آیین نامه نحوه بررسی و تصویب طرحهای توسعه و عمران

ماده ۰
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۲/۱۰/۱۳۷۸ بنا به پیشنهاد مشترک شماره ۲/۱۰۰/۴۹۶۵ مورخ ۱۴/۹/۱۳۷۸ وزارتخانه های مسکن و شهرسازی و کشور و تأیید شورای عالیشهرسازی و معماری ایران و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوریاسلامی ایران ، آئین نامه نحوه بررسی و تصویب طرح های توسعه و عمران محلی ، ناحیهای ، منطقه ای و ملی و مقررات شهرسازی و معماری کشور را به شرح زیر تصویب نمود :

ماده ۱
انواع طرح ها :
۱-طرح جامع سرزمین : این طرح در بند (۱) ماده (۱) قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایفآن ـ مصوب ۱۳۵۳ ـ‌ تعریف شده است.

۲- طرح های کالبدی ملی و منطقه ای : با هدف مکانیابی برای گسترش آیندهشهرهای موجود و ایجاد شهرها و شهرکهای جدید ، پیشنهاد شبکه شهری آینده کشور یعنیاندازه شهرها، چگونگی استقرار آنها در پهنه کشور و سلسله مراتب میان شهرها به منظورتسهیل و مدیریت سرزمین و امر خدمات رسانی به مردم و پیشنهاد چهارچوب مقرراتساخت‌و‌ساز در کاربری های مجاز زمین های سراسر کشور .

۳-طرح توسعه و عمران (جامع) ناحیه ای : این طرح در اجرای وظایف محول شده درقانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن ـمصوب ۱۳۵۳ ـ و تصویب نامه شماره ۷۰۹۷۱/ت ۴۰۷هـ مورخ ۵/۱۱/۱۳۷۳ هیأت‌وزیران ، بهمنظور تدوین سیاست ها و ارایه راهبردها در زمینه هدایت و کنترل توسعه و استقرارمطلوب مراکز فعالیت ، مناطق حفاظتی و همچنین توزیع متناسب خدمات برای ساکنان شهرهاو روستاها در یک یا چند شهرستان که از نظر ویژگی های طبیعی و جغرافیایی همگن بوده واز نظر اقتصادی ، اجتماعی و کالبدی دارای ارتباطات فعال متقابل باشند، تهیه می شود.

۴-طرح مجموعه شهری : این طرح براساس مصوبه شماره ۹۸۶۰/ت۱۵۳۱۱/هـ مورخ ۱۳/۸/۱۳۷۴ هیأت وزیران برای شهرهای بزرگ و شهرهای اطراف آنها تهیه می شود.

۵-طرح ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی : طرح است که به منظور توسعههماهنگ و موزون فعالیتهای کشاورزی ، صنعتی و خدماتی از طریق توزیع مناسب جمعیت واستقرار بهینه خدمات در محیط های روستایی و حمایت از اجرای آن تهیه می شود. محدودههر یک از این طرحها در طرح ناحیه ای مربوط تعیین می شود.

۶-طرح جامع شهر : در بند (۲) ماده (۱) قانون تغییر نام وزارت آبادانی ومسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن ـ مصوب ۱۳۵۳ ـ تعریف شده است.

۷-طرح هادی شهر : این طرح طبق تعریف مندرج در بند (۴) ماده (۱) قانون تغییرنام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن ـ مصوب ۱۳۵۳ـعبارت از طرحی است که در آن جهت گسترش آتی شهر و نحوه استفاده از زمین های شهریبرای عملکردهای مختلف به منظور حل مشکلات حاد و فوری شهر و ارایه راه‌حل‌های کوتاهمدت و مناسب برای شهرهایی که دارای طرح جامع نمی باشند ، تهیه می شود.

۸-طرح تفصیلی : در بند (۳) ماده (۱) قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکنبه وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظایف آن ـ مصوب ۱۳۵۳ ـ تعریف شده است و از جملهشامل طرحهای زیر می باشد :
۱-۸- طرحهای بهسازی ، نوسازی ، بازسازی و مرمت بافت ها : طرح هایی هستند کهبرای بهسازی ، نوسازی و بازسازی محلات شهر اعم از قدیم ، جدید و یا مساله دار بهعنوان طرح تفصیلی بخشی از بافت موجود شهر تهیه می شوند.

۲-۸- طرح آماده سازی توسعه های جدید در شهرها : این طرح ها شامل مجموعهعملیات لازم برای مهیا نمودن زمین جهت احداث ممکن و تأسیسات لازم مربوط مطابق قانونزمین شهری و آیین نامه های اجرایی آن است و به عنوان طرح تفصیلی توسعه های جدیدشهری تهیه می گردد.

۹-طرح هادی روستا : عبارت از طرحی است که ضمن ساماندهی و اصلاح بافت موجودمیزان و مکان گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای عملکردهای مختلف از قبیلمسکونی، تولیدی ، تجاری و کشاورزی و تأسیسات و تجهیزات و نیازمندی های عمومیروستایی را حسب مورد در قالب مصوبات طرحهای ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی یاطرحهای جامع ناحیه ای تعیین می نماید.

۱۰- طرح های ویژه : عبارت از طرح هایی است برای بخش هایی از کشور که به علتوجود عوامل طبیعی یا ساخته شده و یا برنامه های جدید توسعه و عمران و تأثیراتی کهدر منطقه حوزه نفوذ خود خواهند گذاشت واجد ویژگی خاصی بوده و نیاز به تهیه طرح برایتوسعه هماهنگ در محدوده حوزه نفوذ عوامل مذکور دارند ، تهیه می شود.
عنوان و محدوده این طرحها همزمان با تصویب ضرورت تهیه طرح ، حسب مورد بهتصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران می رسد.

۱۱-طرح شهرهای جدید : عبارت است از طرحهایی که برای ایجاد شهرهای جدید طبقتعریف ماده (۱) تصویب نامه شماره ۲۳۴۰/ت۲۷۶هـ مورخ ۲۵/۶/۱۳۷۱ در قالب طرح هایکالبدی ملی و منطقه ای و جامع ناحیه ای ضرورت و مکان ایجاد آنها با سقف جمعیتی ونوع فعالیت معین به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران خواهد رسید و متعاقبآن و مانند سایر شهرها بایستی برای آنها طرح جامع و تفصیلی تهیه شود.

۱۲-طرح شهرک های مسکونی : طرحی که برای ایجاد یک مرکز جمعیتی جدید در خارجاز محدوده قانونی و حریم شهرها ـ مصوب ۱۳۵۵ ـ تهیه می شود.
۱۳- طرح سایر شهرک ها : طرحهایی که برای ایجاد شهرک غیرمسکونی با عملکرد خاصنظیر صنعتی ، توریستی ، تفریحی و … طبق مقررات و قوانین مربوط به آنها تهیهمی‌شوند.

ماده ۲
مقررات شهرسازی و معماری : عبارت است از مجموعه ضوابط و مقرراتعمومی شهرسازی و معماری که در سطح کشور یا مناطقی از کشور لازم الرعایه بوده و بهمنظور فراهم نمودن موازین طراحی ، اجرایی و قانونی توسعه موزون و هماهنگ کالبدی ازمقیاس کلان تا تک بنا تهیه و به تصویب می رسد.

