تاریخ شهر و شهرنشینی ایران و جهان

قاجاریه•شارمفهوم کهن خود را از دست داده و به شهر تبدیل می شود. تقابل شهر با روستا می شود.•سال۱۱۶۵ شمسی بر مبنای تفکر متمرکز صفوی و شیوه نامتمرکز سلجوقی شکل گرفت و تهران به سببنزدیکی به استرآباد مازندران پایتخت شد. انقلاب فرانسه سال ۱۷۸۹ مصادف با آن.•شروعقاجار، سرآغاز وابستگی اقتصادی ایران به کشورهای بیگانه و تشکیل سرمایه داری تجاری.واردات کالاهای ارزان و ورشکستگی منبع داخلی.•تولیداتعمده کشاورزی: تریاک، پنبه، برنج و گندم.•شهرهاییرونق می یابند که از دیرباز نقش بازرگانی دارند•تبریز،پایتخت دوم و ولیعهد نشین توسعه یافت و اراک هم شکل گرفت.•دلایلبه چشم نیامدن آثار طراحی این دوره: ضعف بنیه مالی، تخریب خودسرانه از پهلوی به پیرویاز مدرنیسم برونزا•سبکتهران در دوره قاجار و ناصرالدین شاه. نطفه آن زمان فتحعلی شاه. (مشابه تأثیر پذیریایران از اروپا)•مهمتریناسناد تصویری گویای وضعیت کالبدی در دوره آغازین عصر صنعت:۱- نقشه دارالخلافه تهران. سال۱۲۳۳ (ساختار اصلی شهر همان ساختار صفوی)، توسط موسیو کرشیش. میدان اصلی شهر (سبزهمیدان) تصویری نه چندان واضح از میدان مکتب اصفهان۲- دارالخلافه ناصری. سال ۱۲۵۶ به دنبالنخستین سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۲۴۸ و تهیه توسط موسیو بهلر. برنامه و طراحی شهر جدیدتهران زیر نظر صدراعظم و وزیر دارالخلافه در مدرسه دارالفنون•سبکتهران مشابه اصفهان از مداخله در بافت کهن خودداری می کند.•مرکزشهر از سبزه میدان و میدان ارک به توپخانه رفت و میدان معنای کهن خود را از دست میدهد.•میدانارگ، عملکرد تشریفاتی؛ میدان مشق، عملکرد نظامی؛ میدان امین السلطان، نقش صرفاً اقتصادیو عملکردی؛ سبزه میدان، نقش کهن میدان اصفهان؛ میدان حسن آباد، نقش اجتماعی و فرهنگی؛میدان بهارستان، نقش اجتماعی و فرهنگی و به خصوص سیاسی.•عناصرمیدان در سبک اصفهان شامل مسجد و مدرسه و کاخ، در سبک تهران جای خود را به تلگرافخانهو پست و بانک و بلدیه و نظامیه داد.•توازنکالبدی و فضایی عناصر میدان توپخانه به تبعیت از سبک رنسانس و باروک. میدان توپخانهبه تبیعت از میدان کنکورد پاریس•بازارکماکان لولای اصلی و ستون فقرات شهر و مسجد جامع در دل آن. دهانه بازار به سبزه میدانباز می شود.•ایجاداولین مدرسه به شکل امروزی، زمان قاجار توسط میرزاحسن به نام مدرسه رشیدیه.•عنصراصلی سازمان شهری: محله•خیاباندارای مفهوم جدید و تبعیت از ۲الگو:۱- نشأت گرفته از سبک اصفهان مانندخیابان درب اندرون و علاءالدوله (فردوسی فعلی)۲- انواع و اقسام خدمات شهری و تأسیساترا در اختیار ساکنین قرار می دهند. مریض خانه (سپه)، چراغ گاز، ناصریه و …•ششخیابان اصلی: مریض خانه (محور عمده تأسیسات و تجیهزات شهری)، علاءالدوله (محور سفارتخانهها)، لاله زار (محور فرهنگی-تفریحی)، چراغ گاز، ناصریه، باب همایون.•عنصرجدید در خیابان: آمد و شد وسایل نقلیه عمومی.خیابان دو کارکرد متفاوت تفرجگاهی و تجاری.•ساختنعمارت و بناهای دولتی به سبک فرنگی مانند تلگرافخانه یا عمارت شمس العماره و برج ساعتآن و تکیه دولت به تقلید از ساختمان اپرا فرانسه.•ازعناصر جدید این دوره: تکیه دولت و مشورت خانه. فضاهای تکیه و حسینه شکل گرفت. ژاندارمریتأسیس شد.•مجموعهابراهیم خان کرمان به سبک تهران: شامل میدان، بازار، حمام، آب انبار، مدرسه؛ در کنارمجموعه گنجعلی خان.•میدانخان یزد، مثالی از سبک تهران. بازار وکیل کرمان، اتصال میدان گنجعلی خان به میدان ارگو مسجد جامع کبیر.•دورهقاجار دوره تقابل و رویایی دنیای سنتی و نو. دیوانسالاری از بین رفت و توسعه برونزادر دستور کار قرار گرفت.•شهرسازیدارای ویژگی کل نگری شهرسازی صفویه. معماری به دلیل امنیت نسبی چهره بیرونی پیدا میکند.•برخلافمیادین پهن و خیابان های عریض صفوی، میدان و خیابان و کوچه در این دوره کم•خیاباننماد تجدد طلبی و نوگرایی در دوره ناصرالدین شاه. پس از قاجار رابط بین عناصر سنتیو جدید.•شهربه صورت مجموعه ای پراکنده و غیرمنسجم از تفکر فردی و یگانه معماران یا مهندسان سرچشمهمی گیرد.•آغازتغییرات بنیادی در فرهنگ جامعه ایران را به دوره قاجاریه نسبت می دهند.پهلوی اول•شروعحکومت به طور رسمی از سال ۱۳۰۴ه.ش. و مقدمات آن با کودتای ۱۲۹۹ تا ۱۳۲۰ و وقوع جنگجهانی اول در این دوران. این دوره مصادف با اشاعه سبک بین الملل در دنیا. الگوی ایندوره نیز شهر دوره صنعت بود.•شروعمدرنیزاسیون به طور رسمی از سال ۱۳۰۵: فرهنگ غربی بر جامعه ایرانی تحمیل شد و فرهنگمصرفی رواج یافت.•شروعتحولات تقلیدی از دوران مشروطیت و دگرگونی زیاد و تأثیر پذیری از رشد سرمایه داری ازدوره پهلوی•بیشتریناعتبارات به وزارت جنگ و امور نظامی و کمترین به کشاورزی•قانونبلدیه ۱۳۰۹: مداخله سنگین در بافت قدیمی شهر. خیابان بوذر جمهری و خیام عمود بر هم.