تاریخچه طرح های شهری ایران

قبل از تهیه طرح های شهری به شکل متداول کنونی ، طرح پیشنهادی شهر همدان ، به عنوان اولین طرح شهری توسط کارل فریش ، مهندس چرم ساز ، تهیه و به وزارت داخله پیشنهاد شد و در آبان ماه سال ۱۳۱۰ به تصویب وزارت داخله رسید . همچنین در سال ۱۳۲۴ ، بخش شهرسازی و طرح ریزی در سازمانی موسوم به « سازمان اصل چهار ترومن » در ایران تشکیل شد و مسئولیت آن بر عهده چند مهندس شهرساز ، از جمله دکتر تورسن و مهندس گیبس ، نهاده شد . این عده نیز برای اولین بار مطالعات و طرح ریزی سه شهر …
شیراز ، اصفهان و سنندج را به زبان انگلیسی تهیه کردند .

علاوه بر این ، سربازان گروه صلح با امضای قراردادی بین هیئت عمران بین المللی امریکا و وزارت کشور در دهه ۳۰ ، به ایران آمدند و در وزارت کشور مشغول به کار شدند و برای بیشتر شهرها ، طرح شبکه بندی و گذربندی تهیه کردند .
طرحهای شهری با کیفیتی که در حال حاضر در کشور متداول است ، از ابتدای برنامه سوم عمرانی کشور ( ۱۳۴۶-۱۳۴۱ ) آغاز شد . در سالهای اول اجرای برنامه عمرانی سوم ، قرارداد تهیه طرح جامع بین سازمان برنامه و بودجه و تعدادی از مشاوران منعقد گردید . تا اینکه در سال ۱۳۴۳ وزارت آبادانی و مسکن و به دنبال آن شورای عالی شهرسازی تأسیس شد و نظارت در کار تهیه طرحهای جامع شهرهایی که قرارداد آنها قبلا منعقد شده بود به عهده دبیرخانه شورای عالی شهرسازی محول شد و پس از مدتی عقد قراردادهای جدید در این مورد به دبیرخانه مذکور واگذار گردید .
اولین طرحی که به تصویب شورای عالی شهرسازی رسید ، طرح جامع بندر لنگه بود که در سال ۱۳۴۵ تصویب شد . پس از آن در سال ۱۳۴۶ ، طرح جامع شهرهای بندرعباس ، تهران ، تبریز ، قزوین و رشت به تصویب رسید . در سال ۱۳۴۷ نیز طرح جامع شهرهایی چون بندرانزلی ، همدان ، اهواز ، بابل و بابلسر به تصویب رسید و روند تصویب طرحها در شورای عالی شهرسازی همچنان ادامه یافت ، به طوری که تا پایان سال ۱۳۷۸ ، ۲۱۹ طرح جامع شهری به تصویب رسید .

منبع: دانشنامه رشد