ماده ۳
مراجع مسئول بررسی و تصویب طرح ها :
۱-شورای عالی شهرسازیو معماری ایران» که از این پس در این آئین نامه به طور اختصار « شورای عالی » خوانده خواهد شد، شورایی است به ریاست وزیر مسکن و شهرسازی و عضویب وزرای کشور ،کشاورزی ، فرهنگ و ارشاد اسلامی ، صنایع ، نیرو‌، جهاد سازندگی ، راه و ترابری ،دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ، رئیس سازمان برنامه و بودجه ، رئیس سازمان حفاظتمحیط زیست و یک نفر از اعضای کمیسیون مسکن وشهرسازی و راه و ترابری مجلس شورایاسلامی به پیشنهاد کمیسیون و انتخاب مجلس به عنوان ناظر ، که به موجب قانون مصوب ۱۳۵۱ و تغییرات قانونی بعدی تأسیس شده است.

تبصره ۱ـ از رئیس سازمان نظام مهندسی کشور و یا نماینده وی برای شرکت درجلسات شورای عالی (بدون حق رأی) دعوت به عمل خواهد آمد.
تبصره ۲ـ در هنگام بررسی طرح های توسعه شهری ، ناحیه ای و منطقه ای وتغییرات آنها در شورای عالی ، از استانداران یا معاونان عمرانی ایشان و رؤسایسازمان های مسکن و شهرسازی استان های مربوط جهت شرکت در جلسه (بدون حق رأی) و یاارسال نظرات، دعوت به عمل خواهد آمد.

تبصره ۳ ـ در بررسی طرح های جامع شهری از شهردار مربوطه نیز برای شرکت درجلسه شورای عالی در معیت استاندار یا معاون عمرانی وی و همچنین از نماینده شورایشهر مربوطه حسب درخواست یا ضرورت (بدون حق رأی) دعوت به عمل خواهد آمد تا شخصاً درجلسه شرکت نمایند. در صورت عدم امکان شرکت شهردار، معرفی نماینده مجاز نخواهد بود.

۲- دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران » که از این پس در اینآئین نامه به طور اختصار « دبیرخانه شورای عالی » خوانده خواهد شد، عبارتست ازواحدی که تحت نظر معاون شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی که مسئولیت دبیریشورای عالی را نیز عهده دار می باشد، وظایف مقرر در ماده (۴) قانون تأسیس شورایعالی را انجام می دهد.

تبصره ۱ـ شرح وظایف تفصیلی ، تشکیلات و تعداد پست های سازمانی دبیرخانه هایشورای عالی و شوراهای شهرسازی و معماری استانها بنا به پیشنهاد دبیر شورای عالی وتصویب شورای عالی به تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور خواهد رسید.

تبصره ۲ـ وزارت مسکن و شهرسازی موظف است در تنظیم بودجه جاری سنواتی ،اعتبار مورد نیاز دبیرخانه شورای عالی و دبیرخانه شوراهای استان ها را ملحوظ وپیشنهاد نماید. سازمان برنامه و بودجه همکاری و اقدام لازم به عمل خواهد آورد.

۳- کمیته فنی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران » که در این آئین نامه «کمیته فنی شورای عالی » خوانده خواهد شد، در اجرای تبصره (۱) ماده (۳) و بند (۱) ماده (۴) قانون تأسیس شورای عالی تشکیل می شود.

این کمیته متشکل از نمایندگان اعضای شورای عالی خواهد بود که به طور کتبی بهدبیرخانه شورای عالی معرفی و برای مدت دو سال به عضویت کمیته فنی منصوب می‌شوند. درصورتی که تعداد نمایندگان معرفی شده توسط هر یک از دستگاه ها برای عضویت در کمیتهفنی بیش از یک نفر باشند ، شرکت ثابت یک نفر از آنها در بررسی هر طرح ضروری خواهدبود. دبیری و اداره جلسات کمیته فنی به عهده دبیرخانه شورای عالی است. دبیر کمیتهفنی را دبیر شورای عالی منصوب می نماید. دبیر کمیته فنی در جلسات شورای عالی حضورخواهد داشت.

تبصره ـ در صورت نیاز و بنا به تشخیص دبیر شورای عالی و با توجه به حجم کارکمیته فنی ، کمیته فنی دیگری به ترتیب مذکور در این بند تشکیل خواهد شد.

۴-برای انجام سایر وظایف و نیل به اهداف شورای عالی ، دبیرخانه شورای عالی « گروههای تخصصی » لازم را در زمینه های مختلف از بین متخصصان مربوطه تشکیل خواهدداد.

۵-شورای شهرسازی و معماری استان» که از این پس در این آئین نامه « شورایاستان» نامیده می شود، به موجب تصویب نامه شماره ۴۹۲۰ مورخ ۱۸/۲/۱۳۵۷ هیأت وزیرانبه ریاست استاندار و عضویت رئیس سازمان مسکن و شهرسازی ، رئیس سازمان برنامه وبودجه ، مدیرکل حفاظت محیط زیست ، رئیس سازمان کشاورزی ، مدیرکل میراث فرهنگی ،مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب ، رئیس سازمان جهت سازندگی ، مدیرکل صنایع ، مدیرکل راهو ترابری و نماینده وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در هر استان تشکیل می شود.

این شورا در مورد اموری که شرح آن در بندهای آتی خواهد آمد، تصمیم گیرینموده و نتیجه را به شورای عالی گزارش خواهد نمود. معاون عمرانی استاندار در غیاباستاندار ریاست جلسه را به عهده خواهد داشت.

تبصره ۱ـ بنا به تشخیص رئیس شورای استان حسب مورد از رئیس شورای اسلامی شهرو شهردار مربوطه دعوت به عمل خواهد آمد تا بدون حق رأی در جلسات شرکت کنند.

تبصره ۲ـ از رئیس سازمان نظام مهندسی استان جهت شرکت در جلسات شورای استان (بدون حق رأی) دعوت به عمل خواهد آمد.

۶- دبیرخانه شورای شهرسازی و معماری استان » که از این پس در این آئیننامه «دبیرخانه شورای استان» نامیده می شود ، بخشی از معاونت یا مدیریت شهرسازی ومعماری سازمان مسکن و شهرسازی استان است که به عنوان واحد استانی دبیرخانه شورایعالی ، اداره امور بررسی و تصویب طرح ها را به عهده دارد و مسئولیت اداره آن بارئیس سازمان مسکن و شهرسازی استان (که سمت دبیری شورا را به عهده دارد) خواهد بود. در غیاب وی، مدیر (یامعاون) شهرسازی و معماری سازمان مذکور عهده دار این مسئولیتخواهد بود.

تبصره ـ دبیر جلساتی که برای بررسی و تصویب طرحهای هادی شهری تشکیل می‌شود،مدیرکل دفتر فنی استان می باشد و اداره امور دبیرخانه ای شورای استان در مورد بررسیو تصویب این طرحها ، به عهده دفتر فنی استانداری خواهد بود.

۷-کمیته فنی شورای شهرسازی استان» که به اختصار « کمیته فنی استان» نامیده می شود، کمیته ای متشکل از نمایندگان اعضای شورای استان و نماینده استانداراز دفتر فنی استانداری است که در سطح کارشناسان مجرب به عنوان نمایندگان مدیران کلو رؤسای سازمان های عضو به طور کتبی به دبیرخانه شورای استان معرفی و برای مدت دوسال به عضویت کمیته مذکور تعیین می شوند. نمایندگان شوراهای اسلامی شهر و شهرستان واستان در صورت تشکیل و شهرداری مربوطه نیز حسب مورد در کمیته فنی عضویت خواهندداشت. دبیر کمیته مذکور حسب مورد توسط دبیرخانه شورای استان پیشنهاد و با حکماستاندار منصوب می شود. دبیر کمیته فنی استان در جلسات شورای استان حضور خواهدداشت.