تقسیمات شهری به صورت کاملاً اقتصادی و سیاسی، نه اجتماعی و فرهنگی. محله بندی فرادستیو فرودستی کاملاً متبلور شد.•خیاباننماد ترقی و تجدید و انعکاسی از شهرسازی هوسمان گونه. خیابان های جدید به عنوان ویترینبرای کالاهای جدید و لوکس•اولیننقشه برای تغییر تهران، سال ۱۳۰۹ به نام نقشه خیابان ها که باعث جایگزینی خیابان جایبازار شد و تقسیمات شهری بر اساس این عنصر شد. نقشه شهر همدان هم سال ۱۳۱۰ توسط کارلفریش.•نقشهسال ۱۳۱۶ اولین نقشه شهرسازی برای گسترش و توسعه شهر تهران و بافت شطرنجی و متأثر ازجنبش معماری و شهرسازی مدرن بین المللی توسط مستشاران خارجی. طبق این نقشه تبدیل مفهوممکان – بازار به زمان – بازار و برای اولین بار انحطاط محله های قدیمی و شکوفایی محلههای جدید را شاهد هستیم.•برخلافسنت شهرسازی کشور، شهرها از داخل دچار دگرگونی و تغییرات کالبدی شدند.•ازدوره قاجار تنها ۳ بنای کاخ گلستان، شمس العماره و تکیه دولت بر مبنای تفکر موزه ایجنبش مدرن باقی ماند.•باغملی و میدان مشق جای خود را به وزارت خارجه، پستخانه، شهربانی کل کشور و بانک ملی دادند.•سنگلجاز بزرگترین محلات تهران برای ایجاد بازار بورس تخریب شد و تا سال ۱۳۲۹ خالی ماند تااولین درخت برای ایجاد پارک شهر کاشته شد.•دورهپهلوی بر خلاف قاجار تضاد شدیدی بین عناصر مختلف وجود داشت. وابستگی اقتصادی – سیاسی قاجار تبدیل به استعمار کامل شد. آنچه ایرانرا در طرح تقسیم بین المللی کار به سوی تک محصولی شدن سوق می داد نفت بود.•شکلگیری شهر وابسته و سوداگر. با گذشت زمان شهر مفهوم غربی خود را از دست می دهد و فقطاز گرفتن سودگرانه کالا و سرمایه پیروی می کند.•ذهنیتشهر با عینیت تطابق ندارد. شهر به عنوان مرکزی برای امکانات و تسهیلات•برخلاف قاجار که توسعه برونی کشور مطرح بود، دوره پهلوی توسعه برونزای شهر برای اولینبار مطرح شد. توسعه برونزای شهری سعی دارد که شهر را با دو مسئله کارایی و بازدهی تطبیقدهد.•۴نوعمعماری۱- بکارگیری توأمان مفاهیم جدید و قدیمو سعی در نهادی و بومی کردن مفاهیم جدید۲- نوع دیگر معماری در راستای تقلیداز معماری باشکوه و عظیم فراموش شده گذشته مانند ساختمان بانک ملی، موزه ایران باستانو شهربانی کل کشور۳- سبک غالب سبک مدرنیسم یا مبتنی برجنبش معماری مدرن بود.۴- معماری به سبک کلاسیک اروپا در فضاسازیمیادین جدید، چهارراه ها، تقاطع ها و … که به نوعی تأثیر پذیری از معماری صنعتی معماریقرن ۱۹ مثل فرودسی و حسن آباد•آنچهدر مرحله اول باعث از هم گسیختگی بافت قدیمی شهرها شد: ورود اتومبیل و خیابان کشی هایمختلف•تأثیرخیابان کشی روی بازار:۱- بازارهایی که در انزوا قرار گرفتهبودند، توسط خیابان قطع شدند و نقش خود را از دست دادند. مثل شمال بازار بوشهر۲- بازار به وسیله خیابان تکه تکه شدمثل قسمتی از بازار شیراز۳- بازار به حالت قبلی باقی ماند مثلبازار اصفهان•آبانبارها، سرداب ها، حمام ها نسبت به گذشته کاربرد خود را از دست دادند و تنها از جنبهمعماری مورد توجه بودند.پهلوی دوم•شامل۳ دوره می باشد: از ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ ، از ۱۳۳۲ تا ۱۳۴۵ و از ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۷•بعداز کودتا، توجه مصدق به کشاورزی. از جنگ جهانی تا کودتا ۱۳۳۲ وقفه در مدرنیزاسیون•اصلویژگی مهم اقتصاد ایران بعد از کودتای ۱۳۳۲ و وابستگی شدید آن به درآمدهای نفتی و مرحلهدوم صنعتی شدن بعد از اصلاحات ارضی•ازدوره رضاشاه تا ۱۳۴۰ شهرنشینی به صورت بطئی و از آن به بعد به صورت سریع نمود پیداکرد.•فروپاشیو تجزیه روستاها و گذر از اقتصاد کارگاهی به اقتصاد کارخانه ای•هیچگاه صنعت مادر در داخل کشور ایجاد نشد و خدمات بیش از صنعت و کشاورزی گسترش یافت. کشورهایجهان سوم تأمین کننده مواد خام و بازار مصرف•واژهکهن به کهنه و سنت به عقب ماندگی تعبیر می شود و شهر پهلوی به صورت شهر – تقلید شهر – فریب شکل می گیرد.•شهربا چهره همگن و غیربومی پهلوی اول به شهر بی معنا با تحول محتوایی پهلوی دوم تغییرماهیت داد•درسبک تهران قاجار در امتزاج الگوی شرق و غرب برتری با شرق بود ولی در سبک تهران پهلویدر این امتزاج برتری با غرب•مفاهیمو مظاهر کالبدی بیرونی را تشویق و تحکیم و مفاهیم درونی را حذف می کند.•همهچیز دو سویه می شود و با ۲ بی نهایت برخورد می کنیم. در هنر ۲ حد، یعنی هنر برای بردمو هنر برای هنر•اولینبار مفهوم آماری-جمعتی برای شهر سال ۱۳۳۵ با سرشماری عمومی. استان مرکزی بیشترین شهرنشینو استان سیستان و بلوچستان کمترین شهرنشین را دارد.•طرحهای جامع نوید دهنده معماری و شهرسازی بولدوزر با تصویب قانون نوسازی و عمران شهری۱۳۴۷که زمینه های اجرایی طرح های توسعه شهری فراهم شد. اولین طرح جامع تهران نیز سال۱۳۴۵ تصویب شد.•ازمهمترین فاکتورها که در طرح جامع به آن پرداخته نشد تعریف اقتصادی شهر بود.