) مرکز ارتباطات جهانی تهران (برج میلاد)

ب) ساماندهی ۳ مرکز فراشهری در پهنه­های پیرامونی شهر
۱) مرکز گردشگری و خدمات مجموعه شهری تهران (منطقه ۲۲)
۲) مرکز فناوری و صنعت پالایش شده مجموعه شهری تهران (منطقه ۲۱)
۳) مرکز فناوری و صنعت پالایش شده شرق تهران (منطقه ۴)

ج) ساماندهی ۷ مرکز شهری با عملکردهای فرامنطقه‌ای
۱) مرکز خدماتی – تجاری حوزه شرقی تهران (دوشان­تپه)
۲) مرکر خدماتی – تجاری حوزه غربی تهران (میدان آزادی)
۳) مرکز خدمات شهری – فرامنطقه‌ای شمال­شرق (اقدسیه)
۴) مرکز خدمات شهری – فرامنطقه‌ای شمال­غرب (پونک)
۵) مرکز خدمات شهری – فرامنطقه‌ای شرق (کوهک)
۶) مرکز خدمات شهری – فرامنطقه‌ای جنوب شرقی (میدان بسیج)
۷) مرکز خدمات شهری – فرامنطقه‌ای جنوب غربی (یافت­آباد)
د) ساماندهی حدود ۴۰ مرکز با عملکرد منطقه­ای
هـ) ساماندهی حدود ۲۰۰ مرکز با عملکرد ناحیه­ای
و) ساماندهی مراکزی با عملکرد محله­ای و با تأکید بر محوریت مساجد، در محلات

ماده ۱۱
شهرداری تهران موظف است، موجبات تحقق پهنه­بندی سطح شهر تهران را، برای هدایت و کنترل تحولات کالبدی و نظارت برساخت و ساز در عرصه­های شهری تهران به منظور جلوگیری از تداخل غیرضروری و نامناسب کاربری­ها و ارتقاء کیفیت و کارایی محیط شهری فراهم سازد، تا بر مبنای اصول و نقشه پهنه­بندی طرح جامع مصوب شهر و نقشه­های تفصیلی و ملاک عمل شهر، موجبات پاسخگویی به مالکین و هرگونه تقاضای ساخت و ساز، با تراکم­های ساختمانی مجاز، چگونگی ساخت و ساز و ضوابط دسترسی و تعیین کاربری­های مجاز و قابل استقرار، از اولین سال اجرای این مصوبه فراهم شود.

ماده ۱۲
شهرداری تهران موظف است در هر یک از پهنه­های اصلی شهر، کلیه اراضی، املاک و فضاهای باز بزرگ با مساحت یک هکتار و بیشتر (به جز فضاهای سبز موجود) را که در عملکرد خاص هر یک از پهنه­ها تعیین تکلیف نشده­اند، به “ذخیره نوسازی شهری” اختصاص داده و در راستای بازسازی و نوسازی بافت­های فرسوده شهر، به عنوان سرریز و تعادل­بخشی جمعیت متراکم و کمبود سرانه­ خدمات این بافت­ها به طور همزمان با تهیه طرح­های مداخله در بافت­ها از یکسو و یا با گذاشتن مجموعه­ای از کاربری­های چندمنظوره شهری از جمله خدمات شهری، تجاری – اداری، فعالیت، گردشگری، سبز و باز و حتی مسکونی پس از تصویب در کمیسیون ماده (۵) شهر تهران، مورد استفاده و بهره­برداری قرار دهد.

ماده ۱۳
شهرداری تهران موظف است، برای پیشبرد فرایند تهیه طرح­های توسعه شهری و هماهنگ با طرح­های جامع و تفصیلی برای کلیه زمینه­ها (موضوعات) و محدوده­ها (موضع­ها) که نیازمند مداخله هماهنگ براساس مطالعه، برنامه­ریزی و طراحی است، موجبات تهیه طرح­های موضوعی و موضعی را به عنوان برنامه سطح سوم طرح­های توسعه شهری فراهم سازد که شامل ۷۸ طرح مصوب موضوعی و ۴۶ طرح مصوب موضعی در مقیاس شهری است (موضوع طرحهای موضعی و موضوعی مندرج در بخش اول این مصوبه )، برنامه زمان بندی انجام مطالعات طرحهای مذکور حداکثر ظرف مدت شش ماه از تصویب این مصوبه تنظیم و توسط شهردار تهران ابلاغ می گردد.

