حکومت محلی در کشور ژاپن

ژاپن کشوری است در شرقی ترین بخش خاور دور در قاره اسیا. زبان عمومی این کشور ژاپنی است. ژاپنی‏ها به زبانشان به ژاپنی نیهون(NIHON ) نیهون از دو واژه NICHI (خورشید) و HON (ریشه) تشکیل شده اشت. در اصطلاح عام بدلیل اینکه ژاپن اولین کشوری است که خورشید از ان طلوع میکند به ژاپن سرزمین افتاب میگویند.
دوران نوین ژاپن با امپراطوری تو سو هیتو در سال ۱۸۶۸ میلادی اغاز شد که اصلاحات بسیاری در ساختار اداری حکومتی ونظامی ان صورت گرفت و ژاپن به یک قدرت جهانی تبدیل شد.
در جنگ جهانی اول ژاپن از متفقین بود . در جنگ جهانی دوم ژاپن یکی از دول مهم به شمار میرفت که با متفین میجنگید. پس از جنگ دراز مدت در اقیانوس ارام ژاپن بسیاری از متصرفات خود را از دست داد ودر انتها پس از فرو افتادن بمب اتمی در هیروشیما و ناکازاکی ژاپن بدون قید و شرط تسلیم شد . پس از اشغال توسط امریکا با یک برنامه پیگیر صنعتی وکمک امریکا ژاپن به رشد اقتصادی چشمگیری دست یافت و به یکی از بزرگترین قطب های اقتصادی جهان تبدیل شد.
کشور ژاپن به ۴۷ استانداری تقسیم شده که هر یک از انها دارای تقسیمات فرعی تحت عنوان شهرداری هستند.استانداری وشهرداری دارای هیات حاکمه با شخصیت حقوقی مستقل از حکومت مرکزی بوده و بطور کامل توانایی انجام وظایف مربوطه را دارند وهر یک از استانداریها دارای سیستم مدیریتی است که دارای مجلس واحدهای اجرایی ومنابع مستقل میباشند

حکومت های محلی در ژاپن
ژاپن مدلی از حکومتهای محلی ارائه میکند که موسسات خود گردان محلی در ان از ریشه سنتی عمیقی بر خوردار نیستند. همچون دموکراسی مفهوم حکومت محلی نیز بعد از جنگ جهانی دوم یعنی هنگام اشغال ژاپن توسط کشورهای قدرتمند وارد این کشور شد.
سازمان حکومت محلی در ژاپن شبیه سیستم ریاستی در امریکاست که شهروندان اعضاء هیئت قانون گذاری و رئیس قوه مجریه را با انتخابات مستقیم انتخاب می کنند.قانون خود گردانی محلی حکومت های محلی ژاپن را در قالب دو دسته اصلی تقسیم مینماید:

۱-واحد های عمومی محلی عام
۲- واحد های عمومی محلی خاص

واحدهای عمومی محلی عام
استانداریها حکومت های محلی بزرگی هستند که دارای نقش واسطه ای و گستردگی بیشتری نسبت به شهرداری ها هستند.اما بهر حال استانداری ها و شهرداریها دارای موضع برابری هستند.

استانداری ها در ژاپن ۴ نوعند:
۱-استانداری توکیو (تو)
۲- استانداری هکایدو(دو)
۳- استانداری کیوتو و اوزاکا (فو)
۴- سایر استانداری ها (کن)

هر یک از این استانداری ها دارای اساسنامه خاصی هستند و هیچ تفاوتی مهمی از نظر وظایف و اختیارات بین انها وجود ندارد و فقط از نظر تاریخی با یکدیگر متفاوتند. شهرداری ها نسبت به استانداری ها بیشتر دارای ویژگی محلی هستند ولی تمام مناطقی که متعلق به شهرداری است در قلمرو مرزهای استان میباشد.

شهرداری های ژاپن به سه دسته تقسیم میشوند:
شهر ها(شی)
شهرک ها (چو)
روستا ها (سون)
بر اساس امار سال ۱۹۹۷ میلادی ۳۲۳۲ شهرداری در ژاپن وجود ارد که شامل ۶۶۹ شهر ۱۹۹۳ شهرک و ۵۷۰ روستاست.شهرها با جمعیت بالای ۵۰۰۰۰ نفر هستند ، که مردم ان به فعالیت های تجاری ،صنعتی و سایر فعالیت های مشابه مشغولند. تفاوت مهم بین شهرداری شهرها با شهرداری شهرکها وروستاها در این است که اعضائ قوه قانون گذاری محلی انها بیشتر است و انتصاب خزانه دار و ایجاد اداره رفاه اجتماعی در ان اجباری است.