۸- کمیسیون موضوع ماده (۵) قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماریایران»‌، که در این آئین نامه « کمیسیون طرح تفصیلی » نامیده می شود، در هر استانبه ریاست استاندار و عضویت رئیس سازمان مسکن و شهرسازی ، مدیرکل میراث فرهنگی ورئیس سازمان کشاورزی استان (که سمت نمایندگی وزارتخانه های متبوع خود را به عهدهخواهند داشت) ، رئیس شورای شهرستانی که طرح تفصیلی مربوط به شهر یا نقاط واقع درقلمرو آن شهرستان در دستور کار کمیسیون قرار دارد، شهردار شهری که طرح تفصیلی مربوطبه آن در کمیسیون مطرح است ، نماینده مهندس مشاور یا ارگان دیگری که عهده دار تهیهطرح تفصیلی مورد بحث در کمیسیون می باشد. در هر استان، برای بررسی و تصویب طرح هایتفصیلی شهری و تغییرات بعدی آن تشکیل می شود.

تبصره ۱ـ از نماینده سازمان نظام مهندسی استان جهت شرکت در جلسات کمیسیونهای ماده (۵) تهران و استان ها (بدون حق رأی) دعوت به عمل خواهد آمد.

تبصره ۲ـ محل دبیرخانه این کمیسیون در سازمان مسکن و شهرسازی استان و اموردبیرخانه ای آن زیر نظر معاون یا مدیر شهرسازی سازمان مسکن و شهرسازی استان کهدبیری کمیسیون را به عهده دارد، انجام می شود.

تبصره ۳ـ ترکیب « کمیسیون طرح تفصیلی شهر تهران» به موجب اصلاحیه مورخ ۲۵/۹/۱۳۶۵ مجلس شورای اسلامی از نمایندگان وزرای مسکن و شهرسازی ، کشور، نیرو،کشاورزی (در حد معاونت مربوط)، سرپرست سازمان حفاظت محیط زیست و شهردار تهران یانماینده تام الاختیار او و رئیس شورای شهر تهران تشکیل می شود.

محل دبیرخانه کمیسیون فوق الذکر در شهرداری تهران و دبیر آن شهردار تهران یانماینده تام الاختیار او خواهد بود.

تبصره ۴ـ تا تشکیل شورای اسلامی شهرستان ، رئیس شورای اسلامی شهر مربوطه عضوکمیسیون خواهد بود.

تبصره ۵ـ از مدیرعامل آب و فاضلاب استان و مدیرکل حفاظت محیط زیست استان ومدیرکل دفتر فنی استانداری مربوط برای شرکت در جلسات کمیسیون ، بدون حق رأی دعوت بهعمل خواهد آمد. از سایر رؤسای سازمان های ذیربط حسب مورد به تشخیص رئیس کمیسیون یاکمیسیون دعوت به عمل خواهد آمد.

۹- کمیسیون موضوع ماده (۱۳) آئین نامه مربوط به استفاده از اراضی و احداثبنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها» که به طور اختصار « کمیسیونماده (۱۳) ، نامیده می شود، عبارتست از کمیسیونی به ریاست استاندار و متشکل ازمعاون عمرانی استاندار که در غیاب استاندار قائم مقام او خواهد بود، رئیس سازمانمسکن و شهرسازی استان که دبیری کمیسیون را نیز به عهده خواهد داشت، رئیس سازمانکشاورزی استان، مدیرکل دفتر فنی استانداری، رئیس سازمان برنامه و بودجه استان،مدیرکل راه و ترابری استان، و رئیس سازمان جهاد سازندگی استان که به منظور بررسی واتخاذ تصمیم در مورد پیشنهادهای مربوط به احداث ساختمان و تأسیسات و سایر وظایفمقرر در آئین نامه مذکور در مرکز هر استان تشکیل می شود.

به موجب این تصویب نامه ، مدیرکل حفاظت محیط زیست و رئیس بنیاد مسکن استاننیز عضو کمیسیون خواهند بود.

در استان تهران به جای رئیس سازمان مسکن و شهرسازی استان ، نماینده حوزهمعاونت شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی و به جای رئیس دفتر مهندسی استان ،نماینده حوزه معاونت عمرانی وزارت کشور عضویت کمیسیون را خواهند داشت.

تبصره ـ در استان هایی که به موجب سایر قوانین ، شوراهای هماهنگی و نظارت برتوسعه وجود داشته یا بعداً ایجاد شود ، دبیران شوراهای مذکور نیز عضویت کمیسیون راخواهند داشت.

ماده ۴
طرح های کالبدی ملی و منطقه ای پس از بررسی در کمیته فنی شورایعالی ، به تصویب شورای عالی می رسند. در هنگام بررسی این طرح ها در کمیته فنیشورای‌عالی، در صورت لزوم از کارشناسان و متخصصان و نمایندگان سایر سازمانهای ذیربطنیز دعوت به عمل خواهد آمد.

ماده ۵
طرح های ناحیه ای ، مجموعه های شهری و طرحهای جامع شهری به ترتیبزیر مورد بررسی و تصویب قرار می گیرند :
۱-بررسی در شورای استان و گزارشتصمیمات اتخاذ شده به دبیرخانه شورای عالی
۲-بررسی کارشناسی در کمیته فنی شورای عالی
۳- ارائه گزارش بررسی طرح در شورای استان و نظریه کمیته فنی شورای عالی بهشورای عالی برای تصویب نهایی

تبصره ۱ـ طرح های جامع شهرهای زیر دویست هزار (۰۰۰/۲۰۰) نفر که مرکز استاننباشند و همچنین طرحهای ناحیه ای با جمعیت کمتر از چهارصد هزار (۰۰۰/۴۰۰) نفر کهفاقد شهر مرکز استان و شهر با بیش از دویست (۰۰۰/۲۰۰) نفر جمعیت باشند، از شمولنحوه بررسی فوق مستثنا می باشند و به صورت زیر مورد بررسی و تصویب قرار خواهند گرفت :

۱-بررسی در کمیته فنی استان با حضور نماینده دبیرخانه شورای عالی ونمایندگان سایر اعضای شورای عالی که بنا به ضرورت و تشخیص ایشان در جلسات بررسی فنیطرح در استان شرکت خواهند نمود،
۲-بررسی و تصویب در شورای استان با حضور نماینده دبیرخانه شورای عالی،
۳-ارایه گزارش شورای استان به شورای عالی برای رأی گیری و تصویب نهایی طرح .

تبصره ۲ـ برای تشخیص موارد موضوع تبصره (۱) این ماده ، جمعیت آخرین سرشماریعمومی کشور ملاک عمل خواهد بود.

ماده ۶
نحوه بررسی و تصویب طرحهای ویژه ای که ضرورت تهیه آنها در چهارچوبوظایف قانونی به تصویب شورای عالی می رسد، توسط شورای عالی مذکور تعیین خواهدشد.