ماده ۱۴
شهرداری تهران موظف است به منظور ابقاء و احیای الگوهای معماری در شهر تهران، موجبات انجام اقدامات زیر را در طی سال­های برنامه پنجساله فراهم نماید:۱) تدوین الگوی معماری در اراضی مسطح و شیب­دار و انواع بافت­ها (شطرنجی، ارگانیک، شعاعی و …)
۲) تهیه الگوشناسی بناهای مسکونی (نمونه های کوتاه مرتبه: کوشک ها، خانه باغها و نسل اول بلندمرتبه­سازی)
۳) تهیه الگوشناسی بناهای غیرمسکونی (راسته ای و مجموعه ای)
۴) تدوین ضوابط بدنه های شهری، نمادها و خط آسمان

ماده ۱۵
شهرداری تهران موظف است، به منظور حفاظت از کریدورها و کانون های دریافت دید و منظر و بهره گیری از مناظر گسترده، استراتژیک و چشم اندازهای بدیع، نسبت به تهیه طرح پالایش کریدورها و کانون های دریافت دید و جلوگیری از عناصر مسدود کننده آن در طی سال­های برنامه اقدام نماید.

ماده ۱۶
شهرداری تهران موظف است، به منظور خوانایی شهر، نسبت به تهیه طرح ساماندهی سیمای شبانه و روزانه و حفظ تشخص ها و نمادهای محلی با تأکید بر هویت معماری ایرانی – اسلامی، اقدام نماید.

ماده ۱۷
شهرداری تهران موظف است به منظور ساماندهی و ارتقاء منظر جداره های شهری ظرف مدت یک سال پس از تصویب این لایحه، ضوابط و مقررات جداره ها در محورهای مجهز شهری و محورهای طبیعی را تدوین نماید.

ماده ۱۸
شهرداری تهران موظف است به منظور ارتقاء کیفیت سکونت و زندگی، تأمین متناسب خدمات فردی و اجتماعی، کاهش فشار بر زیرساختها و سهولت رفت و آمد شهری، در طی سالهای برنامه، راهکارهای اجرایی لازم برای تحقق جمعیت­های پیش بینی شده مناطق را بکار گیرد.

ماده ۱۹
شهرداری تهران موظف است، با توجه به سازمان فضایی طرح جامع تهران و نظام سلسله­مراتبی مراکز محله‌ای ،ناحیه‌ای ، منطقه‌ای، فرامنطقه‌ای، حوزه­‌ای، شهری و فراشهری و برقراری نظام مطلوب ارائه خدمات به شهروندان و اعمال مدیریت هرچه بهتر با رویکرد محله محوری از یک سو، و ضرورت هماهنگی بین تمامی دستگاه‌های مسئول خدمت‌رسانی در شهر تهران و به‌ویژه در فقدان نظام واحد مدیریت شهری و تفاوت موجود در محدوده‌های مناطق مدیریتی بین مناطق شهرداری و دستگاه‌های مذکور از سوی دیگر، موجبات تجدیدنظر در تقسیم‌بندی مناطق، نواحی و محلات شهر تهران، منبعث از سازمان فضایی این طرح مصوب را، حداکثر ظرف ۶ ماه از تاریخ این مصوبه، همراه با پیشنهاد استقرار مدیریت‌های خاص در برخی از پهنه‌های ویژه شهر تهران، تهیه تا پس از تصویب شورای اسلامی شهر تهران و درصورت نیاز سایر مراجع ذیربط، حداکثر از ابتدای سال دوم برنامه به مورد اجرا گذاشته شود.

