دیوارهای زنده شهر

شاید برای شما هم بسیار پیش آمده که هنگام عبور از میان خیابان‌ها یا بزرگراه‌های شلوغ شهر چهره ناموزون دیوارهای تیره و سیمانی چنان توی ذوقتان زده که این تصویر تا مدت‌ها از ذهنتان پاک نشده است.
نماهای ناموزون ساختمان های شهر، حضور مداوم داربست های فلزی، اطلاعیه های کج و معوج و تبلیغ نویسی کالاها روی دیوار همگی حاصل بی توجهی به نمای شهری است که با همه زیبایی ها و زشتی ها زندگی هر روزه شهروندان را محاصره کرده است.
بی شک این اشکال ناهمگون که بدون هیچ ریتم و زیبایی در کنار هم قرار گرفته ، موجب آلودگی بصری و روانی شهروندان شده و آثار مخربی بر روح و روان آنها می گذارد، به گونه ای که بتدریج موجب افزایش کسالت ها و ایجاد اندوه در آنها می شود.
این در حالی است که بسیاری از روان شناسان، مدیران شهری و مهندسان شهرساز و معمار بر این عقیده اند که گرافیک شهری با ابزارهای هنری همچون نقاشی دیواری می تواند جلوه های تازه ای به شهرها بخشیده و علاوه بر جذاب تر شدن شهر، آن را برای شهروندان خاطره انگیز کند.
هنری که سبب می شود نه تنها فضای شهر با تمام آشفتگی هایش برای رهگذران لطیف تر شود، بلکه عرصه بسیار مناسبی برای ورود هنر به شهر است.
از این رو در گیرودار زندگی پردغدغه و ماشینی امروز چاره ای نیست جز تلطیف فضای زندگی جمعی به واسطه هنر تا از این طریق با کمی دلپذیر شدن محیط زندگی اجتماعی شرایط دشوار زندگی را آسان تر سپری کنیم اما در حالی که سال هاست بسیاری از کلانشهرهای دنیا از نقاشی های دیواری برای بهبود چهره شهری خود بهره برده اند و حتی در برخی کشورها، نقاشی دیواری به یکی از جاذبه های مهم گردشگری تبدیل شده است، این پدیده بسیار دیر به فضای شهری راه یافت و تاثیر آن بر رفع آلودگی های بصری و زیبایی شهر جدی گرفته نشد. این درحالی است که استفاده از نقاشی ها و آثار هنری بر دیوارهای شهر بویژه در مناطقی که از چشم انداز خوبی برخوردار نیست، می تواند به بهسازی چهره شهری کمک کند.
به نظر می رسد که در سال های اخیر با درک اهمیت نقاشی های دیواری بر بهبود سیمای شهری، اجرای آن در سطح خیابان ها و بزرگراه های شهر شکل ویژه ای به خود گرفته است.
دیوارهایی که تاکنون بیشتر میزبان نقاشی هایی بود که به جنبه هنری آنها کمتر توجه می شد، این روزها اما نشان دهنده ورود نسل جدیدی از نقاشی های دیواری است؛ نقاشی هایی که طراحی زیبای آنها جلوه بصری دل انگیزی به چهره زمخت شهرمان بخشیده است.

عرفان جلالی