•باتأسیس شورای عالی، شهر بدون هویت و بدون تولید اقتصادی رشد می کند. شهر از معنا تهیمی شود و شهر نیرنگ و فریب شکل می گیرد.•سال۵۳ با تصویب قانون وزارت مسکن و شهرسازی، جهات توسعه شهر نه از روی طرح های جامع بلکهاز روی شهرک های بی ضابطه. شهرک سازی به اوج خود می رسد.•جهتگسترش شهر، چگونگی ایجاد تأسیسات شهری را جهت می دهد.•تحولشیوه زیست در شهرها: آپارتمان نشینی•حرکتفرادستان به حومه های مرفه و حرکت فرودستان به حاشیه شهرها. حلب شهر، قدیمی ترین آلونکنشین سال ۱۳۳۵•انقلابسفید ۱۳۴۱ به خاطر استقلال مالی دولت به خاطر درآمدهای نفتی، با مواردی چون اصلاحاتارضی، ملی شدن مراتع و جنگل ها و … اصلاحالات ارضی در ۳مرحله از ۴۱ تا ۵۰ بود.•عدمموفقیت کشاورزی:۱- مهاجرت نیروی کار از روستا به شهر۲- پیدایی ناموزونی در کشاورزی۳- اصلاحات ارضی•دلایلعمده مهاجرت از روستا به شهر: تمرکز صنایع اطراف شهرهای بزرگ، توسعه سریع فعالیت هایساختمانی در شهر، اختلاف روزافزون درآمد روستاییان و شهریان، توسعه مکانیزاسیون کشاورزی،رکود نسبی تولیدات کشاورزی، اصلاحات ارضی•عواملدفع کننده مهاجرین: اصلاحات ارضی، حمایت از محصولات صنعتی، اسکان عشایر، ایجاد شرکتهای سهامی زراعی و تعاونی تولید•عواملجذب کننده مهاجرین: توزیع نامتعادل ثروت، ایجاد اشتغال های کاذب شهری، بورس بازی زمین•عدمموفقیت اصلاحات ارضی از نظر پیتر دورنر: دولت هروقت بخواهد انجام می دهد نه بر حسبضرورت واقعی•۳شرطتوسعه روستایی از نظر مایکل تودارو: اصلاحات ارضی، سیاست های حمایتی، هدف های توسعههماهنگ•عللتمرکز در کشورهای دل حال توسعه:۱- ترکیبی از میل تمرکز ذاتی نظام سرمایهداری (عامل خارجی)۲- ناتوانی زیرساختی کشورهای ماقبلصنعتی یا جهان سوم (عامل داخلی)•شبکهشهری کهکشانی به شبکه شهری زنجیره ای تبدیل شده و تمرکزگرایی شکل گرفت و متروپل تهران(کلانشهر) شکل گرفت. شبکه شهری عملکرد نامتعادل و ناتوان داشت.•سال۵۶ ایران، استراتژیش دگرگون شد و به برنامه های نظامی و هسته ای روی آورد.تاریخ شهر و شهرنشینی جهانتمدن یونان•پستیو بلندی زمین به عنوان اولین عامل، نظام حکومتی یونان را به صورت دولتشهرهای مستقلبا حوزه های نفوذ مشخص در آورد.•شکوفاییتمدن یونان بر مبنای اقتصاد و بازرگانی و شکل گیری آن بر مبنای یک اقتصاد کاملاً زمینی•تمدنیونان ۴دوره:۱- یونان هنری (زمان هومر): از ۱۲ تا۸ ق.م و اسکان روستایی و شیوه زندگی به سبک فینیقی ها۲- یونان باستان: از ۸ تا ۶ ق.م کهشهر در آن شکل می گیرد و اقتصاد بازرگانی رونق می گیرد.۳- یونان کلاسیک: از ۶ تا ۳ ق.م کهاوج شکوفایی تمدن یونان است.۴- دوره هلنیسم: از قرن ۳ ق.م با اسکندرو جانشینان او آغاز می شود. اسکندر در مکتب ارسطو تعلیم یافته بود.•تمدنیونان بعد از تمدن میسینی و مینوسی شکل گرفت.•ایجادمستعمرات یا دولت شهرهای جدید به منظور اسکان جمعیت سرریز شهرها•ازقرن ۵ و ۶ ق.م نخست در ایونیا ارزش مادی و معنوی خارج آکروپلیس باعث ایجاد حصار دفاعیشد. یونانی ها حصار دفاعی آکروپلیس را غیردموکراتیک و سمبل خودکامگی می دانستند.•حصارشهرهای یونانی انعطاف پذیر و میلتوس و پرینه دارای حصارهای بدون طرح و برنامه•ازنظر ارسطو، آکروپلیس مناسب حکومت مستبدان و خواص می باشد. وی هیپوداموس را بنا کنندهشهر بندری پیرائوس می داند.•بهجز آتن بقیه شهرها کنار آبها و بندری. مسئله امنیت و دفاع بیشتر از مسائل اقلیمی نقشداشته است.•آگورادر شهرهای بندری در کنار بندر، در شهرهای طراحی شده در مرکز فیزیکی شهر و در شهرهایطراحی نشده حدفاصل دروازه شهر و آکروپلیس•شهرنه در مفهوم جغرافیایی بلکه در مفهوم اجتماعی – سیاسی به معنای کامل به کمال می رسد و رابطه انسان با فضا ازطریق معماری با تناسب طلایی•توجهبه حجم فیزیکی اجسام و بناها و شیوه برخوردشان با شهرسازی اصولاً عملی بود.•میادینپس از ۵۰۰ ق.م به صورتی آگاهانه در یونان.•۳شهراز پیش طراحی شده یونان: آتن، میلتوس و پرینه.•نقشهجامع بازسازی میلتوس توسط یکی از معماران اهالیش در سال ۴۷۹ ق.م به نام هیپوداموس•استفادهاز شبکه شطرنجی تنها به عنوان وسیله ای برای رسیدن به هدف انتظام بخشی کامل به یک اسکانشهری•عناصراصلی شهر یونانی: آکروپلیس، حصار شهر، آگورا، محلات مسکونی، یک یا چند محل تفریحی وفرهنگی، یک منطقه مذهبی (غیر از آکروپلیس)، اسکله و بندر و احتمالاً یه منطقه صنعتی.پرنیه بهترین نمونه شکل گیری این عناصر•مهمتریننوشهر یونانی: اسکندریه مصر در ۳۳۱ ق.م که اسکندر سیاست امپراطوری روم را پایه گذاریکرد.•دموکراسیدوره پریکلس بیانگر هویت درونی افرادی که در محیطی با آزادی بیان، وحدت، یگانگی و مشارکتاجتماعی رشد کرده اند. زندگی خصوصی بعد از فعالیت های اجتماعی قرار داشت.