خلاصه کتاب برنامه ریزی شهرهای جدید(۶)

ص ۱۱۱ مهم ترین شاخص های فیزیکی :

۱- شیب : معمولاً برای احداث شهرها در مطالعات مکان یابی آن ها، شیب تا ۱۵ درصد در نظر گفته می شود و در شیبهای بالای ۱۵ درصد ساخت و سازی انجام نمی شود. زیرا ساخت شهرها در این شیبها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست مناسبترین سیب برای شهر سازی، شیب ۵/۰ تا ۶ درصد است اما در شیبهای تا ۹ درصد نیز جمعیتهای مسکونی و تاسیساتی و تجهیزات شهری ساخته می شود.

۲- قابلیت اراضی : اراضی درجه یک، دو و سه نسبتاً برای کشاورزی مناسب هستند و اراضی درجه چهار به بالا برای احداث شهر انتاب می شوند. برای درجه بندی اراضی می توان از منطقه، عکسهای هوائی و ماهواره ای گرفت سپس آن ها را به نقشه تبدیل کرد.

۳- دسترسی مناسب به منابع آب: از آن جا که توسعه شهری بدون وجود منابع آب کافی امکانپذیر نیست. جاهائی که منابع آب مناسب دارند را اراضی مساعد برای توسعه شهر می شناسند در انتخاب مکان شهر باید عامل حجم آبهای سطحی و زیر زمینی نیز توجه داشت.

W=P(x+y)

W:کل آب استحصال شدنی ناحیه یا شهر (به استثنای مصارف فضای سبز)

P: (حداکثر جمعیت که می توانند در شهر جدید سان شوند)

X :مصرف سرانه شهری

Y:مصرف سرانه صنعتی جمعیت شهر در هر الگوی صنعت.

۴- آسیب پذیری : وضعیت مکان شهر را از نظر زلزله، گسل، آتشفشان، لغزش زمین، سیل و غیره باید به طور دقیق مورد بررسی همه جانبه قرار داد ونیز نقشه های آسیب پذیری ناحیه را ترسیم نمود تا بتوان با توجه به شدت و ضعف درجه آسیب ، استحکام مناسبی برای ساخت و سازها در نظر گرفت.

۵- دسترسی : معمولاً سه نوع در یک سهر وجود دارد: دسترسی زیر زمینی برای تجهیزات عمومی و زیر بنائی ، دسترسی روی زمینی برای وسایط موتوری، آبی و راه آهن و بالاخره دسترسی در فضا برای هواپیما و هلیکوپتر. بیش تر عواملی که موقعیت این سه سطح را تعیین می کنند به توپوگرافی یعنی وضعیت خاک یا زمین (توان زمین برای تحمل حمل و نقل زمینی) و وضعیت ژئولوژیکی (توانایی خاک برای تحمل ساختمانهای زیر زمینی با در نظر گرفتن با درنظر گرفتن گسلها، لغزشها و شستها) مربوط می شود همچنین حرکت در بالای زمین به وضعیت هوا بستگی دارد.

امکانات دسترسی به مکان شهر جدید، تعیین کننده میزان تقاضای مسکن در آن است. از آن جا که شهرکهای جدید در نواحی دور دست احداث می شوند اگر امکانات دسترسی کافی نداشته باند برای تهیه کارگر و کالا در سالهای اولیه مشکلاتی خواند داشت.

ص ۱۱۵ شاخصهای اجتماعی – اقتصادی :

اندازه شهر جدید پیشنهادی بر انتخاب محل، اثر مستقیم دارد، زیرا بر این اساس مجری طرح می تواند میزان جمعیت را مشخص کند. همچنین قیمت مین در توسعه شهر جدید اثر می گذارد و عواملی مانند تقاضای زیاد، مجاورت زمین با شاهراه ها و شبکه های ارتباطی و همچنین دسترسی به آن ها باعث افزایش آن می شود؛ بنابراین برای شهرهای جدید بخصوص شهرهای جدید سرریز که به طور معمول در ناحیه شهری شهرهای بزرگ مکان یابی می شوند میزان فاصله اهمیت بسیاری دارد.

ص ۱۱۶ در تعیین مکان شهرهای جدیدی که شرکتهای خصوصی احداث می کنند بازاریابی مسکن عامل اصلی است که آن هم بیشتر تحت تاثیر مجاورت با شهرهای بزرگ می باشد.

قیمت مصالح ساختمانی : کمبود مصالح بومی یا کمبود سیستم مناسب حمل و نقل عوامل بازدارنده در ایجاد شهر جدید در مکانی هستند.به طور کلی برای انتخاب مکان شهر جدید، باید راهبرد کلی توسعه ناحیه ای را در نظر گرفت و در تمام جنه های توسعه برای جلوگیری از هئر رفتن پول، وقت و انرژی به آن توجه کرد.

ص ۱۱۶ شاخص های محیط زیست : مکان شهر جدید باید امکان توسعه گوناگونی مناظر طبیعی و فضای سبز را برای غنی سازی شکل زندگی داشته باشد. همچنین چگونگی استفاده از آب و گیاه در طراحی شهر مهم است و می توان با استفاده از گیاهان به زیبائی های محیط مصنوعی و طبیعی افزود و چشم اندازهای متفاوتی ایجاد کرد. این تفاوت باعث متمایز شدن یک محل از اطراف خود خواهد شد، بر این اساس شهرهای جدید امروزی با کمربندهای سبز که ترکیبی از محیط روستائی شهری است طراحی شده اند (انگلستان) توجه به مسائلی چون برگشت هوای آلوده به سطح زمین (اینورژن) بخصوص اگر با آلودگیهای صنعتی و موانع توپوگرافی همراه باشد، از تهویه جلوگیری می کند و وضع نامطلوبی را به وجود می آورد، وجود نداشتن مرداب و محل دفن زابله در نزدیکی هر شهر جدید و سرانجام وضعیت آب و هوائی آن مهم است. در بررسی وضعیت آب و هوائی بایئ توجه به جهت نورگیری آفتاب، میزان بارندگی ، در جه حرارات و غیره داشت. به طور کلی توسعه نباید باعث فرسایش خاک شود، گیاهان و حیوانات را از بین ببرد یا گونه های جانوران غیر بومی را به وجود آورد، تپه ها را بخراشد، آب و هوا را آلوده سازد و مواد سمی را وارد محیط کند، به سخن دیگر توسعه باید با حداقل اسیب به محیط زیست انجام شود.

ص ۱۱۷ شاخص های تهیه نقشه مبنا : عکس های هوائی از هر مکانی بهترین منبع برای تهیه نقشه هستند که از آنها می توان کمک گرفت. نقشه مبنای ناحیه باید جزئیات بالقوه تمام محدوده را به شعاعی بین پنج تا پانزده کیلومتر نشان دهد، مقیاس آن باید حدود ۱:۱۰۰۰ و فواصل خطوط منحنی میزان نیز باید بین سه تا شش متر باشد. روی این نقشه باید موارد زیر نشان داده شود:

۱- چگونگی گستردگی کلیه آبهای سطحی (رودها) و زهکشیها.

۲- تمام عوارض توپوگرافی و خطوط منحنی میزان

۳- تمام خطوط حمل و نقل ، سیستمهای ارتباطی و زیر بنائی

۴- کلیه خطوط محدوده های سیاسی و اداری

۵- کلیه آثار آماری و خطوط نواحی رفت و آمد ماشینها

۶- کلیه ساختمانهای موجود و کاربری آنرا

۷- تمام نواحی جنگلی یا کشتزارها

۸- اسامی کلیه نواحی و نقاط