ماده ۷
طرح های هادی شهری و همچنین طرح های ساماندهی فضا و سکونتگاههایروستایی پس از بررسی در کمیته فنی استان به تصویب شورای استان خواهند رسید. حضورنمایندگان وزارت کشور در بررسی و تصویب طرحهای هادی شهری و تغییرات آنها در کمیتههای فنی و شورای استان الزامی است.
تبصره ۱ ـ تغییرات بعدی طرحهای هادی شهری درکمیته فنی استان بررسی و تصویب خواهند شد. تغییرات مذکور در صورتی که در اساس طرحهای هادی مؤثر باشد، به تصویب شورای استان خواهد رسید. تعریف تغییرات اساسی طرح هایهادی شهری به طور مشترک توسط وزارتخانه های کشور و مسکن و شهرسازی تهیه و به مورداجرا گذشته خواهد شد.

تبصره ۲ـ طرح های هادی روستایی طبق روش های مندرج در مقررات قانونی مربوطهبررسی و تصویب می شوند.

ماده ۸
طرح های تفصیلی شهری و تغییرات بعدی آنها پس از بررسی و تصویب درشورای استان جهت رأی گیری و تصویب نهایی به شورای عالی ارائه خواهند شد. مغایرت هایاساسی طرح های تفصیلی با طرح جامع شهر براساس مصوبات شورای عالی تعیین میشوند.

ماده ۹
« طرح های بهسازی ، نوسازی، بازسازی و مرمت بافت های شهری » بهعنوان قسمتی از طرحهای تفصیلی شهرها و « طرح های آماده سازی» به عنوان طرح تفصیلیتوسعه های جدید شهرها و « طراحی های شهری » به تصویب کمیسیون طرح تفصیلی مربوطخواهند رسید. طرحهای فوق الذکر که واجد ارزش خاص تاریخی تا طراحی شهری باشند بنا بهتشخیص دبیر شورای عالی ، قبل از تصویب در کمیسیون طرح تفصیلی مربوط در « گروه تخصصیطراحی و بهسازی بافت های شهری » مورد بررسی قرار خواهند گرفت. آن دسته از طرحهایفوق که با اساس طرح جامع شهر مغایرت داشته باشند، باید به ترتیب مندرج در ماده (۸) به تأیید نهایی شورای عالی برسند.

ماده ۱۰
« تصویب مکانیابی ، عملکرد و سقف جمعیتی شهرهای جدید» براساسطرحهای کالبدی ملی ـ منطقه ای و طرحهای جامع ناحیه ای پس از بررسی در کمیته فنی بهعهده شورای عالی می باشد. بررسی و تصویب طرح های جامع و تفصیلی و طراحی شهری آنهاپس از طرح در « گروه تخصصی شهرهای جدید» ، مانند بررسی و تصویب سایر طرح های جامع وتفصیلی شهرها خواهد بود.
تبصره ـ‌ در کمیسیون های ماده (۵) استانها ، در هنگامبررسی طرحهای تفصیلی شهرهای جدید و تغییرات بعدی آنها ، مدیرعامل شرکت عمران شهرجدید مربوطه به جای شهردار خواهد بود.

ماده ۱۱
طرح های شهرک های مسکونی » به ترتیب زیر مورد بررسی و تصویبقرار می‌گیرند : ۱- بررسی و تصویب در شورای استان ۲- ارایه گزارش شورای استان بهشورای عالی برای رأی گیری و تصویب نهایی ۳- تغییرات اساسی بعدی شهرک های موضوع اینماده بنا به پیشنهاد سازمان مسکن و شهرسازی استان به تصویب شورای استان خواهدرسید.

ماده ۱۲
طرح های مربوط به مکانیابی و اصول کلی طراحی سایر شهرک ها درمواردی که محل پیشنهادی آنها در طرحهای ناحیه ای و منطقه ای تعیین و به تصویب شورایعالی نرسیده باشد، پس از تصویب در شورای استان به تصویب شورای عالی خواهند رسید. نقشه‌های اجرایی این شهرکها از نظر رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری (به جزشهرک های صنعتی که طبق مقررات خود به تصویب مراجع ذیربط خواهند رسید) به تأییدسازمان مسکن و شهرسازی استان می رسد.

ماده ۱۳
مقررات شهرسازی و معماری پس از بررسی در گروه تخصصی ذیربط (شهرسازی یا معماری) به تصویب شورای عالی خواهند رسید. شورای عالی مواردی را کهلازم تشخیص دهد ، برای تصویب هیأت وزیران و یا سایر مراجع قانونی پیشنهاد خواهدنمود.

ماده ۱۴
وظایف شورای استان به شرح زیر تعیین می شود :
۱- بررسی وتصویب مقدماتی طرحهای جامع شهری و ناحیه ای موضوع تبصره (۱) ماده (۵) و ارسال گزارشو مصوبه طرحهای مذکور برای رأی گیری و تصویب نهایی در شورای‌عالی.

۲-بررسی و اظهارنظر در مورد سایر طرحهای جامع شهری و ناحیه ای ، و طرحهایمجموعه‌های شهری و ارسال گزارش این بررسی جهت تصویب نهایی در شورای عالی

۳-بررسی و تصویب « طرح های هادی شهری » و « طرح های ساماندهی فضا وسکونتگاههای روستایی» در سطح استان.
(طرح های ساماندهی سکونتگاههای روستایی نیز که در اجرای برنامه دوم توسعهاقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور تهیه می شود به تصویب شورای استان می رسد. در جلساتبررسی این طرح ها از رئیس دستگاه تهیه کننده طرح نیز دعوت بعمل خواهد آمد(.

۴-بررسی و تصویب مغایرتهای اساسی طرح های تفصیلی و تغییرات بعدی آن با طرحهای جامع مصوب و گزارش آن به شورای عالی برای رأی گیری و تصویب نهایی

۵-بررسی و تصویب با اتخاذ تصمیم یا اعلام نظر مشورتی نسبت به اموری که ازطرف شورای‌عالی یا دبیرخانه آن به عهده شورای استان محول می شود.

۶-ایجاد هماهنگی لازم بین بخش های مؤثر در اجرای طرح های جامع شهرها وبرنامه های مصوب توسعه و عمران ناحیه ای در طرح های جامع مذکور و همجنین ارائهپیشنهادات لازم به کمیته برنامه ریزی استان برای تأمین و تخصیص اعتبارات در چهارچوبطرح های مصوب و رفع موانع اداری ، مالی و اجرایی آنها براساس گزارش و پیشنهاددبیرخانه شورای استان .

۷- بررسی و تصویب پیشنهادات کمیسیون ماده (۱۳) استان درخصوص انجام اصلاحات وتغییرات ، در طرحهای ناحیه ای و منطقه ای
تبصره ۱ـ چنانچه تغییرات پیشنهادی با اهداف اصلی طرحهای مذکور مغایرت اساسیداشته باشد، موارد با ذکر دلایل توجیهی جهت تصویب نهایی به شورای عالی ارجاع خواهدشد.

تبصره ۲ـ دستورالعمل موارد مغایر با اساس طرح های مذکور حداکثر ظرف سه ماهتوسط دبیرخانه شورای عالی تهیه و پس از تصویب شورای عالی جهت اجرا ابلاغ خواهد شد.

ماده ۱۵
جلسات شورای استان براساس دعوت دبیرخانه شورا و با اعلام حداقل ۱۵روز قبل برگزار می گردد. خلاصه گزارش طرح ها نیز حداقل ۱۰ روز قبل از تشکیل جلسه بهاعضای شورای استان تحویل خواهد شد. تبصره ـ محتوای خلاصه گزارش و نحوه تنظیم مصوباتطرح طبق نمونه ای خواهد بود که توسط دبیرخانه شورای عالی با کسب نظر اعضای شورایعالی تهیه و ابلاغ می شود.