•سطحزندگی یونانیان پایین تر از رومیان بود. علت اصلی اوقات فراغت آنها سازگاری با حداقلامکانات زندگی•باپیشرفت ساختمانی، تشکیل مجالس نمایندگی در سالن های سرپوشیده به نام بولیتریون و تئاتردر فضای بازی به نام ادیتوریا. دسترسی به سنگ های مرمر میسر می شود.•تفاوتفاحش بین عظمت ساختمان های عمومی و فصاحت ساختمان های مسکونی شاهد هستیم.تمدن روم•منشأتمدن روم: شهر هفت تپه که قبایل لاتین آنها را در دشت تیبر بنا کردند.•ساکنیناولیه شهر: پاتریسین ها، که حقوق شهروندی داشتند و مهاجرین که فاقد این حقوق بودندنام پلبین. گروهی دیگر وابستگان (که پاتریسین ها سایر اعضای طایفه را به این مقام تنزلدادند)•تمدنروم شامل ۳دوره:۱- پادشاهی که تا سال ۵۰۹ ق.م بود۲- جمهوری تا سال ۳۰ ق.م که شورای سناو مجلس ملی این حکومت را به وجود آوردند•۳-امپراطوری از ۳۰ ق.م توسط اوکتاویانوس و تا ۲۸۴ م دوران امپراطوری اولیه بود. از۲۸۴ تا ۳۹۵ دوران امپراطوری پسین که کنستانتین آخرین آن بود.•سال۳۹۵ امپراطوری روم دو بخش: کنستانتین در شرق با تأسیس شهر قسطنطنیه و امپراطوری آنبه نام بیزانس ۱۰۰۰سال دوام آورد. امپراطور فروپاشیده غربی در آغاز قرن ۵ و پایتختآن رم. توسط بربرها تجزیه شد.•رمشامل ۳مکان نخستین: پالاتین، کاپیتولین، کویرنیال. و به صورت ارگانیک•تمدنروم: نظام طبقاتی، نظامی برای سرمایه گذاری، نظامی برای مبادله با جوامع دیگر. شهرمکان تولید نبوده بلکه مکان مدیریت و تسلط است.•ابتدایشهرسازی روم: ایجاد مجتمع های نظامی برای حفظ سیطره به نام کستروم و مربع شکل و شطرنجی.توزیع کارکرد در واحدهای جداگانه و کاربرد اشکال هندسی ناب•عناصرشهری: فوروم، کاپیتول (معابد بزرگ)، آمفی تئاتر، تئاتر، طاق نصرت، حمام•ازمهمترین فضاهای شهری: معابد، آمفی تئاترها، باسیلیکاها، ترما (حمام ها)•ایجادفضای شهری برای آسایش شهروندان و نمایش قدرت امپراطوران•دونوع مسکن: دومیوس (ویلایی) متعلق به طبقه ممتاز، اینسولا (آپارتمان چند طبقه) به طبقاتپایین تر•انواعگذرها: ایتینرا (گذرهای مخصوص پیاده)، اکتوس (فقط یک گاری قادر به عبور از آن بوده)،ویا (عبور دو گاری از کنار هم را میسر می ساخت)•شهرهایرومی ۳دسته:۱- کلنیا: شهرهای بومی با اسکان هاینوبنیاد که با رم متحد شدند و دارای مزایای رومی شدند. مانند لندن چهارمین کلنیای بزرگ۲- میونیسپا: مراکز قبیله ای که موقعیترسمی بدان می دادند اما ساکنان نیمه شهروند رومی محسوب می شدند مانند سن آلبان۳- سیویتاتس: مراکز تجاری و اداری قبایلمحلی که به شکل رومی بودند.•شهرهایمعروف: پمپئی، تیمگاد (در شمال آفریقا)، لندنیوم (لندن، برای مقابله با بربرها)، رولامیوم(سن آلبان، به عنوان مرکز تجاری)، اوگستودونوم (در شهرسازی روم به عنوان خواهر و رقیبرم)•برخیقوانین ژولیوس سزار:۱- برای کاهش ترافیک، عبور ارابه رااز داخل شهر ممنوع کرد به جز ارابه های ضروری و برخی کالسکه های دولتی.۲- برای کاستن خطر ریزش ساختمان ها،محدودیت ارتفاعی ۷۰ و ۶۰ فوت را تعیین کرد.۳- استفاده از موزاییک نسوز برای بامها و فاصله ای به عرض ۷۵/۲۷ اینچ بین ساختمان ها (دیوار آتش)•اقتصادروم بر پایه واردات. دارای ۳بندر استیا، پروتوس، تیبر•تمرکزبازارهای خرده فروشی پیرامون میدان های شهر. حفظ فضای بازرگانی برای رفت و آمد و جلساتعمومی.•مرکزنخستین فوروم ها در رم، تبعیت از عوارض طبیعی و شکل خطی دارد به نام فوروم رومانومماگنوم که سابقه تجاری دارد.•فورومژولیوم قرن اول توسط ژولیوس سزار برای امور قضایی•آخرینو باشکوه ترین فوروم ها، فروم تراجان که شامل ۵بخش اصلی بوده و سال ۱۱۲م توسط تراجانبر اساس طرح آپولودروس دمشقی ایجاد شد. اوج گستردگی و وسعت روم، زمان تراجان•درشهرسازی رومی، تضاد میان رشد ارگانیک، طبیعی و بی نظم شهر رم و نظم رسمی شهرهای کوچکتررومی تبلوری بارز یافته است.•بزرگترینمرکز تفریحی روم: سیرک ماکسیموس، دیگری کلسیوم.•راکستراز عظیم ترین سبک های معماری رومی در بریتانیا.•تیمگاد:با بافت شطرنجی منعطف، منظم ترین نمونه شهرسازی رومی و بدون خیابان متقاطع. از نظرمامفورد اوج شکوه هنر شهرسازی رومی در تیمگاد تبلوری کالبدی یافته است.•پمپئی:فرم اولیه اش دوره هلنیستی و ساکنانش یونانی. یک پایگاه دریایی تجاری. با آتشفشان ازبین رفت.•قسطنطنیه:در محل قبلی شهر بیزانیوم، نمونه دیگر شهر رومی – بریتانیایی•شهرهایبا مبدا رومی: فلورانس، رجنزبورگ، تورین، کلن، پاریس، بوداپست، نیوکاسل، بثقرون وسطی•اصطلاحقرون وسطی نخستین بار توسط علمای قرن پانزدهم به کار گرفته شد. دوره هزارساله انقراضروم غربی تا رنسانس را عصر ظلمت معرفی می کنند، اما امروزه فقط به قرن ۵ تا ۱۱ عصرظلمت می گویند و قرن ۱۱ تا ۱۵ را عصر ایمان می گویند.•شروعدوران قرون وسطی ۵ امپراطوری در جهان بود: امپراطوری هان در چین، امپراطوری گیتا درهند، امپراطوری کوشت در ترکمنستان، امپراطوری پارت و بعد از آن ساسانی، امپراطوری رومشرقی•اقتصاداروپا مبتنی بر فئودالیسم.