پایان نامه ارشد شهرسازی ؛ فراغت در شهر(۲)

طرح مسئله

زندگی روزمره ی انسان در جامعه ی مدرن ترکیبی است از کار و فراغت. انسان ها در جنبه ی کار تا حد زیادی با یکدیگر اشتراک دارند. کار در جامعه ی صنعتی علیرغم تنوع شکل ظاهری ، از قوانین یکسانی تبعیت می کند. آنچه باعث تمایز انسان ها از یکدیگر می شود شغل آن ها نیست بلکه چگونگی گذران فراغت آن ها است. انسان ها می کوشند فردیت خود را حفظ کنند و فراغت تنها عرصه ای است که می تواند این خواسته را برآورده سازد. سبک های مختلف زندگی با توجه به نحوه ی گذران اوقات فراغت شکل می گیرد. اوقات فراغت به عنوان زمان آزاد و فارغ از الزامات کار اهمیتی قابل توجه در زندگی انسان دارد. برنامه ریزی برای گذران اوقات فراغت در شرایطی که هر لحظه از زمان ارزش فوق تصور یافته است، امری لازم و حیاتی است. به خصوص در شهر که زمان محدودتر و فضا متراکم تر و فعالیت ها پیچیده تر است و انسان ها گزینه های فراوانی برای انتخاب دارند. اوقات فراغت چنان که با فعالیت های همسو با فرهنگ جامعه و در راستای اعتلای فرد سپری شود، نتایج ارزنده ای نصیب فرد و جامعه می سازد اما اگر با فعالیت های مخرب و آسیب زا بگذرد تبعات اجتماعی و فرهنگی نامناسبی به جا می نهد.
فعالیت های اوقات فراغت فرصت ظهور خواست ها و علاقه های متنوع را پدید می آورد. افراد در فرآیند پیچیده ای از سنجش موقعیت ها ، فرصت ها، محدودیت ها و شرایط فردی و اجتماعی، مناسب ترین گزینه را برای گذران فراغت خود انتخاب می کنند. برای نیل به بهترین انتخاب انسان ها در تلاشند میان علاقه های خود و امکانات و شرایط موجود پلی برقرار سازند. در جامعه ی مدرن و سنتی تبریز افراد از یک سو مجبور به کار و فعالیت های ضروری در طول روز هستند و از سوی دیگر مایلند همچنان پیوندهای عاطفی خود با خویشاوندان و دوستان را حفظ و تقویت نمایند. پیک نیک شبانه یکی از ثمرات این تلاش است.
پیک نیک یکی از فعالیت های گذران اوقات فراغت است. پیک نیک در ایران پدیده ی جدیدی نیست و خانواده های ایرانی از گذشته های دور روزهایی از سال را در هوای آزاد و در کنار رودخانه ها و سبزه زارها به صرف غذا و بازی و تفریح می پرداختند. ائل گؤلی از ابتدای پیدایش خود همواره مکانی برای گردش و تفرج بوده است. صدها سال این مکان به عنوان محل پیک نیک خانواده ها شناخته شده است. در حال حاضر نیز همچنان یک محل پیک نیک برای خانواده ها به شمار می رود. اما تفاوت بنیادی در زمان برپایی پیک نیک است. آنچه جدید است تغییر زمان پیک نیک از روز به شب است.این پژوهش به روش میدانی با به کارگیری ابزارهای مشاهده و مصاحبه انجام شده است. جهت گیری کلی آن بررسی گذران اوقات فراغت در شهر است و به طور اخص به موضوع پیک نیک شبانه ی خانواده ها در ائل گؤلی می پردازد. این پژوهش برای شناخت ماهیت پیک نیک شبانه و علل و عوامل روی آوردن انسان ها به این نوع از پیک نیک برای گذران اوقات فراغت انجام شده است.