دولت شهر یونان

*معرفی تمدن :
ü ۱-عصر تاریکی یا یونان عهد هومر
ü ۲- دوران ایجاد مهاجر نشین های یونانی (کلنی )
ü ۳- دوران عهد کلاسیک یونان
ü ۴- دوران هلنیسم یا جانشینان اسکندر
۱-هومر : تمدن اژه ای ( قرن ۸- ۱۲ ق.م ) –منظومه های حماسی ایلیاد و ادیسه
این دوره نسبت به مرحله پیشین به خاطر وحشی بودن «دوری» های فاتح گامی به عقب بود . هر طایفه ای رئیسی ملقب به باسیل داشت .
پلیس: دولت شهر
آکروپلیس : نامی عمومی است که به تپه دفاعی اولیه شهر اطلاق می شود .
ü شرایط اجتماعی : شکل جامعه روستایی بود
ü شرایط اقتصادی : کشاورزی و دامپروری
۲- کلنی ها – مهاجرنشین ها (۹۸۰ – ۷۵۷ ق.م )
ü مرحله اولیه
ü سبک قدیم
ü مرحله جدید یا کلاسیک
*عوامل ایجاد کلنی ها :
۱- پیشرفت تجارت ۲- افزایش جمعیت دولت شهرها – ۳- برخوردهای سیاسی
*عناصر کالبدی کلنی ها :
۱- محدوده یا بارو : تابع شکل هندسی خاصی نبود ، بلکه تابع شیب بود .
۲- تقسیم بندی داخل شهر : ظوابط محسوسی وجود نداشت .
۳- شبکه های ارتباطی : نظم هندسی نداشت .
۴- میادین : آگورا و فضای خالی جلوی معابد .
۵- خانه های مسکونی : شکل مگارن و به شکل حیاط مرکزی .
۳- عصر کلاسیک ( ۴۹۴ – ۳۳۳ ق.م )- آتن
*ویژگی های اصلی شهرهای دوران کلاسیک :
۱- محل استقرار : شهر معمولا بندری در دامنه تپه قرار دارند .
۲- محدوده یا باروی شهر : تابع نظم هندسی نبود ، تابع شیب طبیعی و عوارض زمین ( پلیس و دولت شهرهای یونان نه یک مفهوم جغرافیایی-حقوقی بلکه مفهومی اجتماعی – سیاسی ) .
۳- تقسیم بندی داخل شهر : شطرنجی .
۴- رابطه توده و فضا : بافت شهرهای این دوره متراکم است .
۵- خیابان : فقط یک معبر و فضای باقی مانده از ساخت و ساز نیست ( تجمع و تعامل اجتماعی ) .
۶- میدان : میدان اصلی یا آگورا بازار شهر به حساب می آید .
۷- معابد : پراکنده ، بدون قرینه سازی و در محوطه پخش بودند .
۸- مجتمع های زیستی : مگارن و حیاط مرکزی .
۹- باغسازی : کشت گیاهان غیر بومی در فضا و محوطه های باز .
۱۰- ساختمان های عمومی شهر : شورای شهر ، حمام ، استادیوم ،تئاتر سر پوشیده ، ادارات حکومتی و دولتی .
۱۱- بندرگاه ها : اسکله از دو قسمت تجاری و نظامی تشکیل شده بود .
۱۲- رواق ها(۱) و کلونادها(۲) :
ü ۱- اماکن مهمی در ایجاد ارتباط و محل های مناسبی برای تجمع و فعالیت های سیاسی – اجتماعی (پولیس ها) .
ü ۲- معمولا فضای بزرگ مسقفی بودند که یا به صورت سالن بدون دیوار یا با دیوار و ایوان و راههای ارتباطی .

امپراطوری روم ۷۵۳ ق.م – ۱۴۵۳ م

تاریخ روم به سه دوره تفسیم می شود:
ü دوره پادشاهی، ۵۱۰-۷۵۳ ق .م .
ü دوره جمهوری، ۲۷-۵۰۹ ق .م .
ü دوره امپراتوری (روم امپراتوری) ۲۷ ق .م – ۳۳۰ میلادی.
*عناصر شهری :
۱- حصار شهر : فرم مربع یا مستطیل داشت .
۲- رابطه توده و فضا : ایجاد ساختمان های منفرد و پر ابهت .
۳- خیابان : شکل منظم و منطقی داشت .
۴- میدان : مرکز تجاری ، اداری ، سیاسی ، محلی برای رژه .
۵- معابد رومی : مربع و مستطیل – در تقاطع خیابان ها .
۶- فضاهای مسکونی : موریس – ساخت کالبدی شهر غیر طبقاتی به جز قصر امپراطور که بر فراز تپه پالائین قرار داشت .
۷- باغسازی : مقدس بودن گیاهان- به خاطر سایه و خنکی آنها .
۸- تئاتر ها : ابتدا در خارج شهرها و بعدها در داخل شهر .
۹- استادیوم ها : گلادیاتورها با هم می جنگیدند .
۱۰- حمام های عمومی : حمام ( کاراکالا ) ، که دارای تجهیزاتی مانند مغازه ، استادیوم ، توالت ، کتابخانه ، موزه ، برای گذران اوقات فراغت .
۱۱- طاق نصرت ها : افتخار و یادبود و پیروزی سرداران و امپراطوری های رومی .
۱۲- شبکه آبرسانی و دفع فاظلاب : به صورت نیم دایره – کلواکاماکسیما .
۱۳- ظوابط شهرسازی : الف ) معابر ب ) ظوابطی جهت اجاره ، احداث یا تخریب ساختمان ج ) راجع به مرمت و نگهداری شبکه های ارتباطی شهر و خانه ها د ) قوانینی راجع به تصرف زمین های موات شهری

*معرفی چند شهر رومی :
۱- تیمگاد۲- پمپ۳-کلن ۴-قسطنطنیه