•تیول:املاکی که در ازای وفاداری جنگی به تملک و ارسال در آمد.•قرن۵ تا ۱۱ اسقف ها در زمره فئودال های بزرگ بودند. و پاپ به عنوان حکمرانان فئودال درایتالیا بود. شاهد گسترش کاتولیک هستیم.•هستههای بسیاری از شهرهای نخستین قرون وسطی: کلیسا•شهرهایقرون وسطی به جهت تقسیم کار میان شهر و روستا به وجود آمدند و پایه اغلب شهرهای بزرگامروزی اروپا در همین دوره شکل می گیرد.•۲عامل سرنوشت ساز با تولد شهر قرون وسطایی: افزایش فعالیت بازار، نیاز به حراست (تولدمهندسی رزمی)•ایجادبرج و باروی مستحکم اطراف شهر و ازدیاد فعالیت های تجاری و شهر به خودمختاری در درونشهر می رسد و درون حصار قوانین فئودالی نیست.•شهرمکانی برای آزادی تفکر و اندیشه و دانشمندانی چون دکارت•اصطلاحمعروف قرون وسطایی: هوای شهر، انسان را آزاد می کند.•طرحشهر قورن وسطی به محدود و محصور کردن فضا تمایل دارد و ارگانیک و پر پیچ و خم است.•انواعشهرهای این دوره:۱- شهرهای دارای پایه رومی۲- نوشهرهایی که توسط حکام محلی ساختهمی شوند.۳- شهرهایی که از حالت روستایی به شهرتبدیل شدند.۴- شهرهای نظامی۵- باستیدها که در ولز و فرانسه ایجادشد.•مرکزشهرهای قرون وسطایی دارای بافت منظم و شطرنجی و پیرامون به صورت نامنظم برای سردرگمکردن دشمن.•ساختارجدید شهر و نظام سیاسی – مدیریتی آنیکپارچگی و استقلال را به همراه دارد.•دورههای هنر و معماری قرون وسطی: ۳دوره که شامل سده های تاریک، رمانسک و گوتیک می باشد.•دورهسده های تاریک هیچ شیوه معماری به وجود نمی آید و از نمونه کارهای این دوره: نمازخانهشارلمانی•دورهرمانسک از قرن ۱۰ تا ۱۲ که به معماری رومی معروف است. بنای اصلی کلیساست. دارای طاقهای گرد، یکی در وسط و ۴ رواق جانبی (همزمان با معماری دوره سلجوقیان)•دورهگوتیک که طاق های بیضی شکل جای طاق های نیم دایره را می گیرد. هنوز کلیسا مهمترین بناو کلیساهای مجلل و باشکوه مثل کلیسای نوتردام انگلیس•شتابنوشهرهای قرون وسطی در قرن ۱۳ و عامل اصلی رشد شهر رفت و آمد می باشد.•عناصراصلی شهر قورن وسطی: حصار، خیابان، کلیسا، بازار، ساختمان ها، باغ های خصوصی•پارویس:فضای باز جلوی کلیسا. قبرستان بر خلاف پارویس به کلیسا متصل بود. شکل گیری هسته هایدو بخشی بازار – پارویس در این دوره•ازنظر پاول زوکر ۲ نوع فضای تجاری: گسترش افقی خیابان، میدانی در کنار دروازه شهر.•بهترینو مهمترین استفاده آگاهانه از خیابان های تجاری در نوشهرهای زاهینگر در سوئیس•حصارعملکرد گمرکی و نظامی دارد. فلورانس نمونه ای گویا از رشد مداری شهرهای اروپایی: دوحصار یکی قرن ۱۱ و دیگری قرن ۱۴•رفتو آمد به صورت پیاده و حمل کالا توسط چهارپایان بارکش•تراکمساختمان های اداری و مذهبی در مرکز شهر و تمرکز خانه ها کنار خیابان ها و پشت آنهاباغ ها: نوعی تداعی کننده باغشهر قرون وسطایی•ازنظر مامفورد شهرهای قرون وسطی به دهکده هایی در روستاها شبیه بودند.•شهرهایقرن ۱۴ انگلیس علاوه بر جامعه روستایی و کشاورزی بودن، مرکز صنایع و تجارت بودند.•محلاستقرار شهرهای انگلیس قرون وسطی تحت تأثیر صنایع. قرن ۱۲ تا ۱۹ صنعت پشم مهمترین صنعتانگلیس.•بیرمنگاممرکز شهری صنعتی و وینچستر مرکز تولید یونیفرم برای ارتش روم•کمبریجدر قرن ۱۳ مرکز تجاری انگلیس و در آکسفورد قدمت ساختمان دانشگاه از شهر بیشتر است.•عللاحیای اقتصادی اروپا در اواخر قرن ۱۰: نوآوری های فنی در کشاورزی، تأثیر شهرهای بندری،اسکان آخرین اقوام مهاجر به اروپارنسانس و باروک•شهرنشینیرنسانس از ابتدای قرن ۱۵ در ایتالیا در فلورانس آغاز شد و تا پایان قرن ۱۸ ادامه یافت.•رواججنبش اومانیسم و ظهور فلاسفه ای چون دکارت. تغییر بینش خدا محوری به انسان محوری.•رنسانس:تجدید حیات. احیای مجدد علاقه به صور مختلف هنر کلاسیک یونان و روم باستان•نخستیناثر معماری رنسانس: بیمارستان فوندلینگ (بیمارستان یتیمان) به طراحی فیلیپو برونلسکیدر سال ۱۴۱۹ در فلورانس که تداعی کننده ستون های اطراف فروم پمپئی بود.•نخستینشهرسازی رنسانس: شهر ویانوآ در جنوا در سال ۱۴۷۰•نخستینشهر آرمانی کاملاً طراحی شده در این دوره: توسط آنتونیو فیلارته که به نام مشوق خودفرانچسکو اسفورتسا به نام اسفورتیسنوا (شهر فیلارتی) نامید.•معماریاین دوره ۴ بخش: رنسانس نخستین (۱۴۲۰تا۱۵۰۰)، رنسانس پسین (۱۵۰۰تا۱۶۰۰)، باروک(۱۶۰۰تا۱۷۵۰)، روکوکو یا نئوکلاسیک (۱۷۵۰تا۱۹۰۰). تنها دوران باروک ارتباط مستقیم باشهرسازی دارد.