واحد های عمومی محلی خاص
موجودیت خاص محلی هستند که به منظور هدف خاص و با مسئولیت محدود شکل گرفته اند که شامل محله های خاص ، تعاونیها و شرکت های توسعه محلی هستند. محله های خاص، دارای وظایف و ساختار های شبیه شهرداری شهرها بوده و رئیس هر محله به طور مستقیم توسط سکنه محله انتخاب میشود و اختیارات و قدرتی مشابه با شهردار دارند.

در مجموع حکومت های محلی در ژاپن دارای ویژ گی های ذیل است:
۱-پاسخ گو ی مدیریت واحدهای محلی در برابر افراد محلی است.
۲-رئیس سیاسی محلی براساس شکل ریاستی قوه مجریه است. که این رئیس سیاسی بطور مستقیم بوسیله رای مردم انتخاب میشود.
۳- طرحهای دموکراسی مستقیم همانند: رفراندوم، ابتکار ، رکال برای حکومت محلی تجویز شده است.
۴-یک سیستم هیات مدیره ای با قدرت اجرایی ،نیمه قضایی ونیمه قانون گذاری مورد شناسایی قرار گرفته است.
۵- شوراها بویسله کمیته های ثابت مورد حمایت و کمک قرار میگرند که وظیفه سنجش ، بررسی و مشاوره در امور محلی را بر عهده دارند.

قانون استقلال محلی ۱۹۷۴ ساختار سازمان و نیروهای حکومت محلی وانجمن های محلی در ژاپن را تعریف کرده است. این ساختار به صورت هرمی است که حکومت مرکزی در راس ان قرار دارد. مقامات محلی و انجمنهای فقط در محدوده حوزه انتخابی خود میتوانند قانون وضع نمایند و نمی توانند قوانین و مقرراتی مغایر با قوانین حکومت مرکزی وضع نمایند.وضع قانون اساسی با مجلس قانون گذاری است و مقامات محلی باید در محدوده این قوانین و مقررات فعالیت نمایند.
بنابراین در ژاپن صلاحیت حکومت محلی به میزان زیادی محدود میشود.با وجود این قانون استقلال محلی به مقامات محلی اختیار داده که امور اداری حوزه خود را تا انجا که مختص دولت نباشد انجام دهند و مردم محلی مقامات محلی را با رای مستقیم خود انتخاب کنند.

شرایط انتخابات در حکومت های محلی
هر ژاپنی به طور کلی حق شرکت در انتخابات را دارد. همه شهروندان اعم از زن ومرد ۲۰ سال به بالا میتوانند در تمام انتخابات رای بدهند.کافی است فرد دارای ملیت ژاپنی بوده مشمول برخی محرومیت ها نشده و به علاوه از حق انتخاب کردن نیز بر خوردار باشد.
سن انتخاب شوندگان برای مجلس نمایندگان و مجلس مشاوران ۳۰ سال و برای انجمن های محلی قبلا ۳۰ سال و اکنون ۲۵ سال است.فرد باید از حسن شهرت کافی برخوردار باشد. برخی از کارکنان دولتی در قلمرو کار و اقتدار خود از انتخاب شدن محرومند مگر اینکه ازشش ماه قبل از مشاغل دولتی کناره گیری کرده باشد. مدیران شرکتهای صنعتی حق ندارند به عنوان کاندید ثبت نام کنند.
هر شهروند میتواند در انتخابات زیر شرکت کند:
انتخابات انجمن استان ، انجمن شهر ، انجمن شهرستان وروستا. البته در انتخابات هر دو مجلس نمایندگان و مجلس مشاوران ، شهروندان حق انتخاب دارند.
انتخابات انجمن های محل هر ۴ سال یکبار انجام میشود. انهایی که بیشترین رای را بیاورند انتخاب میشوند و شمار رای دهندگان مهم نیست.انتخابات با اکثریت نسبی انجام میشود ورای دهنده مجبور نیست به تمام کاندیدا ها رای بدهد بلکه میتواند گزینش شخصی انجام داده و به کیفیت نامزد ها توجه کند و در برگ خود اسامی نامزد هایی از لیستهای دیگر را بگنجاند. تمام اعضای انجمن وسران هیاتهای حکومت محلی مثل فرماندار ، شهردار ورئیس شهر وروستا به وسیله رای دهندگانی که در واحدهای اداری مربوط به خود زندگی میکنند انتخاب میشوند.

