انتقال پایتخت مسکوت می‌ماند

سردار سرلشکر صفوی دستیار و مشاور عالی فرمانده کل قوا در نشست مقدماتی بررسی مسأله انتقال پایتخت با موضوع “ابعاد امنیتی طرح انتقال پایتخت”، با بیان اینکه “علم جغرافیا توانایی حل بخشی از مشکلات را دارد”، افزود: جغرافیای سیاسی مدیریت بهینه مردم و سرزمین است و مهمترین وظیفه هر دولت مردم‌پایه، ایجاد امنیت و حفظ امنیت در برابر تهدید است.

وی با ارائه تعریفی از مفهوم امنیت، اظهار کرد: یک قسمت امنیت، بُرد ذهنی و درونی دارد که منجر به ایجاد امنیت ذهنی و آرامش در افراد جامعه و نظام سیاسی می‌شود. امنیت، شرایط و بستری را برای رسیدن به منافع ملی فراهم می‌کند.

صفوی با تقسیم‌بندی تهدیدات به دو دسته طبیعی و انسانی، یادآور شد: تهدیداتی مانند سیل، حوادث طبیعی، بیماری‌های واگیردار، تهدیدات انسانی مانند ناآرامی‌های اجتماعی، انقلاب و غیره از جمله تهدیدات انسانی محسوب می‌شود و مرکز سیاسی باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی و ایجاد شود که از این تهدیدات به دور بوده یا حداقل آنها را داشته باشد.

رئیس انجمن ژئوپلیتیک ایران در ادامه با اشاره به مسأله شاخص‌های امنیت مرکزیت سیاسی ایران، گفت: وجود امنیت در مرکزیت سیاسی برابر است با امنیت ملی ایران و از این نظر امنیت تهران، امنیت ایران محسوب می‌شود؛ چنانچه وقتی در ۲۲ بهمن ۵۷ مردم انقلابی تهران به رهبری حضرت امام (ره) توانستند به پیروزی برسند، در سایر استان‌ها هم انقلاب پیروز شد.

وی با بیان اینکه “در حکومت اسلامی امنیت «مردم‌پایه» است و اساس قدرت محسوب می‌شود”، خاطرنشان کرد: مردمی که به یک نظام سیاسی وفادار و پایبند هستند، مهمترین سرمایه در برابر تهدیدات محسوب می‌شود. صفوی با اشاره به دلایل آغامحمدخان قاجار برای انتخاب تهران به عنوان پایتخت، گفت: یکی از دلایل این بود که تهران نسبتاً از مرزهای روسیه به دور بود و آن را به عنوان پایتخت انتخاب کرد.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه “این مسأله باید در بحث انتقال پایتخت مورد توجه گیرد”، افزود: اینکه پایتخت در منطقه‌ای قرار گیرد که از تهدیدات خارجی به دور باشد، یعنی عمق استراتژیک نسبت به مرزهای جغرافیایی داشته باشد، مسأله مهمی است.

سرلشکر صفوی وجود ظرف و ظرفیت را از دیگر ویژگی‌های جغرافیای مناسب برای انتخاب پایتخت اعلام کرد و گفت: ظرفیت جغرافیایی مناسب برای جمعیت ساکن و متحرک کشور از جمله مسائلی است که پایتخت باید از آن برخوردار باشد. ظرفیت جغرافیایی تهران از این نظر لبریز شده است و این ظرف در مسائل مختلفی چون مسأله محیط زیست زمین، هوا و غیره کامل شده است. در تهران چهار میلیون خودرو و سه میلیون موتور سیکلت تردد می‌کند که علاوه بر ضررهای اقتصادی و صرف میلیون‌ها لیتر بنزین و گازوئیل، محیط زیست و هوای تهران را آلوده می‌سازد.

دستیار و مشاور عالی فرمانده کل قوا در ادامه با اشاره به شاخص‌های امنیتی مرکزیت سیاسی ایران، تصریح کرد: وحدت مدیریت شهری،‌ وجود ساختارها و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی، وجود سازمان‌های عملیات روانی، وجود نهادهای قانونمند عملیاتی و توانمند در مدیریت بحران از شاخص‌های امنیتی است که مرکزیت سیاسی ایران باید آن را داشته باشد.

وی با بیان الزامات طرح انتقال مرکزیت سیاسی ایران، گفت:‌ وجود عزم و اراده ملی و و حدت نظر در مقامات تصمیم‌گیر، وجود دولتی مقتدر که بتواند در مدت زمان مناسبی به این امر اهتمام ورزد به طوری که در مالزی، ماهاتیر محمد پس از گذشت ۱۲ الی ۱۳ سال توانست پایتخت این کشور را تغییر دهد،‌ داشتن منابع و هزینه‌های لازم چند ده هزار میلیارد تومانی، انجام مطالعات جامع مکان‌یابی‌های مناسب توسط محققان مربوطه، تشکیل یک گروه مشاور از اساتید و متخصصان که بتوانند مشورت خوبی در این زمینه به مسئولان دهند، در کنار در نظر گرفتن زمان لازم برای این امر، از جمله مسائلی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

صفوی در جمع‌بندی سخنان خود با اشاره به اینکه “من رساله دکترای خود را در بُعد تحلیل جغرافیایی امنیت تهران در سال ۸۰ از دانشگاه تربیت مدرس دفاع کردم”، گفت: از نظر من با توجه به مسائل موجود، مسأله انتقال پایتخت احتمالاً مسکوت باقی می‌ماند. البته طرح‌های لازم برای مشکلات تهران و سایر کلان‌شهرهای ایران از جمله ضروریات دولت است.

دستیار و مشاور عالی فرمانده کل قوا در ادامه برای حل بخشی از مشکلات کنونی شهر تهران، پیشنهادات خود را مطرح کرد و گفت: به نظر می‌رسد تعادل‌بخشی تهران و ساماندهی فضای تهران، در کنار تجدید نظر در ساختار سیاسی فضا در استان تهران و جدا شدن تعدادی از شهرستان‌ها از استانداری تهران و هماهنگی سیاست‌های کلان نظام در طرح تقسمیات آینده کشوری و رسیدگی به استان‌ها، بطوریکه مردم در استان‌ها مشکلاتشان حل شود و به تهران مهاجرت نکنند، امری اجتناب‌ناپذیر است.

سرلشکر صفوی ادامه داد: پیشنهاد می‌شود در این زمینه اختیارات بیشتر سیاسی، اقتصادی و برنامه‌ریزی عمرانی و فرهنگی به استانداران داده شود. وی در ادامه پیشنهادات خود، با اشاره به مشکلات محیط شهری تهران گفت: خروج تعداد زیادی از بنگاه‌های صنعتی، مالی، آموزشی و خدماتی از تهران و جلوگیری از ساخت‌وسازهای بی‌ضابطه در تهران، باید مورد توجه قرار گیرد.