•قصرهایبزرگ حاکمان و خاندان ها در رنسانس به منزله نماد شهر فعال، زنده و پر تحرک•ازعلل گسترش رنسانس: توسعه صنعت چاپ توسط جان گوتنبرگ در هلند•عواملموثر بر شهرسازی:۱- کشف نوشته ها و آثار وایترویوس ازمعماری رومی دوران آگوستوس و چاپ آن، ۲- مهاجران دانشمندان قسطنطنیه و یونانیبه ایتالیا پس از سقوط قسطنطنیه۳- اختراع باروت و تفنگ۴- کشف قاره آمریکا•موضوعکلی شهرسازی رنسانس:۱- طراحی و ساخت تعداد کمی نوشهر۲- بازسازی شهرهای موجود با ایجاد شبکههای جدید۳- الحاق مناطق جدید و وسیع مسکونی۴- بازتولید بخش هایی از شهر با ایجادفضاهای عمومی جدید و خیابان های مربوطه۵- حصاربندی•دورهقرون وسطی رشد شهرها افقی و حصارها عمودی ولی دوره رنسانس رشد شهر عمودی و حصار افقی•سبکگوتیک در فرانسه متولد شد و جنبه روحانی و مذهبی داشت و در آن فضاهای غیررسمی و حجمسازی غیرمتقارن بود، برعکس سبک رنسانس که سبک درباری و تجاری بود.•سنبترزبورگ تنها شهر بزرگ که دوره رنسانس ایجاد شد و بر اساس دو منشأ نیاز سوق الجیشینظامی و حکومتی مستبدانه•عناصراصلی رنسانس برای طراحی: خیابان اصلی مستقیم (از ابداعات رنسانس)، مناطقی با شبکه شطرنجی،فضاهای بسته•اصولطراحی رنسانس: توجه خاص به تقارن، ایجاد ترکیبی متوازن حول یک یا چند محور اصلی، انسدادمناظر با قرار دادن دقیق ستون های یادبود یا مجسمه های مشخص و مناسب در انتهای خیابانهای بلند و مستقیم، پرسپکتیو•هنررنسانس: هنر آرامش و زیبایی. آثار این دوره همه در نهایت کمالند و اثری از منع و اجبارو آشفتگی در کارها نیست.•ازفعالان شهرسازی رنسانس: لئوناردو داوینچی، آلبرتی (طراح شهرهای نظامی)، فرانچسکو مارتینی،پیترو کاتانو، اسکاموتسی (بانی شهر پالمانوآ)، میکل آنژ (از همه تواناتر و طراح میدانکامپیدولیو در رم)•بیکن:آنژ با احترام به وضع موجود، میدان را تغییر داده و مجسمه مارکوس آئورلیوس را در وسطآن قرار داده است.•جالبترین پدیده در رنسانس: فضای بسته. که به صورت نما یا به شکل زمینه ای برای یک مجسمهیا بنای یادبود یا به شکل صحن مقابل ساختمان مهم بود.•میدانبسته کونت گاردن در لندن: نخستین میدان و معروف ترین فضای مسکونی بسته.•نوآوریدوره رنسانس: خیابان اصلی مستقیم و آشکارترین نمونه آن خیابان شانزالیزه پاریس•مهمترینسمبل و اصلی ترین حقیقت شهر دوران باروک: خیابان•دورهباروک، شهرسازی رنسانس یکباره و برای همیشه از بین رفت. وجود دید نامحدود در این دوره.باروک به دنبال چشم انداز انتزاعی و بی انتها بود.•شهرسازیباروک مظهر قدرت مطلقه. قدرت مطلقه مذهبی و سلطنتی.•باروکبر خلاف رنسانس که به دنبال ایستایی و پایداری بود، خواهان تحرک و حرکت جهت دار معین.که تأثیر آن برعکس اثر آرام و پایدار رنسانس، زودگذر و موقتی است.•درشهر وین و پاریس علت زندگی در آپارتمان های پرتراکم: نیاز به امکانات دفاعی در مقابلتهاجمات و دشمنان•لئوناردوداوینچی: طرح ایجاد شهرهای کم تراکم به خاطر طاعون، طرح احداث کانالی از پیزا به فلورانس(برنامه ریزی منطقه ای)، طرح ترافیک پیاده و سواره در مسیرهای چند طبقه، اختصاص مسیرهایخاص برای حمل و نقل کالاهای سنگین•اسکاموتسی:تفاوتش با دیگران به خاطر جامع بودن نظریه اش، بنای شهر پالمانوآ یک پادگان نظامی درسیستم دفاعی ونیز، از نکات جالب آرمانشهرش داشتن مرکز و استفاده از یک شبکه آبراهه•آلبرتی:اولین طرح هندسی فضایی رنسانس، طرح شهریش برای محله جدید بورگولیونینو که به طور کاملاجرا نشد و الگویی برای سیکستوس پنجم بود، خصوصیات شهرسازیش توجه به نورگیری فضای جلویساختمان و تمام حجم ساختمان و توجه به وجود نور آفتاب و هوای آزاد برای ساختمان ها،توجه به خیابان مستقیم به دلیل تسهیل تردد نظامیان و شکوه و عظمت آن، مثبت دانستن خیابانهای پر پیچ و خم قرون وسطایی به دلیل کاهش اثرات منفی اقلیمی و تعدیل هوا و تسهیل اموردفاعی و امکان مشاهده تک تک ساختمان ها، بنیانگذاری حومه گرایی در قرن ۱۹، وی را نخستیننظریه پرداز رنسانس گویند. رابط بین معبر قرون وسطایی و خیابان رنسانس و کتابش مهمترینتأثیرش بر تحولات اولیه رنسانس•وایترویوس:تفسیر نظریه اش شکل دوایر متحدالمرکز در میان حصار دفاعی ۸ ضلعی و ۸ خیابان شعاعی•فرانچسکومارتینی: فعالترین و پرکارترین طراح شهرهای آرمانی و آعازکننده شیوه جدید مهندسی رزمیمقابل تحول سریع توپها•فلورانسبه عنوان شهر مستعمراتی رم اساساً به عنوان شهر قرون وسطایی باقی ماند.دوره جدید شهرسازی در آمریکا•آغازگراین دوره کریستف کلمب بود.•قبلاز اولین اسکان رسمی در آمریکا (نستادومینگو) شهرهای لانویداد با ۳۹ سکنه و ایزابلا(که بنیانگذارش کلبوس بود) ساخته شد.•ساختشهر در آمریکا از سوی کشورهای اسپانیا، پرتغال، انگلیس و فرانسه•اسپانیاییها برای اولین بار به صورت سیستماتیک شهرهای جدیدی در آمریکای شمالی ساختند.•مجتمعهای زیستی آمریکایی به سه صورت:۱- پیبلو ها: مرکز تجارت۲- پرزیدیو: پایگاه های نظامی۳- مراکز فعالیت های کشاورزی و فعالیتهای میسیونرهای مذهبی•اقداماتاسپانیایی ها در آمریکا: تدوین یک برنامه صحیح یا قوانین ایندیز، انتقال ساختار شطرنجیخیابان ها به آمریکا، تدوین نخستین قوانین شهرسازی در آمریکا در سال ۱۵۷۳، احداث شهرهایآلبوکرک (در نیومکزیک)، سانفرانسیسکو، لس آنجلس•نخستینمجتمع های زیستی فرانسوی: سنت کرویگز (پایگاه فرانسه در کانادا)، لوئیزبرگ، سن لوئیز(آخرین مجتمع زیستی)، مونترال•اولینمجتمع زیستی انگلیس برای ایجاد پادگانی نظامی در جزیره رونوک بود و نخستین اسکان بریتانیادر آمریکا نیز جزیره تاون بود.