حدود اختیارات قانونی حکومت های محلی
انجمن های محلی حق وضع قانون دارند به شرط اینکه قوانین ومقررات که وضع وتصویب میکنند مغایرتی با قوانین ملی نداشته باشد.انجمنهای محلی تک مجلسی هستند و ساکنان یک واحد ادرای – سرزمینی حق در خواست تجدید نظر یا لغو حکم یا مقرراتی را دارند که وضع کرده است .اما انها باید امضای حد اقل یک پنجم یا بیش از یک پنجم تعداد ساکنان به رای دهنده را برای این کار به دست بیاورند. وقتی امضای ساکنان به حد نصاب رسید در خواست انها در مورد انحلال انجمن ، برکناری عضوی از انجمن یا برگزاری دوباره انتخابات محلی یا برگزاری جلسه ای ویژه برای موضوعی خاص پذیرفته میشود.

ساختار حکومت های محلی
هر استان یک هیات قانون گذاری به نام انجمن استان دارد که اعضای انجمنهای استان برای مدت ۴ سال انتخاب میشوند. انجمن توکیوی بزرگ ۱۳۰ عضو دارد. ولی سایر انجمن های استانی نسبت به جمعیت استان بین ۴۰ تا ۱۲۰ عضو دارند.
اعضای انجمن به خاطر خدمتشان حقوق در یافت میکنند . اگر چه بعضی از اعضای منفرد (مستقل) نیز در انجمنهای استان عضویت دارند ولی روی هم رقته این انجمنها سیاست احزاب سیاسی را که در سطح ملی کار میکنند می پذیرند و ان سیاست ها دنبال میکنند.ا
هر استان بوسیله یک فرماندار سرپرستی میشود که از طریق رای مستقیم مردم برای مدت ۴ سال انتخاب میگردد و مورد حمایت یک یا بیش از یک حزب بزرگ سیاسی است . کاندیداهای فرمانداری باید حد اقل ۲۵ سال سن داشته باشند و علاوه بر ان فرماندار که مقام اجرایی استان است یک یا چند معاون دارد که مامور رسمی هستند. برخی از این معاونان از مقامات وزارت هستند. فرماندار ۴ بار در سال انجمن را دعوت می کند البته بر حسب لزوم ممکن است ان را برای جلسات خاص نیز دعوت کند. او حق منحل کردن انجمن و دعوت به انتخابات جدید را در صورت لزوم دارد . حدود اختیارات فرماندار عبارت است از:
پیشنهاد قوانین
ارائه طرح بودجه محلی برای تصویب انجمن
وضع و جمع کردن مالیات ها با تصویب انجمن
نظارت بر تنظیم حسابها و تسلیم دفاتر انها به انجمن

مسئولیت تمام ماموران دولتی محلی با فرماندار است ( از جمله تمام کسانیکه که از وزارت و سایر مووسسات دولت مرکزی ماموریت دارند) مسئولیت کارهای عمومی استان نیز با فرماندار است وتمام عوامل حکومت استانی در برابر او مسئول هستند.اما نیروهای پلیس تحت نظارت کمیسیون مستقل امنیت عمومی است ونظام تحصیلی مانند فرهنگ و فعالیت های علمی- فرهنگی زیر نظر کمیسیون تعلیم تربیت است که فرماندار با موافقت انجمن استان انرا تشکیل میدهد (اعضای ان را منصوب میکند). فرماندار هم چنین یک کمیسیون انتخابات مستقل ، یک حسابرس ،یک کمیسون بازرسی، یک خزانه دار ویک حسابرس کل دارد که بطور مستقل کار میکنند و بر کناری انان با فرماندار نیست. فرماندار میتواند با لوایح مخالفت کند و انها رانپذیرد ورد کند ولی اگر دو سوم اعضای انجمن نظر فرماندار را نپذیرند نظر فرماندار رد میشود.انجمن نیز می توان با دو سوم اعضای خود به فرماندار رای عدم اعتماد بدهد. حق در خواست و تقاضا های انحلال انجمن های محلی یا دعوت دوباره انجمن با مدیران اصلی (هیات اجرایی اصلی ) می تواند به کمیسیون اجرایی انتخابات داده شود مشروط بر اینکه این در خواست به امضای لااقل یک سوم افراد رای دهنده رسیده باشد
استان ها معمولا از تعدادی مناطق یا حوزه های جغرافیایی موسوم به گان تشکیل میشوند که دارای اختیارات حکومت محلی نیستند.این اختیارات به شهرها ،شهرکها روستاها داده شده است. عنوان شهر یا روستا عمدتا بر اساس جمعیت داده میشود.
شهرها، شهرکها وروستاها دارای یک انجمن هستند که شامل یک مقام اجرایی که مستقیما انتخاب میشود ویکسری کارمند است. همان مقرراتی که در مورد انجمن های استان اعمال میگردد ( مثل رای اعتماد ، تجدید انتخابات و غیره) در این جا هم بکار میرود.رئیس قوه اجرایی را شهردار مینامند و بر حسب وضع اجتماعی خود شهردار شهر را چی ، شهردار شهرک را چوچو ، شهردار روستا یا کد خدا را سون مینامند.

