ویژگیهای مدیریت شهری کارآمد و بهینه

ویژگیهای مدیریت شهری کارآمد و بهینه
برای ایجاد مدیریت شهری مطلوب ویژگیهای زیر ضروری به نظر می رسد.
۱- صلاحیت مدیریت و حسن تدبیر در اداره امور شهر
۲- وجود امکانات و اختیارات مناسب در زمینه های مالی و اداری و بهره برداری بهینه از امکانات بالقوه و بالفعل شهر در زمینه های مختلف اقتصادی- اجتماعی و کالبدی
۳- داشتن اهداف ، خط و مشی ها و برنامه های مشخص جهت اداره امور شهر.
۴- وجود روحیه مشارکت پذیری در افراد جامعه و لزوم احساس مسئولیت و تعلق نسبت به امور شهر
مجموعه این عوامل و نیازها ضروری است تا یک مدیریت کارآمد در شهر ایجاد شود.
این عوامل را می توان در سه زمینه ، روش مدیریت شهری ، ویژگیهای سازمانی مدیریت شهری و ویژگیهای محیطی مناسب مدیریت شهری ارائه کرد .

روش مدیریت شهری
در روش شناسی ، برای رسیدن به مدیریت شهری موفق و مطلوب باید موارد زیر را مد نظر قرار داد .
الف- اتخاذ دیدگاه سیستمی
مهمترین شرط روش شناسانه موفقیت سیستم ، اتخاذ دیدگاه و رویکرد سیستمی و کلی نگری به عوامل توسط مدیریت شهری و برقراری ارتباط نظام یافته به عوامل توسعه شهری است
ب- بهره گیری از مفاهیم و روشهای تجزیه و تحلیل سیستمی
برای رسیدن به یک مدیریت کارآمد و مطلوب باید از روشهای تجزیه وتحلیل سیستم حداکثر بهره را برد.

ویژگیهای سازمانی مدیریت شهری
برای رسیدن به مدیریت شهری بهینه باید اصول زیر را مد نظر قرار داد .
الف- لزوم پوشش کامل همه امور شهری
این پوشش باید به گونه ای باشد که تمام سازمانها و ادارات موثر و مسئول شهر در قالب یک سیستم هدفمند و هماهنگ عمل کرده و به ایفای مسئولیت هایشان بپردازند . در چنین شرایطی هماهنگیها و روابط بین سازمانی از اهمیت و جایگاه ویژه برخوردار هستند.
ب- شمول مدیریت شهری بر برنامه ریزی شهری
مطابق با اصول علمی مدیریت ، برنامه ریزی شهری جزء وظایف و عناصر اصلی سیستم مدیریت شهری محسوب می شود ، بر این اساس برنامه ریزی فیزیکی و اقتصادی- اجتماعی یک شهر باید تحت نظارت و هدایت سیستم مذکور باشد .
ج) قابلیت انطباق چهارچوب سازمانی با ماهیت چند عملکردی مدیریت شهری
چارچوب سازمانی باید به نحوی طراحی شود که تمام عناصر و وظایف سیستم ، از امور بسیار روزمره جزئی گرفته، تا برنامه ریزی ها و سیاستگذاری های بسیار دراز مدت و کلان مورد توجه جدی و کافی قرار گیرد .
د) لزوم طراحی چهارچوب سازمانی و تشکیلاتی چون سطحی جهت سیستم مدیریت شهری

ویژگیها و شرایط محیطی مدیریت شهری
برای رسیدن به مدیریت شهری مطلوب ، باید اصول و موارد زیر در نظر گرفته شود.
الف) لزوم هماهنگی با سطح توسعه یافتگی و ارتباط متقابل با توسعه انسانی سیستم مدیریت شهری که در این مورد باید ابزاری برای توسعه انسانی پایدار و مشارکتی شهر و کشور طراحی و تدوین شود
ب) لزوم حضور عناصر منتخب مردم در سیستم
ارتباط مستقیم مدیریت شهری با شهروندان و خواسته های آنان و نیز جایگاه آن به عنوان یکی از عناصر محلی ایجاب می کند که عناصر تصمیم گیری و سیاست گذاری آن بوسیله شهروندان انتخاب شوند.
ج) لزوم تعیین دقیق جایگاه سیستم مدیریت شهری در نظام سیاسی و اداری کلان جامعه
– تحریک و تجهیز منابع برای تامین مالی اداره خدمات شهری
– بهبود مدیریت مالی منابع مذکور
– سازماندهی نهادهای شهرداری برای ایجاد کارایی و مسئولیت پذیری بیشتر در ارائه خدمات شهری
– شناسایی محیط و کلیت سیستم مدیریت شهری در ایران

انعطاف پذیری مدیریت شهری
آنچه امروزه در هدایت نظام مدیریت شهری اهمیت بسیار دارد ، توانایی این نظام در انعطاف پذیری (Flexibility) درونی است.
در شرایط کنونی ، با توجه به متغیرهای بسیار و محیط ناهمگن و متنوعی که نظام مدیریت شهری در آن قرار دارد، این نظام باید به روش باز عمل کند و ساختارهای خشک و غیر قابل انعطاف را از خود دور سازد؛ زیرا این نظام باید بتواند خود را با محیط اطرافش سازگار کند و ضمن حفظ کلیت خود ، به تبادل پویا با آن بپردازد.
نکته مهم در این زمینه بهر گیری نظام مدیریت شهری از فرصتهای زمانی است که امکان سازگاری آن را برای کارایی بهتر در زمان مطلوب فراهم می آورد.

مدیریت شهری مستقل
با توجه به گسترش شهرنشینی ، پیچیده شدن چگونگی اداره امور شهری و تخصصی شدن امور ، این ضرورت پیش آمده است که مدیریت شهری در هر منطقه مستقل باشد. امروزه در بسیاری از شهرهای بزرگ جهان، کلیه امور مربوط به شهر ، سوای مسائل نظامی و دیپلماتیک بر عهده مدیریت شهری منتخب مردم است که استقلال و اختیارات کامل و کافی دارد.
بررسی کوتاه از روشهای مدیریت در شهرهای بزرگ دنیا ، اعم از شهرهای کشورهای دنیای سرمایه داری و یا سوسیالیستی ، حاکی از آن است که اکثراً مدیریتی مقتدر ، مستقل و مردمی بر این شهرها حکومت می کند. بررسی چارتهای سازمانی نشان می دهد که مدیریت شهرها حتی در شهرهای کوچک نیز برای اداره شهر از هیچ نهاد یا فرد دستوری نمی پذیرد. به عبارتی یا باید شهر را در جهت خواسته های شهروندان ساخت و یا اینکه خواسته های شخصی یا نهادی را اعمال نمود.