ده نکته برای شهرهای قابل زندگی: درس هایی از سنگاپور

هم زمان با گسترش روز افزون جمعیت شهری، مردم برای جستجوی فرصت های اقتصادی به مراکز شهری مهاجرت می نمایند؛ تا به تحرک اجتماعی، دسترسی به مراکز تحصیلی و آموزشی، منابع بهداشتی و شغل های بهتر دست یابند. کشورهای جهان سوم، با ملاحظاتی اندیشمندانه در طراحی این پایتخت های جدید شهرنشینی، می توانند به این جهش ناگهانی جمعیت و رو به رشد، رسیدگی نمایند.
روند افزایش جمعیت در بعضی از شهرها تا به حدی افزایش یافته است، که چنین تراکم بالایی در تاریخ شهرنشینی، دیده نشده است.افزایش رده بندی شهرها به مگا شهر و مشکلاتی که چنین تراکم جمعیتی با آن روبه روست، نشان دهنده ی این واقعیت می باشد که شهرهای ما به نقطه اشباع رسیده اند و نیاز مبرمی به حل این مسائل خواهند داشت.
سنگاپور، کشوری جزیره ای در اقیانوس آرام آسیایی، سومین کشور متراکم دنیاست.سال گذشته، با همکاری مرکز شهرهای قابل زندگی و موسسه زمین شهری، اجلاسی از برنامه ریزان برجسته و سیاست گذاران، جهت بحث و گفتگو پیرامون مراحل توسعه ی سنگاپور، در پاسخ به رشد اخیر جمعیت شهری خود، برگزار گردید. نتیجه این کنفرانس، فهرستی از ده نکته می باشد تا با کمک آن، سنگاپور به شهری در عین حال بسیار متراکم اما قابل زندگی تبدیل گردد.

مهم ترین اصل در موفقیت سنگاپور در دوراندیشی پیش از طراحی شهرهای جدیدش، استفاده از استراتژی ” مردم محوری ” ( نخستْ، مردم ) خواهد بود. پاتریک ال فیلیپ، از موسسه زمین شهری، می نویسد : ” راه حل تشخیص شهرهای موفق در این کوشش و کشمکش، پاسخ به این سوالات است؛ چگونه، چه چیزی و در کجا بسازیم تا با این تغییرات کنار بیاییم : بازسازی سیستم سرمایه گذاری، تغییر هزینه های انرژی، جمعیت و تغییرات جمعیتی، تغییر نیازهای خانه سازی و پیشرفت در تکنولوژی. ”
این فهرست، نشان دهنده ی چگونگی استفاده ی سنگاپور از چالش انفجار جمعیت شهرنشینی و تبدیل آن به فرصتی برای ایجاد یک محیط زندگی و کار جذاب و سرزنده می باشد. قدرت این تحقیق در اینست که این نکات، قابل اجرا، موجه و قابل بسط در جوامعی با تحول سریع در ساخت محیط، در مقابل رشد سریع جمعیت شهرنشینی، می باشد.

نکته ۱ : برنامه ریزی بلند مدت جهت رشد و نوسازی

پایه گذاری اهداف بلند مدت و میان مدت، به پایا ساختن موقعیت شهر، در میان تغییرات جمعیتی و نوسان شرایط اقتصادی، کمک بسزایی می نماید. با همکاری برنامه ریزان شهری و سازمان های دولتی، یک شهر می تواند، بانی ِ سیاست های زمین پاسخگو و کنترل توسعه گردد که با ادامه ی این برنامه ها، جوابگوی نیازهای در حال تغییر ِ جامعه و اهداف کلی یک شهر باشد. تصمیمات اولیه طراحی هوشمند، می تواند چارچوبی برای یک مدل ” شهر قابل زندگی ” را ایجاد کند.

نکته ۲ : پرورش تنوع و جامعیت

تنوع و گوناگونی، نفعی فرهنگی برای شهرها می باشد و محیط های شهری را بدل به فضاهایی جذاب و منحصر بفرد برای زندگی می گرداند. همچنین، فرصت های شغلی متعددی نیز در طراحی متنوع و جامع، به عنوان یک هدف، به وجود می آیند. طراحی جهت کاربری های متنوع و چندگانه و انعطاف پذیری در استفاده از زمین، جوامع را جهت عدم اتکای منحصر بر صنعت برای حل مسائل اقتصادی، تضمین می نماید. در حالی که، تنش های فرهنگی به علت عدم تحمل، در بعضی از جوامع به وجود می آیند، این نوع طراحی، تنوع امکانات و منابع را در میان گروه های مختلف اقتصادی و فرهنگی نیز، تضمین می نماید.