ماده ۱۶
جلسات شورای استان با شرکت حداقل ۶ عضو اصلی موضوع بند (۵) ماده (۳) با حضور رئیس و دبیر رسمیت خواهد یافت و تصمیمات و مصوبات آن نیز با ۶ رأیموافق معتبر خواهد بود. صورتجلسات شورای استان باید به امضای اعضای اصلی برسد. تبصره ـ حسب نیاز و بنا به تشخیص رئیس شورای استان و با هماهنگی قبلی با دبیرخانهشورای استان ، می توان از نمایندگان سایر دستگاهها و یا کارشناسان آزاد برای مشاورهو اظهارنظر دعوت به عمل آورد. افرادی که بدین ترتیب در جلسه شرکت می کنند در رأیگیری مشارکت نخواهند داشت.

ماده ۱۷
مدت بررسی و اظهارنظر نسبت به هر طرح در شورای استان حداکثر یکماه پس از تحویل مدارک توسط دستگاه تهیه کننده طرح می باشد. تبصره ـ در صورتی کهشورای استان انجام تغییرات و اصلاحاتی را پیشنهاد نماید، مهلت انجام آن را نیزتعیین خواهد نمود. در این صورت مهلت تعیین شده به مدت بررسی اضافه می شود، ولی بههر حال بررسی طرح در استان جمعاً نباید از ۲ ماه تجاوز نماید. تغییرات مذکور بهدبیرخانه شورای عالی گزارش خواهد شد. چنانچه به عللی بررسی طرح در استان بیش از مدتپیش بینی شده در این ماده به طول انجامد، دلایل این تأخیر باید به دبیرخانه شورایعالی گزارش شود.

ماده ۱۸
دبیرخانه شورای استان ، قبل از ارایه طرح ها به شورای استان ، نظرکمیته فنی شورای مذکور را اخذ و به شورای استان گزارش خواهد داد.

ماده ۱۹
نحوه تشکیل و اداره جلسات و جمع بندی و ارایه نظرات کمیته فنیشورای استان نیز مانند موارد مشابه در مورد کمیته فنی شورای عالی می باشد.

ماده ۲۰
به منظور جلب مشارکت بیشتر مردم و نهادهای محلی ، دبیرخانه شورایاستان موظف است در حین تهیه و پس از تکمیل مطالعات طرح های جامع شهری و ناحیه ایحسب مورد ، نظرات مردم و شورای شهر و شهرداری و یا فرمانداران و شوراهای شهرستانمربوطه را اخذ و مورد بررسی کارشناسی قرار دهد. دستورالعمل نحوه انجام نظرخواهی هایموضوع این بند ظرف مدت ۳ ماه از تصویب این آئین نامه توسط دبیرخانه شورای عالی تهیهو ابلاغ خواهد شد.

ماده ۲۱
دبیرخانه شورای استان موظف است در مقاطع مختلف نتیجه مطالعات دردست انجام طرحهای جامع شهری و ناحیه ای و مجموعه های شهری را هر سه ماه یک بار ازطریق تهیه کنندگان طرح های مذکور در شورای استان به آگاهی اعضا رسانده و هماهنگیلازم را در زمینه تبادل اطلاعات و برنامه ها و کسب نظر در روند تهیه طرح فراهمنماید و پس از تصویب طرحهای مذکور نیز با نظارت دقیق بر اجرای آنها ، برنامه پیشرفتاجرایی کار را در مقاطع ۶ ماهه به شورای استان گزارش و برای رفع مشکلات اجرایی چارهجویی نموده و یک نسخه از گزارش مذکور و تصمیمات اتخاذ شده را به دبیرخانه شورایعالی ارسال نماید.
تبصره ـ برای شرکت در جلسات شورای استان که به منظور استماعگزارش مربوط به پیشرفت مطالعات یا مشکلات اجرای طرحهای جامع شهری تشکیل می شود ازنماینده شورای شهر و شهردار مربوطه نیز دعوت به عمل خواهد آمد.

ماده ۲۲
بررسی و اظهارنظر نسبت به کاربری ، تفکیک زمین و احداث هرگونهساختمان و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم (محدوده استحفاظی) شهرها بهاستثنای اراضی داخلی محدوده روستاها به منظور تطبیق با طرح جامع ناحیه ای مربوطه بهکمیسیون ماده ۱۳ استان محول می شود. دبیرخانه کمیسیون موظف است پس از تکمیل مدارک واخذ استعلام‌های لازم ، موضوع را در کمیسیون مذکور مطرح و اعلام نظر نماید.

ماده ۲۳
احداث هر نوع ساختمان و تأسیسات در اراضی موضوع آئین نامه مربوطبه استفاده از اراضی و احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده و حریم شهرها ، بدونرعایت طرح های ناحیه ای و ضوابط و مقررات مربوطه ممنوع است. در مواردی که طرح ناحیهای تهیه نشده باشد و یا در دست تهیه نباشد ، کمیسیون ماده ۱۳ تقاضاهایی را که پس ازانجام بررسی های کارشناسی از طریق دبیرخانه کمیسیون مذکور (سازمان مسکن و شهرسازیاستان) در کمیسیون مطرح می شود، با لحاظ ضوابط و مقررات عمومی مصوب شورای عالی وآئین نامه مربوط به استفاده از اراضی و احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده وحریم شهرها مورد بررسی و تصویب قرار خواهد داد.
کلیه وظایف کمیسیون ماده ۱۳ درارتباط با بررسی و تصویب شهرکهای مسکونی و تغییرات بعدی آن به شورای استان محول میگردد.
تبصره ـ اراضی داخل شهرک ها اعم از مسکونی یا صنعتی که به تصویب مراجعقانونی ذیربط رسیده باشند و همچنین مناطق و حریم های ویژه ای که به موجب قوانینموضوعه تعیین شده‌اند ، تابع ضوابط و مقررات قانونی مربوطه خواهند بود.

ماده ۲۴
کمیسیون ماده ۱۳ در مواردی که طرح ناحیه ای قابل اجرا نبوده یااجرای آن ایجاد اشکال نماید و یا به هر دلیل اصلاح طرحهای مذکور را ضروری بداند ،تغییرات مورد نظر را جهت بررسی و تصویب شورای استان به دبیرخانه شورای استانپیشنهاد می نماید.
ماده ۲۵
چنانچه در شورای استان اختلاف نظر در مورد برخی پیشنهادات طرحوجود داشته باشد، نظرات مختلف اعضاء عیناً در متن صورتجلسه درج و جهت اتخاذ تصمیمنهایی به شورای‌عالی گزارش خواهد شد.

ماده ۲۶
اصلاحات مورد نظر شورای استان باید قبلاً در گزارش ها و نقشه ها وضوابط و مقررات طرح ها اعمال شده و صورتجلسات بررسی طرح ها در شورای استان بدون قیدو شرط باشد. اعمال اصلاحات موضوع این ماده باید در مورد آن دسته از مصوبات شورایاستان که در شورای‌عالی مطرح خواهد شد، به طور کتبی توسط سازمان مسکن و شهرسازیاستان گواهی شده و همراه مدارک مواد ۲۷ و ۲۸ به دبیرخانه شورای عالی ارسال شود.
تبصره ـ در مواردی که اصلاحات پیشنهادی استان با نظر کارشناسی تهیه کنندگان طرحمغایرت داشته باشد، موضوع به صورت جداگانه همراه با مدارک مربوطه به دبیرخانهشورای‌عالی ارایه خواهد شد.