وظایف و اختیارات حکومت های محلی
مقامات یااولیای امور محلی مسئول اداره خدمات عمومی هستند . فعالیتهای همچون شهرسازی ، ساختمان و نگهداری ان واداره تسهیلات رفاهی از جمله وظایف حکومتهای محلی است.علاوه بر اینها حکومتهای محلی وظایف ذیل را بر عهده دارند:
۱-دادگاه و پلیس محلی
۲-بیمارستانها/ رفاه( بهزیستی ) مراسم کفن و دفن و حفظ محیط زیست
۳-کارهای زیر بنایی مثل ساخت جاده های محلی / پل ها/ حمل ونقل / توسعه اراضی قابل کشت/ اب و فاضلاب / گاز و منابع برق/ پارکها و زمینهای بازی
۴- تعلیم وتربیت وفرهنگ مثل تاسیس وادره مدارس / ازمایشگاهها /کتابخانه ها /موزه ها / امکانات ورزشی و غیره

قسمت اعظم هزینه های حکومت های محلی به مصرف تعلیم و تربیت میرسد که بیش از یک چهارم بودجه محل است و کارهای عمومی در حدود یک پنجم هزینه ها را جذب میکند که بهداشت ، رفاه اجتماعی وامنیت عمومی از ان جمله است.حکومتهای محلی تقریبا سه چهارم کل درامد ژاپن را خرج میکنند.تقریبا۴۰ درصد عایدی حکومت محلی در مرکز تأ مین میشود بدین معنا که حکومت مرکزی نظارتی مؤ ثری بر روی هزینه های حکومت محلی دارد. حکومت مرکزی هر سال طرحی از درامد و هزینه را برای حکومت محلی تهیه میکند و همین که این طرح به تصویب کابینه برسد ، اجرای با اندک تغییری صورت میگیرد. استان های فقیر، بیشتر از استانهای ثروتمند از بودجه تخصیصی حکومت مرکزی بهره مند میشوند. بخشی از مساعدتهای مالی دولت مرکزی به قدرت های محلی ، برای هدفهای خاص نیست، ولی برخی از انها برای اجرای کارهایی خاص به حکومت محلی اعطا میشود.
یکی وظایف هیات اجرایی اصلی ، وضع و جمع اوری مالیات محلی و طرح بودجه محلی و ارائه ان به انجمن محلی است . به حکومتهای محلی اجازه داده شده که مقداری از کسری مالیات را از طریق انتشار اوراق قزضه با تضمین خود صادر کنند که بعد از دو سال یا بیشتر قابل پرداخت باشد.
استانها وشهرستان ها اختیار دارند که مالیات بر درامد محلی وضع کنند که این مالیات بر دو بخش است؛ یک بخش بر اساس کل درامد است و بخش دیگرمالیات سرانه است.استان ها میتوانندهمچنین مالیات بر شرکت و مالیات بر کسب وکار وضع کنند ( مثل مالیات بر سرگرمیها ، مالیات بر غذاها و اتومبیلها ). استانها وشهرستانها علاوه بر این مالیاتهایی را بر توتون ، گاز و برق شهری وضع میکنند که نوعا مالیات بر مصرف است سنگینی ان بر دوش صاحبان درامد ناچیز میباشد.مقداری از درامد ها نیز از طریق صدور مجوزها و از طریق فروش یا اجاره اماکن عمومی یا اراضی عمومی به دست می اید.