•درشهر بندری بوستون خیابان های مرکزی شهر ارگانیک و بدون برنامه بود و بخش بندری، شطرنجیبود. در قسمت های انگلیس نشین یا نیوانگلند از قانون حاکمیت داشت. اساس اقتصاد، کشاورزیبود. مجموعه هسته مرکزی قطعات مسکونی و زمین های کشاورزی پیرامون آنرا شهرستان می نامیدند.•قرن۱۷ هلندی ها نیویورک یا آمستردام جدید را به عنوان مرکز مهم تجاری ساختند.•درنهایت انگلیسی ها برتری خود را اثبات کردند.•عواملتوسعه شهرنشینی در آمریکا:۱- حمل و نقل: اسکان های اولیه به حملو نقل آبی بستگی داشت.۲- شبکه شطرنجی: از قانون زمین۱۷۸۵ ریشه گرفت.۳- صنعت: انقلاب صنعتی در آمریکا بعداز انگلیس در سال ۱۸۲۰ اتفاق افتاد. تولیدات شمش آهن و ذغال به عنوان مشتقات صنعت،به عنوان شاخص های اول و دوم رشد شهری در آمریکا. •سال۱۸۷۰ مثلث شیکاگو، کلولند، پیترزبورگ به عنوان مرکز صنایع سنگین.•نیویورک:مهمترین رقیب بندری فیلادلفیا در شرق. ولی بر خلاف فیلادلفیا بدون نقشه جامع هست. هستهاولیه اش را هلندی ها به نام نیوآمستردام می دانند. سنترال پارک در نیویورک اولین پارکعمومی بزرگ آمریکا بود که توسط واکسون ایجاد شد. در سال ۱۹۳۱ هم ساختمان امپریالیستبنا شد که بلندترین ساختمان دنیا تا آن زمان بود.•واشنگتن:ملقب به شهر فواصل باشکوه و شهر اهداف عالی. آندره الیکوت مسئول تهیه نقشه حدود واشنگتنو چارلز لانفال مسئول تهیه نقشه داخلیش. سه عامل مهم در طرح لانفال: زمینه فرانسویزندگی، شهرسازی اواخر قرن ۱۸ اروپا، طرح های ارائه شده برای شهر واشنگتن توسط رئیسجمهور جفرسون. خیابان پنسیلوانیا مهمترین خیابان کشور است که اتصال مورب کاپیتول بهکاخ ریاست جمهوری را میسر میسازد و به سه قسمت اتومبیل رو، پیاده رو و فضاهای باز تقسیممی شود.•شهرکارلیز: مرکز دائمی بخش کامبرلند به دستور توماس پن در ۱۱۰ مایلی غرب شهر فیلادلفیا.قبل از این شهر، شهر شیپنبورگ مرکز موقت بخش. این شهر تقلیدی از فیلادلفیا می باشد.•فیلادلفیا:توسط ویلیام پن در سال ۱۶۸۲ بنا شد و مسئولیت اجرای طرح شهر توسط توماس هلم بود. بندرآن به عنوان فعالترین بندر آمریکا. اولین شهری بود که اجازه یافت سال ۱۷۵۰ روشناییشهر را شخصاً تأمین کند و بعد از ۲ سال روشن ترین شهر آمریکا شد. عوامل اصلی شکل گیریفیلادلفیا دو عامل بود: عواملی کلی که در دستورالعمل های اولیه پن نهفته است، طرح هایبازسازی لندن پس از آتش سوزی ۱۶۶۶ (طرح ریچارد نیوکورت برای بازسازی لندن)مورفولوژی شهرهای اسلامی•خانهدو گونه بودند:۱- خانه های متراکم فشرده ۱ یا ۲ طبقهبا حیاط مرکزی۲- خانه ۳،۴ یا ۵ طبقه و نورگیری ازطریق پنجره های مشبک رو به معابر. مانند صنعا، مکه، قاهره، بغداد•عواملموثر بر فرم شهری: دو دسته اولیه و ثانویه یا متقدم و متأخر تقسیم می شوند.۱- عوامل متقدم: شامل علل طبیعی و مصنوعی:علل طبیعی (توپوگرافی، اقلیم و مصالح ساختمانی)، عوامل مصنوعی (بافت شطرنجی، قانون،بزرگنمایی، اهمیت دادن به زیبایی شهری)۲- عوامل متأخر: دو دسته: اصول و ضوابطروزمره شهری، تأثیر ۵ وظیفه اصلی مسلمانان معروف به اصول دین•حصاردر شهرهای اولیه اسلامی نسبت به اروپا از اهمیت کمتری برخوردار است.•ازجمله ضوابط در مورفولوژی شهرها: ایجاد محرمیت در فضاهای خصوصی (مهمترین ضابطه شهری)،وجود معابر باریک و پرپیچ و خم•شهرهایعربی و اسلامی ۳دسته: طراحی و برنامه ریزی شده، شهرنوسازی شده یا تغییر شکل یافته قبلاز اسلام، شهر خودانگیخته یا رشد ارگانیک (مانند اربیل)•شهرهایبا منشأ یونانی-رومی که تحت تأثیر اسلام دچار تحول شدند: دمشق (با شبکه شطرنجی رومی)،اسکندریه و قرطبه در اسپانیا (اسکندریه بعد از رم مهمترین شهر مدیترانه ای که به شهرعرب و شهر ترکان هم شهرت داشت)•نوشهرهایجدید که توسط ارتش مسلمانان در سرزمین های مفتوحه پایه گذاری شدند: بصره، کوفه، بغداد(مدور و طراحی شده با نام مدینه الاسلام و به دستور المنصور در ساحل دجله)، تونس (نمودعینی عناصر شهر عربی-اسلامی)، فستات (هسته اولیه قاهره امروزی)•تقسیمبندی مقدسی در سلسله مراتب سکونتگاه ها: شهرها یا امصار، مراکز شهرستان ها یا قصبات،مدن یا شهرهای کوچک، قریه یا روستاها•عناصرتشکیل دهنده بخش های اصلی یک شهر عربی –اسلامی: مدینه (اشاره به کل شهر یا اشاره به هسته تاریخی شهر)، محله، قصبه (فراهم کردندسترسی مستقیم به بیرون شهر و افزایش استحکام دفاعی حصار شهر)، ربض، مصلی•رایجترین واژه برای خانه های شخصی: دار یا بیت. اولین خانه اسلامی به صورت نماید توسط حضرتمحمد (ص) هنگام ورود به مدینه. مهمترین خصلت این خانه که بعداً اولین مسجد اسلام شد،حیاط باز با حصاری اطراف آن بود.