نکته ۳ : نزدیکی بیشتر با طبیعت

یک جزء کلیدی و پر اهمیت جهت شهرهای قابل زندگی، سلامت محیط زیست می باشد. این نکته بر نیاز ِ شهر برای اختصاص جهت فضاهای سبز، بدنه هایی از آب، پارک ها و مکان های طبیعی جهت تفریح و سرگرمی، تاکید می نماید. فراوانی فضاهای سبز، خودْ راهی ست طبیعی جهت کنترل کیفیت هوا و درجه حرارت که می توانند از اثر جزیره بر آسفالت و بتن پدید آیند.

نکته ۴ : توسعه مقرون به صرفه و همسایگی های چندگانه
طراحی جوامع خودکفا و محلات فشرده، اضطراب بودن در شهرهای بزرگ را کم می نمایند و دسترسی به امکانات مشترک را فراهم و باعث ثبات بیشتر در پیوستگی جامعه می گردند. کاربری های چندگانه، همچنین بر تنوع اجتماعی و اقتصادی جامعه می افزاید و اهداف نکته ۲ را نیز تقویت می نماید.

نکته ۵ : تغییر فضاهای عمومی بدون استفاده
در کناره های مکان های عمومی و زیر ساخت های شهری، فضاهای بلا استفاده و هدر رفته ی زیادی وجود دارد. استفاده ی بهینه از این فضاها، فرصت های منحصر بفردی برای انواع گوناگون توسعه ، فراهم می سازد. این فضاهای عمومی بالقوه را می توان جهت اضافه نمودن به سرزندگی شهر، توسعه بخشید.

نکته ۶ : اولویت بندی گزینه های حمل و نقل سبز و ساختمان ها

توسعه ی زیرساخت های حمایتگر و تقویت کننده ی حمل و نقل سبز، به کم کردن وابستگی و مصرف انرژی، کمک شایانی می نماید و این امر، به توسعه منابع آگاه و پیش بینی استراتژی های رشد نیازمند می باشد. برخی از این سیاست ها شامل گسترش حمل و نقل عمومی و ایجاد پیاده روهایی امن و قابل دسترس می باشد.

نکته ۷ : کاستن از تراکم با تنوع و اضافه کردن مرزهای سبز
سنگاپور، با اتخاذ یک استراتژی در منطقه بندی، به تشویق توسعه چندگانه با استفاده از مجاورت ساختمان هایی با ارتفاع های متفاوت نموده است. ایجاد این خط آسمان متنوع می تواند در افزایش صمیمیت خیابان ها و اجتناب از بوجود آمدن دالان های باریک در امتداد خیابان هایی با آسمان خراش های بسیار، موثر باشد. این منطقه بندی مرکب، خودْ می تواند مشوقی در بوجود آوردن کاربری های چندگانه باشد.

نکته ۸ : فضاهای فعال جهت ایجاد امنیت بیشتر
پروژه های مسکن عمومی با ارتفاع زیاد، اقدام به افزایش دید بر خیابان ها می نمایند تا با ایجاد اصل ” چشمان همسایه ها بر شماست ” امنیت همسایگی ها را به طور موثرتری از اصل اقتدار و امنیت افزایش بخشند. این روش می تواند یک سیستم طبیعی و فراگیر از اعتماد را میان همسایه ها و جوامع فراهم نماید.

نکته ۹ : ارتقاء راه حل های نوآورانه و غیر متعارف
راه حل مشکلات شهری در شهرهایی با موقعیت خاص، تشویق در استفاده از روش های نوین و مبتکرانه، همراه با توجه به مدیریت منابع و کنترل استفاده از زمین می باشد.

نکته ۱۰ : مشارکت مردمی، عمومی و خصوصی
پیشرفت نیاز به همکاری دارد. مشارکت این سه گروه می تواند تضمینی بر حل مشکلات گوناگون و پاسخی بر نگرانی ها باشد. این همکاری ِ عرصه های عمومی و خصوصی، دولت و شهروندان، حق مالکیت شهری را تضمین می نماید و تقاضای توسعه شهر را یکپارچه و همگانی می سازد.

به نقل از :اتود