نظارت حکومت مرکزی بر حکومت های محلی
وزارت کشور مسؤول توسعه پایدار دولتهای محلی است. این وزارتخانه مسؤول ارتباط بین حکومت ملی و محلی است و علاوه بر ان ، مسؤول هماهنگی ارتباطات انها با یکدیگر میباشد. همچنین مسؤول طرح ، تهیه و نظارت بر فعالیت ( مسؤولان نظام محلی ) اداری، مالی، انتخابات محلی و غیره نیز محسوب میشود.
اهداف وزارتخانه، تحقق بخشیدن به برقراری خود مختاری محلی و نظام مردم سالاری و یک نظام سیاسی دموکراتیک در سطح کشور است. نظارت این وزارتخانه بر امور محلی ، به نوعی اقتدار متمرکز در ژاپن را تضمین میکند. این حفظ اقتدار متمرکز به دولت امکان داده است تا از برنامه های ناهمساز، نا مساوی و گاهی کاملا نامناسب پرهیز شود. بخشهای گوناگون نظام اداری باید با یکدیگر همکاری کنند تا جامعه محلی بتواند تواناییهای خود را کشف کند.
با وجودیکه حکومتهای محلی می توانند به اموری که در حال حاضر جزء وظایف حکومت مرکزی است ، بپردازند، ولی از انها منع شده اند. اموری از قبیل امور قضایی و اقدامات تنبیهی ، امور ابراهها ، ارتباطات و حمل و نقل در سطح ملی ، خدمات پستی ، احداث انستیتوی ملی و اموزشی ، دریا نوردی ، هوا شناسی و اداره پلیس مربوط به دولت مرکزی است وحکومت محلی نمیتواند در انها دخالت کنند . ولی سایر محلی ( البته با محدودیتهایی مثل نظارت اداری وزارتخانه و دولت مرکزی ) با حکومت محلی است. وزرای ذیربط میتوانند در حیطه وظایف خود ، فرمانداران را در اداره امور خاص تحت کنترل داشته باشند . اگر اداره یا اجرای فعالیتی مغایر پیش بینیهای قانون باشد ، وزیر مربو طه میتواند به فرماندار دستوراتی در مورد شیوه اداره ان بدهد و اگرفرماندار دستورات را رعایت نکند، نخست وزیر میتواند با تأیید یک دادگاه عالی وی را بر کنار کند.همین رابطه و روش بین حکومتهای استانی و شهرداریها اعمال میشود، یعنی فرمانداران دارای همان اختیاراتی هستند که وزیر در وضع پیشین داشت.

اداره امور شهر توکیو
شهر توکیو دارای شیوه حکومت کلآ شهری است که براساس ان حکومت محلی شهر توکیو دارای تشکیلات مستقل محلی است که مانند سایر شهرهای بزرگ ژاپن اختیار تصویب نامه و صدور احکام را بر عهده دارد واز قدرت در اموری نظیر رفاه اجتماعی ، اموزش عمومی ، بهداشت عمومی و بر نامه ریزی شهری بر خوردار است.
توکیو دارای ۲۳ بخش میباشد که هریک دارای رئیسی است که به عنوان شهردار از جانب مردم ساکن ان بخش انتخاب میشود . شهرداری توکیو دارای دو ارگان است :

۱- ارگان قانونگذاری
اصطلاحآ انجمن شهرنامیده میشود و مرکب از ۱۲۷ نماینده است که با رای مستقیم مردم انتخاب میشوند. اهداف و سیاستهایی که توسط این هیات مستقل محلی تصویب میگردد ،بوسیله ارگان اجرایی به مورد اجرا در می اید.

۲- ارگان اجرایی
وظایف و ماموریتهای محوله از سوی دولت و انجمن شهررا اجرا میکند. ارگان اجرایی دارای یک شهردار است که از طریق انتخابات عمومی و با رای مستقیم مردم انتخاب و به مدت ۴ سال مسؤولیت اجرایی را به عهده میگیرد.

اداره امور شهر یوکوهاما
همانند شهر توکیو ، یوکوهاما نیز دارای دو ارگان اصلی تصمیم گیری و اجرایی است و شورای شهر و شهردار بطور مستقیم توسط مردم انتخاب میشوند.در شهر یوکوهاما ، شورای شهر ۹۴ عضو دارد که برای دوره ۴ ساله انتخاب میشوند. احزاب در انتخابات شورای شهر در ژاپن نقش مهمی بازی می کنند. شورای شهر یوکوهاما دو گونه جلسه دارد:
جلسات عادی و جلسات فوق العاده که هر دوی انها بنا به دعوت شهردار برگزار میشود. جلسات عادی شورا ۴ بار در سال در یوکوهاما برگزار میشود، در حالیکه جلسات فوق العاده هنگامی تشکیل میشود که نیاز به این کار باشد.