•مکه:از نظر آب در محدودیت بود و کشاورزی رونق نداشت، اقتصاد متکی بر تجارت منطقه ای و بینالمللی و سود ناشی از زیارت معابر، خانه ها ۳ و ۴ طبقه و شیوه ساخت و ساز سنگ و آجر.تفاوت مکه با بافت متناسب اقلیمی شهرهای بین النهرین در نحوه قرارگیری و ترکیب واحدهایمسکونی، پنجره ها چشم اندازی مسلط بر خیابان دارند، در بافت های مشابه باریکی معابرباعث خنک شدن هوا میشود ولی در مکه به دلیل تعداد زائران معابر عریض تر است و تنهافضای عمومی شهر به نظر بورچارت میدان وسیع مسجد الحرام•مدینه:برخلاف مکه روی زمینی صاف با امکان توسعه افقی و دارای منابع کشاورزی. اقتصاد مبتنیبر کشاورزی و تجارت محلی. وجه تشابه آن با مکه شرایط اقلیمی گرم و خشک است. اهمیت وارزش مدینه وجود مسجد النبی است. خانه ها ۲طبقه و سقف مسطح. برعکس مکه که یک شهر عربیاست، مدینه شبیه یک شهر سوری است.•قاهره:شهر باستانی نیست و هسته اولیه اش از لحاظ جمعیت بعد از شهر مکزیک اول یا دوم. جنوبآن ممفیس پایتخت باستانی مصر شمالی بود. نخستین مسجد در قاهره در ۳۰۰ متری شمال قصرالشام که اکنون به نام مسجد عمروعاص است. قاهره به محلاتی به نام هرس تقسیم شد. ابتدابه عنوان مرکز اداری بود و با گسترش آن کارکرد شهر، تجاری شد.•جده:تضاد بین نور و ظلمت، شکوه و مسکنت•مسقط:هسته پایتخت تاریخی عمان از تلفیق دو بندر مسقط و مطره. بندر مسقط ایمن ترین بندر اینسواحل•قرطبه:بارزترین نمونه تضاد شهر ارگانیک اسلامی و شطرنجی اروپای غربیانقلاب صنعتی به بعد•باشروع قرن ۱۹، دیدگاه های نوین، انسان را محور کاینات قرار می دهد و اندیشه ماورای طبیعیندارد و همه چیز در آن تجربه می شود.•شهرمکان فعالیت است و محل راندمان، کارایی، سودآوری، رانت و ….•درقبل فرم شهر، تابعی از سنت بود، اما شهر دوره صنعت، فرم تابع عملکرد•تولدشهر با انجام تولید یعنی گذار از اقتصاد کارگاهی به اقتصاد کارخانه ای•مکانیزهشدن کشاورزی و برقراری روابط شهری در روستا•نیمهاول قرن ۱۹ برای نظم بخشیدن به نیروهای اجتماعی موجود در شهر، ۲گونه مکتب در غرب شکلگرفت که افرادشان متخصصین شهرسازی نیستند: پیش شهرسازی ترقی گرا و پیش شهرسازی فرهنگگرا•ناپلئوندر مدت اقامتش در انگلیس تحت تأثیر سوسیالیست های ترقی گرا مثل کابه و پرودون قرارگرفت و تصمیم گرفت با آموخته های خود و یاری و کمک اوژن هوسمان، آرمانشهر خود را درپاریس برپا کند. این عمل در انگلیس توسط جان نش برای طبق سرمایه دار و در بلژیک توسطبرلاگ•قرن۲۰ تولد شهرسازی جدید با نگاه غالب ترقی گرایانه و خواهان جدی فاصله گرفتن از پیش شهرسازی•شهراز مفهوم برخورد کلی به برخورد جزئی می رسد و از محدوده تخیل آزاد و رها شده و واردمحدوده عمل می شود.•شهرصنعتی فقط در روز نیست و با اختراع برق به شهر شب نیز توجه می شود. فضا دیگر آن فضایناشناخته ماقبل صنعت نیست.•درابتدای این حرکت شهر صنعتی گارنیه در سال ۱۹۰۴ که گارنیه معتقد است برای راه رفتن پیادهممنوعیت پیاده وجود ندارد.•اولینمباحث مربوط به شهرسازی نوین: توسط پاتریک گدس•نخستینکنگره بین المللی معماران مدرن (سیام) سال ۱۹۲۸ در سوئیس و دومی سال ۱۹۲۹ در فرانکفورتبا موضوع تأمین مسکن حداقل، سومی در بروکسل در سال ۱۹۳۰ با موضوع روش های منطقی استقراربناها، چهارمی سال ۱۹۳۳ در کشتی مسافرتی بین مارسی و آتن با موضوع شهر کارکردی و ایجادمنشور آتن که لوکوربوزیه آنرا یک سند و نظریه واقعاً انقلابی می نامد.•نخستینگام در راه عملی ساختن این منشور، نقشه ای به نام نقشه کارکردی شهر ورشو: استفاده ازنظریه شهر خطی و بسط آن•انگارهاصلی منشور آتن از دل شهرهای ترقی گرا بیرون آمده و مدرنیته و تجدد گرایی و نوگراییرا مطرح می کند. تقسیم بندی فعالیت های شهر طبق این کنگره و ۴ عملکرد اصلی شهرها: مسکن،کار، تفریح، ارتباطات•اساسفکر مدرنیسم و شهر مدرن ۴ عامل اساسی:۱- عامل صنعتی و تکنولوژیکی انقلابصنعتی و آثارش۲- عامل مذهبی و اعتقادی: دکترین پروتستانیزم۳- عامل اقتصادی: اندیشه های جان میناردکینز در پایین آوردن هزینه جهت سود بیشتر یا بالاتر بردن کارایی با حذف هزینه های غیرلازم۴- نیاز به بازسازی پس از جنگ جهانیدوم•الگویترقی گرایی به سمت ناب گرایی رفته و پرفکتوسیونیزم زاده می شود.•تفکرzone مربوط به دوره ای که مدرنیسم حاکمیتداشت، امروزه تغییر آن به mixed zoning که منطقه بندی ترکیبی است و انعطاف بیشتری دارد. شهر zoning دیگر ترکیب توده و فضا نیست بلکهتابلو است.•بهعقیده گروپیوس برای ساخت مسکن یک نمونه بیشتر وجود ندارد که می تواند در تمام دنیاساخته شود.•الگویفرهنگ گرا در آلمان و اتریش پایه گذاری می شود و اشخاصی چون کامیلوسیت و ابنزر هاوارد:از کل به هم پیوسته صحبت می شود که فراتر از اجزاست.•مدرنیسماز صنعت به معماری و از معماری به هنر و از همه اینها به شهرسازی رسوخ پیدا کرد.