ماده ۲۰
شهرداری تهران موظف است، با پی­گیری­های لازمه در طی سال­های برنامه پنجساله اول، موجبات تحقق موارد زیر را توسط قوه قضائیه در شهر تهران فراهم نماید:
۱) رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری طرح­های مصوب توسعه شهری تهران در صدور هرگونه آراء توسط قوه قضائیه (دیوان عدالت اداری و محاکم قضائی).
۲) انجام اصلاحات لازم در قانون ثبت و سایر ضوابط و مقررات و آئین­نامه­های آن، به منظور تبعیت کامل هرگونه تفکیک و افراز اراضی، املاک و انواع ساختمان­ها و نقل و انتقال آنها، منطبق با ضوابط و مقررات شهرسازی و طرح­های جامع و تفصیلی و سایر ضوابط و مقررات مربوط و ابطال اسناد صادره در اینگونه موارد و هرگونه نقل و انتقال صورت گرفته برخلاف آنها.
۳) انجام اقدامات هماهنگ با سازمان ثبت برای تدوین مبانی واحد در خصوص متراژ مفید و غیرمفید کلیه ساختمان­ها و تطبیق کامل مفاد صورت مجالس تفکیک ثبت با مشخصات و متراژ مندرج در گواهی­های پایان کار صادره توسط شهرداری و شناسنامه فنی و ملکی ساختمان.
۴) ایجاد و استقرار دادگاه­های تخصصی و ویژه توسط قوه قضائیه، در زمینه شهرسازی و مدیریت شهری برای رعایت کامل و دقیق ضوابط و مقررات آن.
۵) برقراری فرایند صدور اسناد تفکیکی پارکینگ­ در ساختمان پارکینگ­های عمومی به ویژه در کنار محلات نفوذناپذیر و ایجاد شرایط برای خرید و فروش پارکینگ و منع خرید و فروش کلیه واحدهای مسکونی، تجاری و اداری فاقد پارکینگ در سال­های پایانی برنامه پنجساله، از سال ۱۳۹۰ به بعد در شهر تهران (مشروط به تأمین پارکینگ­های مشاعی).
ساز و کارهای اجرایی شدن موارد فوق ظرف مدت شش ماه پس از تصویب این مصوبه، توسط شهرداری تهران تنظیم و توسط شهردار تهران ابلاغ می گردد.

ماده ۲۱
شهرداری تهران موظف است، با همکاری و هماهنگی اداره کل بازرگانی استان تهران و سایر دستگاه­های ذیربط و تشکل­های صنفی و به منظور تعیین موقعیت­های مکانی مناسب برای عملکردهای مجاز و مورد نیاز مردم در سطوح مختلف و در مقیاس محلی، ناحیه­ای، منطقه­ای و فرامنطقه­ای (شهری و فراشهری)، گروه­های کاربری و عملکردی را با توجه به سازگاری و یا تزاحم همجواری فعالیت­ها نسبت به یکدیگر یا نسبت به سکونت، طبقه­بندی نماید، تا فعالیت­های همخوان در مقیاس مناسب و در یک گروه سازگار بتوانند در کنار یکدیگر و در زیرپهنه مناسب قرار گیرند و فعالیت­های غیرهمخوان به تدریج به سمت پهنه­های مناسب هدایت شوند.ت دستورالعمل اجرایی این بند ظرف سه ماه پس از تصویب این مصوبه توسط شهرداری تهران تهیه و جهت تأیید اداره کل بازرگانی استان تهران ارسال می گردد.

ماده ۲۲
شهرداری­ تهران مکلف است، به منظور حفظ باغات و جلوگیری از تخریب و نابودی آنها و در اجرای قوانین و مقررات مربوطه، نسبت به تهیه شناسنامه کلیه باغات با مساحت ۵۰۰ مترمربع و بیشتر و تدوین ساز و کار مدیریتی مناسب برای حفظ آنها اقدام نماید.

ماده ۲۳
شهرداری تهران موظف است موجبات فراهم نمودن زمینه­های مناسب برای ارتقاء کیفیت ساخت و ساز در شهر تهران را در طی سال­های برنامه پنجساله فراهم سازد بدین منظور استانداردهای ساخت و ساز در سال اول برنامه تدوین و در طی سالهای برنامه مبنای عمل قرار خواهد گرفت.

ماده ۲۴
شهرداری تهران موظف است موجبات ارائه و تشریح طرح­های جامع و تفصیلی جدید شهر تهران و دستاوردهای آن را از طریق برگزاری دوره­های خاص آموزشی و کارگاه­ها برای کلیه سطوح مدیریتی و بدنه ستادی و اجرایی شهرداری، اعضاء شورایاریها، معتمدین محلی، سازمانهای غیر دولتی، مساجد و روحانیون، دانشگاه ها و محافل علمی و سایر گروه­های ذیربط و ذینفع به ویژه مهندسین کلیه رشته­های تخصصی فراهم نماید.

ماده ۲۵
شهرداری تهران موظف است باتوجه به ماهیت راهبردی – ساختاری طرح جامع شهر تهران در طی سالهای اجرای برنامه و در فعالیتی مستمر و پیوسته به منظور اعمال بازخوردهای ناشی از فرآیند تکمیل، تدقیق و اجراء و در جهت ارتقاء کارآمدی و تحقق پذیری هر چه بیشتر اهداف و راهبردها و طرح های اجرائی فرودست آن، متناسب با تحولات، شرایط و مقتضیات زمان و در عین حفظ اصول کلی و راهبردهای طرح، اصلاحات را لازم برای برنامه پنج ساله دوم شهرداری تهران پیشنهاد نماید.