ارتقاء منظر شهری پاریس(مبحث منظر شهری در طرح جامع پاریس) – بخش اول

پانزده سال اخیر به واسطه پیشرفت بسیار محسوس منظر پایتخت، متمایز شده است. طرح فشرده احیا و بازنگری محله های قدیمی و ساختمان های حائز اهمیت برای شهر پاریس برنامه ریزی شده است، چنان که محله ماره (Marais) به عنوان یکی از چشمگیر ترین این محله ها مطرح می باشد.
مفهوم ارتقاء و نگهداری که تا دهه های ۷۰ تنها به ساختمان ها و بنا ها و برخی سایت های ارزشمند اختصاص داشت، در زمینه تاریخی و جغرافیایی و حتی در نحوه عملکرد هم گسترش و توسعه یافته است.
این ایده های جدید در فعالیت های احیا و ارتقاء به تعداد زیادی از ساختمان ها و مجموعه های شهری قرن ۱۹ چون برج ایفل، ایستگاه قدیم راه آهن اورسه (Orsay) یا بنای تأتر شاتله (Chatelet) جلوه گر شده اند. اما تغیرات غالب، آن هایی بوده اند که اختصاصاً، در مفهوم شهرسازی پاریس انجام شده اند.
طرح اشغال اراضی، مصوب سال ۱۹۷۷، با سیاست دقیق تعریض راه ها و ایجاد مجموعه برج ها و میل هایی که ساختار بافت شهری را بر هم زده و بیش از حد منظر آن را مخدوش می کرد، به مخالفت برخاست. قوانینی مبنی بر حفظ خط سیر و سازماندهی فضا های جمعی، ارتفاعات و مجموعه های موجود تصویب شده اند و منظر ساخت و ساز های جدید را تغییر دادند. بررسی های اخیر طرح اشغال اراضی (POS)، موید آن است.
طرح عملیات عمومی ساماندهی نیز تحت همین قوائد ادراک شدند، با در نظر گرفتن آزادی مجاز وسعت اراضی مورد نظر، غیر از زون اخیر : کناره چپ رود سن.
تلاشی مهم و خاص نیز در جهت تحقیق و پژوهش برای یک معماری با کیفیت توسط برگزاری مسابقات گوناگون انجام گرفته است.

ساماندهی چندین فضای جمعی فعالیتی کاملاً جاه طلبانه به نفع فضا های سبز صورت پذیرفته که از نتایج آن توزیع بیش از صد هکتار باغ و پارک در مناطق مختلف پایتخت می باشد.
پس از طی شدن یک قرن بدون ابداع و فعالیت در این زمینه، سه پارک جدید تولد یافتند : در ووژیرار (Vaugirard) پارک ژرژ براسان (Georges Brassens)، در لا ویلت (La Villette) و در زمین های قدیم سیتروئن (Citoën)، پارک برسی (Bercy) در آستانه افتتاح تولد است.
در همسایگی محله های مسکونی نیز، غالباً در چهار چوب عملیات ساماندهی ده ها باغ و پارک خلق شده اند.
به موازات آن، جنگل های بولونی و ونسن، همچنین باغ های متعدد موجود، دلیل عمده عملیات ساماندهی و غنی شدن تجهیزات شان شده است.
در نهایت، یک سری عملیات جدید، موجب بهره برداری از تبدیل زیرساخت های راه آهن قدیم به مسیر های پیاده روی کاشته شده در محله های مسکونی شده است : طرح کاشت خط Ermond-Invalide، بخش Manin-Jorès، کناره خط قدیم بایستی، که عامل شکل دهی به بخش شرقی پیاده راه باستی-جنگل ونسن.
یک فعالیت فزاینده و نگهدارنده در جهت ازرش افزایی، سایت رود سن و کانال هایش را که عنصری قوی در چیدمان و منظر شهر پاریس است، تحت پوشش قرار داده.
در کناره رود، پس از ساماندهی مجدد بنادر Saint-Bernard و Tournelle، اسکله ها در مرکز تاریخی احیا شدند. در طول مسیر کانال ها، بندر Arsenal، اسکله کانال Saint-Martin، اسکله های دریاچه La Villette و میدان Stalingrad، به باغ، فضای سبز و مسیر های پیاده تبدیل شده اند.
رسیدگی به فضا های جمعی، منحصراً جهت رفاه حال عابرین پیاده، شامل حال خیابان ها و میدان های متعدد دیگری نیز در سطح شهر شده است؛ چه مکان های حائز اهمیت مانند Hotel de Ville، فضای پیاده Les Halls، و میدان Bastille، چه راه های جدید بوجود آمده در زون های ساماندهی یا مدرنیزه شده جهت ارتقاء منظر کاربردی آن.
ندای تمدید شدن و تقویت این فعالیت در جهت ارتقاء کیفیت منظر و فضای شهری در پاریس به گوش می رسد.

۱٫ احترام به سایت ها و مناظر پاریس

کانسپت های شهرسازی شهر پایس، به خاطر محدود کردن خلاقیت، بیش از حد محافظه کار خوانده شده و مورد اعتراض قرار گرفتند. اما آزمایش انجام شده نشان داد که این ایده ها با خشنودی خود را در اختیار گوناگونی طرح های معاصر معماری قرار می دهند.
بسیارند آنهایی که امروزه بر این اعتقادند که این روش شهرسازی، مسیر را بر یک پیشرفت متعادل بافت شهر هموار کرده و مسبب خلاقیت های تحسین برانگیزی بوده است.
بنابراین، پاریس انتخاب هایش را در زمینه خلاقیت های متعدد نسبت به سایت ها و مناظر موجود حفظ خواهد کرد و این انتخاب ها در هر سطح داوری خواهند شد.
طرح اشغال اراضی به عنوان اصلی ترین نمود قانونی این مبحث، اخیراً مرور شده است. این طرح می تواند عامل ارتباط دهنده در بسیاری از محله ها جهت پاسخگویی به مشکلات موجود در آن ها باشد :* جلوگیری از توسعه و گسترش بیش از حد فعالیت ها در مناطق مسکونی، مانند زون پیاده منطقه ۲؛ یا نگهداری بهتر از بافت های شهری حائز اهمیت، مانند بافت خیابان های قدیم یا حواشی و باغ های اطراف.
با تمامی این احوال، این ارکان اصلی دخالت در شهر، نمی تواند به طور کامل با همه استثنا ها مخالفت کند.
انفرادی بودن بعضی برنامه ها و خصوصیت فضایی که در آن اجرا می شوند، می تواند منتهی به ابداعاتی در مقیاس بزرگ تر شوند، اما لازم است که این برنامه ها از نطر سایت و محوطه کاملاً استثنایی و دقیق باقی بمانند.

ترجمه مریم منصوری، دانشجوی کارشناسی معماری