ماده ۲۷
در صورتجلسات شورای استان که پس از بررسی و اظهارنظر نسبت بهطرحهای جامع شهری و ناحیه ای و یا قسمت هایی از آنها تنظیم می شود باید :
۱- کلیه نقشه ها و جدول ها و اوراق و گزارش هایی که استناد به آنها در مواقع اجرا لازممی‌آید، تصریح شده باشد.

۲-کلیه صفحات صورتجلسات و نقشه ها و اوراق و جدول های پیوست مصوبه به امضایحداقل ۶ نفر از اعضای حاضر در جلسه شورای استان رسیده باشد.
۳- صورتجلسات و نقشه ها و جدول های فوق به مهر و امضای دبیرخانه شورا رسیدهو نتیجه بررسی طرح در دفترهای ویژه ثبت شود.

ماده ۲۸
بعد از بررسی و تصویب هر طرح جامع در شورای استان و کامل شدنصورتجلسات لازم مبنی بر تأیید طرح یا اظهارنظر درباره آنها، مراتب همراه با گزارشگردش کار و یک نسخه از صورتجلسات مربوطه و حداقل دو نسخه از اصل طرح و نقشه ها ومدارک مربوطه که به امضای دبیر و مهر دبیرخانه شورای استان رسیده باشد، نقشه ها ومدارکی که به موجب این ماده باید حسب مورد به امضای دبیر و مهر دبیرخانه شورایاستان برسد در مورد طرح های جامع شهری عبارتند از :
۱-نقشه های وضع موجود
۲-سه سند طرح جامع شهر شامل :
۱-۲- نقشه کاربریهای مصوب
۲-۲- محدوده های طرح
۲-۳- ضوابط و مقررات اجرایی طرح

نقشه‌ها و مدارک طرح جامع ناحیه‌ای که باید به تأیید دبیرخانه شورای‌استانبرسد عبارتند از :
۱- نقشه های وضع موجود
۲- چهار سند طرح جامع شهرستان شامل :
۱-۲- نقشه منطقه بندی و نقشه کاربری اراضی
۲-۲- ضوابط نحوه استفاده از اراضی
۲-۳- – سطح بندی خدماتی و مراکز جمعیتی
۲-۴- تعیین اولویت استقرار عملکردها و خدمات

ماده ۲۹
یک نسخه از صورتجلسات و نقشه ها و اوراق مصوب موضوع ماده فوق بهعنوان سند بررسی طرح در استان در دبیرخانه شورای استان نگهداری خواهد شد. از تاریختصویب این آئین نامه ، اوراق و گزارش ها و نقشه هایی که ترتیب فوق الذکر در موردآنها اعمال نشده باشد، برای طی مراحل بعدی پذیرفته نخواهد شد.

ماده ۳۰
آن دسته از مصوبات و تصمیمات شورای استان که نیاز به تصویب نهاییدر شورای‌عالی نداشته باشد، بلافاصله توسط دبیر شورا به مراجع مربوط اعلام و رونوشتآن برای اعضای شورا ارسال خواهد شد و مدارک طرح متعاقباً پس از حداکثر ۲ ماه باامضای رئیس شورای استان به ادارات و سازمان های مسئول ابلاغ خواهد شد.

ماده ۳۱
کمیته فنی شورای عالی :
۱- جلسات کمیته فنی شورای عالی باحضور حداقل ۶ نفر از اعضا و دبیر آن رسمیت می‌یابد.

۲- تعداد جلسات مورد نیاز برای بررسی و اظهارنظر در مورد هر یک از طرح ها بهتشخیص دبیرخانه شورای عالی با هماهنگی کمیته فنی تعیین و گزارش گردش کار و نظرشورای استان توسط دبیرخانه مذکور به کمیته فنی شورای عالی ارائه خواهد شد تا طبقبرنامه کار و زمان تعیین شده ، نتیجه بررسی را اعلام نماید.

۳- برنامه کار کمیته فنی شورای عالی متناسب با تعداد طرح های آماده برایبررسی در کمیته مذکور توسط دبیرخانه شورای عالی در دوره های شش ماهه تهیه و به صورتتقویم زمانی تشکیل جلسات به اعضای کمیته فنی شورای عالی اعلام خواهد شد. شرکت اعضاءدر جلساتی که براساس این برنامه تشکیل می شود ضروری است. جلسات فوق العاده و خارجاز این برنامه با هماهنگی قبلی اعضای کمیته فنی تشکیل خواهد شد. غیبت اعضاء بیش از ۴ جلسه متوالی یا ۸ جلسه متناوب در جلسات پیش بینی شده در هر برنامه شش ماهه ، بهسازمان یا وزارتخانه مربوط گزارش خواهد شد.
در صورت تکرار غیبت غیرموجه ، از دستگاههای مربوطه درخواست خواهد شد تانماینده جدید معرفی نماید.

۴- دبیرخانه شورای عالی موظف است مدارک لازم را برای بررسی موضوعاتی که درکمیته فنی مطرح خواهند شد، حداقل یک هفته قبل در اختیار اعضاء قرار دهد.

۵- اعضای کمیته فنی شورای عالی می توانند در صورت نیاز و با هماهنگی قبلیدبیرخانه شورای عالی حداکثر ۲ نفر را بدون داشتن حق رأی و به منظور مشورت همراه خودبه جلسه بیاورند. کارشناسان همراه تنها در صورت درخواست عضو مربوطه و با استفاده ازوقت ایشان اجازه اظهارنظر خواهند داشت.

۶- در هر یک از جلسات کمیته فنی ، نتیجه بررسی های آن جلسه براساس نظراکثریت اعضای حاضر در جلسه با ذکر نظرات موردی و دلایل مربوطه در متن صورتجلسه توسطدبیر تنظیم و به امضای اعضای حاضر در جلسه رسیده و عیناً به شورای عالی ارایه خواهدگردید.
فرم صورتجلسه موضوع این بند توسط دبیرخانه و با هماهنگی اعضای کمیته فنیشورای عالی طراحی و به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

ماده ۳۲
گروه های تخصصی موضوع بند ۴ ماده ۳ :
۱-هر یک از گروه هایتخصصی موارد خاص مرتبط با حدود فعالیت خود را در زمان تعیین شده مورد بررسی قرارداده و اعلام نظر خواهند نمود.

۲- انجام امور دبیرخانه ای گروه های فوق الذکر به عهده دبیرخانه شورای عالیخواهد بود. دبیر گروه ها را دبیر شورای عالی تعیین می کند.

۳- جلسات گروه ها با حضور نصف به علاوه یک اعضاء رسمیت خواهند یافت. برنامهزمانی تشکیل جلسات ، نحوه جمع بندی نظرات و زمان بندی انجام امور محول شده توسطدبیرخانه شورای عالی تدوین و حسب مورد به گروه مربوطه ابلاغ خواهد گردید.

۴- دبیرخانه شورای عالی پس از اعلام نظر گروه ها به دبیرخانه مذکور ، حسبمورد و ضرورت ، موضوع را در دستور کار شورای عالی قرار خواهد داد.

