خلاصه کتاب برنامه ریزی شهرهای جدید(۹)

برنامه ریزی حمل و نقل و تاسیسات زیر بنائی ص ۱۳۱

شهرهای جدید در کاهش مشکلات حمل و نقل مادر شهر و شهرهای بزرگ نقش عمده ای به عهده دارند.

در برنامه ریزی حمل و نقل این شهرها، نوع وسیله نقلیه باید با توجه به اندازه شهر، وضعیت کالبدی آن، حفظ محیط زیست و صرفه جوئی زیرساختها تعیین شود، مثلاً برای جابه جائی در شهرهای جدید با جمعیتی بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر از اتوبوس و در شهرهائی با جمعیت بیش تز از قطارهای سبک روی زمین استفاده می شود. انواع وسایل حمل و نقل همگانی عبارتند از :

۱) قطار سریع السیر شهری (مترو) و قطار حومه شهری

۲) قطار سبک شهری

۳) اتوبوس شهری

۴) اتوبوس خودکار

۵) پیاده روی متحرک

در کشورهای مختلف این وسایل با توجه به عملکرد آن ها، میزان هزینه ها، زمان سفر، مصرف انرژی، چگونگی تاثیر بر محیط زیست و ظرفیت آنها بررسی و انتخاب می شوند. همچنین مطالعات گسترده ای برای احداث تاسیسات زیر بنائی دیگر، مانند آب، فاضلاب، برق، گرما و سرما نیز باید انجام شود. مثلاً در انتخاب محل تصفیه خانه فاضلاب باید رعایت فاصله از نواحی مسکونی، جهت بادهای غالب، راههای دسترسی، وجود اراضی کافی برای توسعه ثقلی فاضلاب به حمل تصفیه خانه، دسترسی به آبهای پذیره برای تخلیه پساب انجام شود.

ص ۱۳۳ پیش بینی میزان هزینه و چگونگی سرمایه گذاری :

مهم ترین منبع سرمایه، زمین شهر جدید است که مجری احداث شهر از آن استفاده می کند، از این رو واگذاری معقول زمین و چگونگی ارزش افزوده آن مهم است. در بسیاری از شهرهای جدید جهان قسمتهای مرغوب زمین برای شرکت عمران جدید به عنوان سرمایه حفظ می شود. در واقع شرکتهای عمران شهرهای جدید، بنگاههائی اقتصادی هستند که تولید اصلی آنها زمین است، ولی باید محصول خود را پس از در نظر گرفتن اهداف ملی، ناحیه ای، اجتماعی و زیست محیطی به گونه ای قیمت گذاری کنند که به کمک بلاعوض دولت نیاز داشته باشند.

ص ۱۳۳ برآورد حجم سرمایه گذاری عمرانی شامل چند کرحله است.

۱- در این مرحله ابتدا جمعیت شهر در گزینه های مختلف تا سال بهره وری که معمولاً ۲۵ ساله است، به فاصله ۵ سال به ۵ سال بررسی و نتیجه در جدولی آورده می شود.

۲- در این مرحله حدود کلی سرانه ها و تراکم های پیشنهادی شهر جدید تهیه می گردد. تراکم ها شامل مسکونی، تجاری، خدماتی، آموزشی، بهداشتی- درمانی، اداری و انتظامی، کارگاهی، توریستی و تفریحی، فرهنگی، مذهبی، فضای سبز، ورزشی، صنایع، حمل و نقل و انبار است برای تعیین سرانه ها و تراکم ها، سرانه های پیشنهادی و درصد کاربری به سرانه کل محاسبه می شود. همچنین در این مرحله تراکم خالص، تراکم ناخالص و میزان کل مساحت شهر به هکتار در جداولی مشخص می شود.

۳- در این مرحله برنامه زمانی اجرای عملیات احداث شهر جدید، یعنی درصدهای جمعیت قابل استقرار، انبیه مسکونی و عمومی، پارکها و فضای سبز، آماده سازی زمین، تاسیسات زیر بنائی و کارگاه های شهری در هر دوره مشخص می گردد.

۴- در این مرحله درصد و سطح کل انواع کاربریهائی که در هر مرحله باید ساخته شود و نیز مساحت هر کاربری به هکتار یا متر مربع مشخص می شود. اعداد به دست آمده باید در پنج جدول که سطوح زیر بنای شهر جدید را د رهر مرحله پنج ساله مشخص می کند وارد شود.

۵- این مرحله برآورد قیمت هاست. در این مرحله هزینه ساخت و ساز هر کاربری به قیمت پایه (معمولاً سال شروع ساخت و ساز) مشخص می شود، مانند معابر درون شهری ، هزینه های اجرائی و تاسیسات زیر بنائی و غیره. معمولاً هزینه های اجرائی تاسیسات زیر بنائی (آب، برق ، گاز و فاضلاب) در دوره های پنجساله از نظر تامین و انتقال، توزیع، شبکه،تصفیه خانه و آبهای سطحی قابل بررسی است.

۶- این مرحله شامل تعیین چگونگی تامین منابع مالی و هزینه های شهر جدید از طریق بخش عمومی (دولت) و بخش خصوصی (مردم و یا مشارکت بانگها) است.

ص ۱۳۵ پدافند عامل، به کارگیری اقدامات آفندی و پاتک برای بازداشتن دشمن از دسترسی به منطقه با نیروی پدافند است و پدافند غیر عامل، به کار بردن روشهائی است که از اثار زیانهای ناشی از اقدامات دشمن بکاهد یا آن را به حداقل برساند.

ص ۱۳۵ تاسیسات و نهادهائی که از دید پدافند بررسی می شود عبارتند است از :

پنگاهگاه، بیمارستان، انبار های سوخت، انبارهای آب، جایگاه فروش فرآورده های نفتی (پمپ بنزین)، آتش نشانی، نیروی انتظامی، سازمان پدافند شهری.

ص ۱۳۸ مطالعات طراحی

الف) معیارهای محیطی :

۱- رعایت ویژگی های اقلیمی و استقرار کاربریها و روابط آنها با یکدیگر

۲- توجه به توپوگرافی و ویژگی های آن در استقرار کاربریها

۳- تحلیل شیب اراضی و استقرار کاربریهای همساز با آن

۴- بهره گیری از دید و منظر در استقرار کاربریها

ب)معیارهای منتج از عوامل اجتماعی و اقتصادی :

۱- فراهم آوردن زمینه رشد و توسعه شهر جدید در هر مرحله ، زیرا ممکن است. مرحله ای از احداث شهر جدید به طور کامل انجام نشود.

۲- رعایت سلسله مراتب دسترسی

۳- رعایت تقسیمات کالبدی و سلسله مراتب توزیع خدمات محله ای در بخش طراحی

۴- ایجاد تنوع در بافت شهر جدید

۵- اقتصادی بودن طرح