میدان کمپو

توسکانی ناحیه ای در ایتالیا با مساحت ۲۲۹۹۰ کیلومترمربع و جمعیت ۳٫۶ میلیون نفر با مرکزیت فلورانس است.توسکانی بیشتر به عنوان ناحیه ای فرهنگی محسوب می شود و میراث جهانی یونسکو در آن وجود دارد : مرکز تاریخی فلورانس ، سی ینا ، میدان کلیسای جامع پیزا ، مرکز تاریخی گیمینگنانو ، مرکز تاریخی پینزا.
شهر سی ینا از چند بخش سیاسی تشکیل شده که هریک در مجموعه شهر مکان ویژه ای را به خود اختصاص دادند ، هر بخش میدان مرکز کوچکی دارد که همگی به سوی یکی از زیباترین میادین جهان متمرکز شدند.دسترسی های شهر کاملاً تابع وضعیت توپوگرافی زمین شکل گرفتند . در میدان مرکزی دل کمپو تلاقی می کنند ؛ میدانی که می توان آن را برای کل شهر فضای زندگی بیرونی به حساب آورد.میدان بزرگ غلافی شکل در مرکز شهر در بین سه تپه ای که شهر بر روی آن قرار گرفته ساخته شده است.
از بین همه ی پلازاهای ایتالیا ، پیاتزا دل کمپو غنی ترین و وحدت انگیزترین حس فضایی را به همراه دارد.نکته ی مهم آن است که ساختمان های پیرامون پلازا به جز پابلیکوی گوتیک ، ساختمان های نسبتاً ساده ی آجری و فاقد عناصر کنده کاری شده ی عمیق می باشد که این سبک معمول دوره ی رنسانس در ایتالیا بوده است و احتمالاً نه انتخابی بلکه براساس نیازهای اقتصادی شکل یافته است.دلایل این امر هرچه که بوده اهالی سی ینا برای خلق فضایی زنده و تپنده به راه بکری دست یافتند که نیازی به طرح های حیرت آور و مبهوت کننده ی معمارانه نداشته است.آنها به جای ساختن پلازای مسطح از موقعیت مکانی دامنه ی تپه استفاده کردند و به کمک بدنه ی قوی پلازا مفهوم فضایی وسیعی را در این مکان به وجود آوردند.انحنای در بر گیرنده ی بدنه بالای تپه و فرم کاسه مانند کف پلازا عوامل اصلی ایجاد این حس فضایی قوی هستند.این نمونه ی بدیع و بی نظیر نشان می دهد که چگونه شکل پلازا و کف سازی آن می تواند محدودیت ساختمان های اطراف در تعریف فضا را جبران کند.
معابر شهر سیه نا عمدتاً باریکند از این رو عبور از آنها و رسیدن به فضای وسیع میدان هیجان انگیز است. در مسیر گذرهای اصلی که حالت منظم تری دارند دکانها قرار گرفته اند. این گذرها از دروازه شهر تا میدان مرکزی امتداد دارند و بیشتر بار ترافیک شهر روی آنهاست.
در بیشتر شهرهای شمالی ایتالیا دیدهای وروددی میدان عامل تعیین کننده ای در محل قرارگیری عناصر مسلط بر فضای میادین بشمار می روند. هم چنین طراحی جزئیات معماری یک بنای مهم در میدان ، بستگی به دید ناظر از نقاط مختلف میدان دارد.
گیبرد در مورد ترکیب میدان دل کمپو به نکته جالبی اشاره می کند : از یازده ورودی میدان بیشترشان با طاق یا پل پوشیده شده اند لذا در بدنه میدان بریدگی احساس نمی شود و طبیعی است که این خصوصیت بر شدت محصور بودن فضای میدان می افزاید. ( اجتناب از جدایی پذیری غیر قابل برگشت ) در بسیاری موارد هیچ نیازی به اعمال جدایی گزینی غیر قابل تغییر در مراحل اولیه طراحی نیست.بهتر است در مراحل آغازین طراحی بالاترین حد نفوذپذیری برای هر کسی و هر فعالیتی فراهم آوریم چنانچه بعداً در جریان استفاده ضرورتی به جداسازی باشد از طریق طراحی جزئیات و یا اعمال مدیریت دستیابی به آن مقدور می گردد. این جدایی سبب کاهش خوانایی و نفوذپذیری می شود. در مورد این میدان نیز ما چنین سیاستی را می بینیم که راه پیاده و سواره تنها از طریق کفسازی و تابلوهای راهنمایی و رانندگی از هم جدا شده اند.

جایگاه میدان در تقسیم بندی راجر ترانسیک:
راجر ترانسیک بعد از تقسیم بندی فضاهای شهری به دو دسته عمده سخت فضا و نرم فضا ، میدان دل کمپو را در شمار تقسیم بندی اول قرار می دهد. منظور وی از اصطلاح سخت فضا ، فضایی است که کاملاً با بدنه های معماری محصور شده اند این فضاها محل گردهمایی ها ومکان فعالیت های اجتماعی شهر است.
برج مسلط بر میدان دل کمپو شهر سی ینا برج “توره دلا مانجا” نام دارد. دانیل والی می گوید : این برج حالت تحمیلی داشته و با ارتفاع بیشتری از کاتدرال بنا شده است. در پی کاوشی در منطقه بی طرف در میان سه تپه ای که شهر روی آن بنا شده بود ، کاخ سی ینا در زمین پستی که ایجاد و تعبیه پایه های قوی و مستحکم در آن از ضروریات اولیه بود استقرار یافت ، حاصل کار فوق العاده بی نظیر بوده و بایستی گفت که در حقیقت شهر سی ینا ار تعویق بنای کاخ سود بسیار برده است.

خصوصیات میدان
فرم های فشرده با محصوریت های قوی وجود دارد.
ورودی ها چنان مکان دهی شده اند که بر گره به مثابه عنصر برجسته و متمایز از پیرامونش تاکید می کند.
ورودی ها چنان طراحی شده اند که کمترین مزاحمت را برای سطوح محصور گره ایجاد می کنند.
وجود یازده خیابان در اطراف میدان کیفیت نفوذ پذیری آنرا تامین می کند.

معابر و دسترسی ها
معابر شهر سیه نا عمدتاً باریکند از این رو عبور از آنها و رسیدن به فضای وسیع میدان هیجان انگیز است.
گیبر در مورد میدان دل کمپو به نکتهُ بسیار جالبی اشاره می کند:از یازده ورودی
میدان بیشترشان با طاق یا پل پوشیده شده اند لذا در بدنهُ میدان بریدگی احساس نمی شودو طبیعی است که این خصوصیت بر شدت محصور بودن فضای میدان می افزاید

منابع
بنتلی،ای ین(۱۳۸۶)محیط های پاسخده،ترجمه دکتر مصطفی بهزادفر،دانشگاه علم و صنعت.
گیدئین،زیگفرید،فضا،زمان و معماری،ترجمه منوچهر مزینی،تهران شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
بیکن،ادموند(۱۳۷۷)طراحی شهرها،ترجمه فرزانه طاهری،تهران مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران،وزارت مسکن و شهرسازی.
توسلی،محمود،طراحی فضای شهری،
هرمن،ریچارد،یازوسکی،آندرو ،مبانی طراحی شهری،ترجمه راضیه رضازاده، مصطفی عباس زادگان،انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.
ضیابخش،ندا(۱۳۸۵)روند تحول میدان در طول تاریخ،مجله معماری و شهرسازی(شهرسازی و طراحی شهری) انتشارات بازرگانی و توزیع شرکت اپتوفرم.