۵- شرح خدمات تفصیلی و روش های کار گروه های فوق الذکر، ظرف مدت ۳ ماه ازتشکیل هر یک از آنها ، توسط دبیرخانه شورای عالی و با هماهنگی و تأیید هر یک ازگروه های تخصصی تهیه و به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

ماده ۳۳
حق حضور در جلسات کمیته فنی و گروه های تخصصی با رعایت مقررات ودستورالعمل های مربوطه از محل اعتباری که به همین منظور در قالب موافقتنامه هایمالی طرحهای توسعه شهری ، ناحیه ای و منطقه ای وزارت مسکن و شهرسازی یا به طورجداگانه و در بودجه دبیرخانه شورای عالی پیش بینی و با سازمان برنامه و بودجهمبادله خواهد شد. قابل پرداخت خواهد بود.

ماده ۳۴
جلسات شورای عالی طبق برنامه ها و دستور کارهای از پیش تعیین شده، با دعوت دبیرخانه شورای عالی در محل دفتر وزیر مسکن و شهرسازی و حداقل هر دو هفتهیک بار تشکیل خواهد شد.
تبصره ـ تقویم زمانی تشکیل جلسات در اولین جلسه تشکیلشده در اول هر فصل از سال به اعضای شورای عالی داده خواهد شد و دعوتنامه های مربوطهکه حاوی دستور جلسات شورای‌عالی است ، حداقل ۱۰ روز قبل از تشکیل هر جلسه به همراهیک نسخه خلاصه گزارش طرح برای اعضاء ارسال خواهد شد.

ماده ۳۵
در صورتی که امکان حضور وزیر مربوطه یا رؤسای سازمان های عضو درشورای‌عالی میسر نباشد ، طبق تبصره ۳ ماده ۳ قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی ومعماری ایران، یکی از معاونان ذیربط خود را جهت شرکت در جلسات شورای عالی به طورکتبی به دبیرخانه معرفی خواهند نمود. معاون مربوط موظف است شخصاً در جلسات شورایعالی شرکت نماید. در مواردی که بنا به ضرورت یکی از مسئولان یا کارشناسان ذیربطهمراه ایشان در جلسه شورای عالی شرکت نماید، اعلام نظر وزارتخانه مربوطه صرفاً ازطریق معاون مربوط پذیرفته خواهد شد. در صورت عدم امکان شرکت وزیر یا معاون وی ،حضور مدیر یا کارشناس ایشان در جلسه با هماهنگی قبلی دبیرخانه شورای عالی صرفاً جهتاطلاع از مباحث جلسه امکان پذیر خواهد بود.

ماده ۳۶
جلسات شورا با حضور اکثریت اعضا رسمیت یافته و مصوبات آن با حداقل ۶ رأی موافق معتبر خواهد بود.

ماده ۳۷
در صورتی که هر یک از معاونان وزیر عضو بدون عذر موجه و بدوناطلاع قبلی بیش از سه جلسه متوالی غیبت داشته باشند ، مراتب توسط رئیس شورای عالیبه وزیر مربوطه اعلام و شرکت فعال و منظم نماینده مذکور در جلسات از ایشان درخواستخواهد شد.

ماده ۳۸
برای بررسی و تصویب نهایی طرحهای کالبدی منطقه ای، طرح های ناحیهای ، طرح های مجموعه های شهری و طرح های جامع پس از تصویب مقدماتی و تأیید طرح درشورای استان ، گزارش گردش کار و شرح مصوبه شورای مذکور و اظهارنظر کمیته فنیشورای‌عالی به همراه چکیده مطالعات و تصمیمات طرح که می باید به تصویب برسد با ذکرنکاتی از پیشنهادات طرح که هماهنگی و اتخاذ تصمیم نسبت به آن احتمالاً در شورایاستان به نتیجه نرسیده و تصمیم گیری در مورد آن به شورای عالی احاله شده است، بهشورای عالی گزارش شده و رأی گیری به عمل خواهد آمد و در صورت کسب ۶ رأی موافق بهتصویب نهایی خواهد رسید.
تبصره ۱ – طرح های موضوع تبصره (۱ ) ماده (۵ ) ومغایرتهای اساسی طرحهای تفصیلی و تغییرات بعدی آنها موضوع ماده (۸) این آئین نامهبدون طرح در کمیته فنی شورای عالی صرفاً با ارایه گزارش گردش کار در استان ، موردرأی گیری قرار خواهد گرفت.
تبصره ۲- نحوه ارایه گزارش طرحهای موضوع این ماده توسط دستگاه تهیه کنندهطرح و سایرین به شورای عالی و همچنین نمونه چکیده مطالعات ، توسط دبیرخانه شورایعالی تهیه و پس از تصویب شورای عالی به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

ماده ۳۹
در مواردی که شورای عالی انجام تغییرات و اصلاحاتی را لازم بداند،موضوعات مورد نظر به صورت مشخص و روشن در صورتجلسه درج و مدت زمان لازم برای انجاماصلاحات مذکور تعیین می شود. دبیرخانه شورای عالی مسئول اعمال اصلاحات و تغییراتمورد نظر شورای عالی می باشد. در مواردی که شورای عالی طرح مجدد آن را در صورتجلسهاعلام نموده باشد، مورد دوباره در شورای عالی مطرح خواهد شد.

ماده ۴۰
چنانچه اکثریت آرای لازم برای تصویب نهایی طرح حاصل نشود ، طرحمذکور یا آن بخش از مطالعات طرح که مورد تصویب قرار نگرفته است ، همراه با دلایلمخالفت که توسط اعضای مخالف در جلسه مربوطه اعلام و در صورتجلسه درج خواهد شد برایبررسی بیشتر و تجدیدنظرهای لازم و قرار گرفتن مجدد در دستور کار شورای عالی بهدبیرخانه شورای عالی برگشت داده خواهد شد.

ماده ۴۱
در مواردی که موضوع مطرح شده در شورای عالی به تصویب نرسد (به جزطرحهای ماده فوق) و موضوعاً رد شود، طرح مجدد در شورای عالی موکول به پیشنهاد کتبیو ارایه دلایل توجیهی لازم توسط یکی از دستگاههای عضو و قبول شورای عالی خواهدبود.

ماده ۴۲
در اجرای بند (۵) ماده (۴) قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی ومعماری ایران، تصمیمات شورای عالی و مراتب تصویب طرح بلافاصله توسط دبیر شورای عالیبه مراجع مربوطه اعلام شده و رونوشت آن برای اعضای شورای عالی و همچنین جهت درج درروزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران ارسال خواهد شد. متعاقباً مدارک طرح پس از حداکثر ۲ ماه با امضای رئیس شورای عالی حسب مورد به وزارتخانه ها و سازمان های مسئول ابلاغخواهد شد.
ابلاغ طرح های جامع شهری از طریق استاندار و رئیس شورای شهرسازیاستان به شهرداریهای مربوطه (به استثنای شهرداری تهران) صورت خواهد گرفت.
تصمیمات و مصوبات شورای عالی در مورد پیشنهادات مربوط به مغایرت های اساسیطرحهای جامع با رعایت این بند توسط دبیر شورای عالی ابلاغ خواهد شد.
در صورت لزوم ، راهنمایی هایی لازم برای اجرای مصوبات از طریق دبیرخانهشورای عالی به عمل خواهد آمد و یا دستورالعمل های لازم صادر خواهد گردید. در صورتیکه شهرداری ها و سازمانهای ذیربط ابهامی در کیفیت اجرای این طرحها و مصوبات داشتهباشند ، مراتب به استناد تبصره ماده (۷) قانون تأسیس شورای عالی به منظور تعیینتکلیف و رفع ابهام در شورای عالی مطرح خواهد شد. مصوبات شورای عالی از تاریخ ابلاغلازم الاجرا خواهد بود.

ماده ۴۳
جلسات کمیسیون های طرح تفصیلی با حضور رئیس ، دبیر و ۲ نفر دیگراز اعضا رسمیت خواهد یافت و تصمیمات و مصوبات آن با ۴ رأی موافق مناط اعتبار خواهدبود. تبصره ۱- در صورت عدم حضور استاندار ، معاون عمرانی استاندار ریاست جلسه را بهعهده خواهد داشت. تبصره ۲- جلسات کمیسیون طرح های تفصیلی طبق نظر استاندار دراستانداری و یا در سازمان مسکن و شهرسازی استان تشکیل می شود.

ماده ۴۴
طرح های تفصیلی و تغییرات بعدی آنها که حوزه عمل آنها صرفاً درداخل محدوده طرح جامع مصوب شهر می باشد، باید طوری تهیه و تصویب شوند که با اهدافاصلی و عمده و اساس ضوابط مقرر در طرح جامع تناقضی نداشته باشند و در صورتی که مفادطرح های مذکور با اهداف و رهنمودهای عمده طرح جامع که در مصوبات شورای عالی تعیینشده است ، تناقض داشته باشد پس از تصویب شورای استان و تأیید شورای عالی اعتبارخواهد داشت.

ماده ۴۵
دبیرخانه کمیسیون طرح تفصیلی و شورای استان موظف است یک نسخه ازمصوبات کمیسیون مذکور را با ذکر مواردی که براساس مصوبات شورای عالی با اساس طرحجامع مغایر باشد، در اولین فرصت در شورای استان مطرح نموده و صورتجلسه مربوطه راحداکثر ظرف ۱۵ روز از تاریخ تصویب به دبیرخانه شورای عالی ارسال نماید. دبیرخانهشورای عالی موظف است ظرف ۱۵ روز از تاریخ وصول صورتجلسات فوق الذکر نظر خود را درصورت عدم مغایرت اساسی مصوبات مذکور با طرح جامع شهر به دبیرخانه مذکور اعلام و درصورت تشخیص مغایر بودن مصوبات مذکور با اساس طرح جامع شهر، آن را خارج از نوبت نسبتبه سایر طرح ها در دستور کار شورای عالی قرار دهد. بدیهی است هرگونه اقدام اجراییدرخصوص مصوباتی که مغایرت اساسی تشخیص داده می شوند قبل از تصویب شورای استان وتأیید نهایی شورای عالی مجاز نخواهد بود.

ماده ۴۶
دبیرخانه کمیسیون طرح های تفصیلی موظف است قبل از بررسی طرح هایتفصیلی و تغییرات آن در کمیسیون ، علاوه بر انجام بررسی های کارشناسی و تخصصی ازطریق «کمیته کار» به عضویت نمایندگان دستگاههای عضو کمیسیون و ۲ نفر از کارشناسانذیصلاح به انتخاب کمیسیون ، نظر تهیه کنندگان طرح را نیز در مورد پیشنهاد تغییراتطرح‌های مذکور به طور کتبی اخذ و به جلسه ارائه نماید.

ماده ۴۷
پیشنهاد تغییر در طرح تفصیلی باید دارای توجیه کافی باشد و همراهبا گزارش کارشناسی دبیرخانه کمیسیون که حاوی مشکلات موجود در اجرای طرح اصلی و راهحل جایگزین خواهد بود، توسط دبیر کمیسیون و پس از طرح در کمیته کار جهت بررسی وتصویب به کمیسیون ارایه شود.

ماده ۴۸
در صورت تصویب تغییرات پیشنهادی ، نقشه جدید تفصیلی عیناً با همانمشخصات ترسیمی نقشه اصلی توسط دبیرخانه کمیسیون تهیه و جایگزین نقشه قبلی شده و یکنسخه از آن برای اجرا به شهرداری ارسال خواهد شد.

ماده ۴۹
در بررسی تغییرات طرح تفصیلی باید کلیه ضوابط و معیارهای فنی وتخصصی مورد توجه قرار گرفته باشد. برای اثبات کفایت بررسی ها باید موارد زیر بهجلسه توضیح داده شود : ۱- احراز ضرورت تغییر در طرح ۲- پیشنهاد زمین مناسب برایجایگزین از حیث مساحت و محل وقوع در هماهنگی با طرح جامع، چنانچه تغییر مربوط بهکاربری های عمومی باشد. ۳- رعایت حقوق مکتسب اشخاص ۴- نحوه تأمین خدمات و تأسیسزیربنایی شهری و امکان اصلاح و جابجایی شبکه های موجود
ماده ۵۰
تغییر در نقشه های طرح های تفصیلی خارج از بررسی های کارشناسی ازنظر رعایت مقررات قانونی و اصول فنی به ویژه در مورد زمین هایی که حق استفاده مجازاز آنها قبلاً تثبیت شده است یا برای آن براساس طرح تفصیلی پروانه ساختمانی صادرگردیده ، یا براساس کاربری مصوب در آن احداث بنا شده باشد، به هیچ وجه مجاز نیست .

ماده ۵۱
تصمیمات کمیسیون ماده (۵) به جز مواردی که به موجب ماده (۴۵) مغایر با اساس طرح جامع شهر تشخیص داده شود ، بلافاصله توسط دبیر کمیسیون به مراجعمربوطه اعلام شده و رونوشت آن برای اعضا ارسال خواهد شد و مصوبات و نقشه ها و مدارکمربوطه متعاقباً حداکثر ظرف یک ماه با امضای رئیس کمیسیون به سازمان ها و ارگان هایمجری طرح ابلاغ خواهد شد. تبصره ـ کلیه صفحات صورتجلسات و نقشه ها و اوراق و جدولهای پیوست مصوبات کمیسیون باید به امضای حداقل چهار نفر از اعضای حاضر در جلسهکمیسیون طرح تفصیلی رسیده باشد.

ماده ۵۲
دستورالعمل نحوه ارایه طرح های توسعه و عمران موضوع این آئین نامهدر مراجع بررسی و تصویب طرحهای مذکور و همچنین کلیه فرم های کنترلی لازم در اجرایاین آئین‌نامه توسط دبیرخانه شورای عالی تهیه و به مورد اجرا گذارده خواهد شد.

ماده ۵۳
هیأت وزیران در اجرای اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی ، انجامهرگونه اصلاحیه در این آئین نامه و همچنین بررسی و تصویب سایر ضوابط و آئین نامههای مربوط به تهیه ، بررسی ، تصویب ، اجرا و نظارت بر اجرای کلیه طرح های توسعه وعمران موضوع این آئین نامه را که باید به تصویب هیأت وزیران برسد، به شورای عالیشهرسازی و معماری ایران واگذار می نماید. در اجرای این ماده هرگونه پیشنهاد به طورمشترک توسط وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت کشور تهیه و جهت تصویب به شورای عالیارایه خواهد شد.
ماده ۵۴
آئین نامه نحوه تهیه طرحهای توسعه و عمران موضوع این آئین نامه وچگونگی اجرا و نظارت بر اجرای آنها حداکثر ظرف مدت ۶ ماه به طور مشترک توسطوزارتخانه های مسکن و شهرسازی و کشور تهیه و به تصویب شورای عالی خواهد رسید.
ماده ۵۵
کلیه روش ها و مقررات و آئین نامه های مغایر با مفاد این آئیننامه از تاریخ ابلاغ این تصویب نامه ملغی است.