اصلاح ضوابط بافت های ناپایدار شهری

محمد سالاری رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا درجریان برگزاری هشتادمین جلسه شورا در توضیح طرح فوق خاطر نشان کرد: در فرآیند تدوین طرح تفصیلی در شهر تهران، ، لایحه ایی به این طرح مبنی بر صدور مجوز یک طبقه تشویقی به بافت های ناپایدار که خود مؤلفه­ایی از بافت فرسوده در شهر تهران بود اضافه شد.

رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شهر تهران، با تأکید بر اینکه هدف از ارائه این طرح تدقیق و مطالعه مجدد بافت های ناپایدار شهر تهران است گفت: بافت های فرسوده دارای ۳ مولفه براساس ریزدانگی، نفوذ ناپذیری (گذرکمتر از ۶ متر) و ناپایداری است. در حال حاضر بیش از ۳۷۷۰ هکتار از شهر تهران را بافت فرسوده و ۱۴ هزار هکتار آن نیز جزء پارسل یا بلوک های ناپایدار تعریف شده است. در جریان اجرای طرح تفصیلی و مجوز صدور یک طبقه تشویقی به بافت های ناپایدار به سقف جمعیت پذیری تهران که ۵/۱۰ میلیون نفر در نظر گرفته شده بود ۳۷۵ هزار نفر دیگر اضافه می شود. در حالی که این ضوابط تشویقی خود اهرمی در جهت افزایش جمعیت پذیری بیشتر خواهد شد.

سالاری در ادامه به عدم ایجاد عدالت در ساخت و ساز بلوک های تعریف شده شهری در مناطق تهران به وسطه اجرای این لایحه اشاره کرد و افزود: براساس این ضوابط در بافت ناپایدار به بخشی از املاکی که دارای مشخصه­های ناپایداری بودند یک طبقه تشویقی تعلق می گیرد در حالی که امکان دارد به چند پلاک مجاور این تسهیلات تعلق نگیرد. این موضوع باعث عدم توازن در ساخت ساز محلات شده است. همچنین یکی از موارد قانونی طرح تفصیلی این است که چنانچه به ۶۰ درصد یک بلوک شهری ضوابط بافت ناپایدار تعلق بگیرد. به صورت اتوماتیک ۸۰ تا ۱۰۰ درصد بناهای دیگر هم حق استفاده از آن ضوابط را خواهند داشت. بنابراین به طور عملی، جمعیت پذیری از آنچه پیش بینی شده بود به مراتب افزایش خواهد یافت.

سالاری یادآور شد؛ این طرح در نظر دارد که شهرداری تهران، در یک فرآیند بازنگری و تدقیق مجدد ضوابط مربوطه به بافت های ناپایدار را اصلاح و جهت تصویب به شورا ارائه کند. وی همچنین خاطرنشان کرد: از سوی مشاور طرح تدقیق مجدد بافت های ناپایدار صورت گرفته است به طوری که حجم بافت ناپایدار از ۱۴ هزار هکتار به کمتر از ۴ هزار هکتار کاهش یافته است.

معصومه آباد رئیس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورا در جریان بررسی این طرح خاطر نشان کرد: خط کشی اندازه گیری برای تعیین متراژ بافت های ناپایدار و فرسوده چه بوده است که به یکباره از ۱۴ هزار هکتار به کمتر از ۴ هزار هکتار اندازه بافت های ناپایدار کاهش می یابد؟

محسن سرخو رئیس کمیته حمل و نقل شورا نیز تاکید کرد: بافت های فرسوده و ناپایدار به یکباره ساخته نمی شوند، بلکه جریان نوسازی در این بافت ها به صورت تدریجی است. آیا اصلاح این ضوابط منجر به کاهش درآمد شهرداری نخواهد شد؟ شرایطی فراهم نشود که یک عده از این قانون منتفع شده باشند و حقوق سایر شهروندان که شاید بیشتر حق آنها بوده است که از این ضوابط استفاده کنند ضایع شود.

اقبال شاکری، رییس کمیته عمران شورا نیز، خواستار تعیین میزان نوسازی در بافت های ناپایدار براساس ضوابط فعلی شد؟

اسماعیل دوستی نایب رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورا با تاکید بر اینکه اجرای این طرح نباید موجب سرگردانی شهروندان ساکن در بافت های فرسوده جنوبی شهر شود گفت: ضوابط شهرسازی باید به سمتی پیش برود که ساکنین جنوبی و بافت های فرسوده شهر بتوانند سرمایه گذاران را برای نوسازی املاکشان توجیه کنند.

چه طور می شود که به یک ملک در شمال شهر و در یک کوچه ۸ متری و ۱۰ متری مجوز ساخت برج داده می شود اما به املاک جنوبی شهر به واسطه آنکه پارکینگ تأمین نمی کنند اجازه ساخت بنا حتی در ۳ یا ۴ طبقه هم داده نمی­شود.

دوستی تاکید کرد: مبنای پایداری بلوک ها و املاک باید مشخص شود. مگر گسل های تهران پایدارند که مجوز ساخت ۵۰ طبقه به بالا داده می شود اما به مردمی که ۱۵۰ متر زمین دارند و یا با تجمیع ۵ پلاک زمینشان به کمتر از ۲۰۰ متر می رسد، مجوز ساخت در طبقات بالاتر داده نمی شود.

احمد دنیا مالی در دفاع از طرح فوق خاطر نشان کرد: سطح و سطوح پهنه های شهری ۶۰ هزار هکتار است که ۳۶۰۰ هکتار آن فرسوده و ۱۴ هزار هکتار هم ناپایدار است. یعنی کمتر از ۳۰ درصد مساحت شهر ناپایدار است. این طرح به دنبال حذف ضوابط بافت ناپایدار در پهنه های فرسوده و ناپایدار جنوبی شهر نیست.

وی افزود: برعکس در مناطق شمالی شهر براساس همین دستورالعمل به نام پهنه ناپایداری ساخت و سازهایی انجام شده است و به نام ناپایدار از ضوابط یک طبقه تشویقی استفاده کرده­اند. در این شرایط است که بافت ناپایدار باید تدقیق مجدد شود.

علیرضا دبیر رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورا نیز خاطر نشان کرد: این طرح صحبت از تدقیق مجدد است نه حذف ضوابط، بنابراین هرچه دیرتر در این خصوص تصمیم گیری صورت گیرد، خیانت به شهر شده است.

وی یادآور شد؛ در برخی بلوک های واقع در مناطق ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ شهرداری که کمتر از ۲۵ سال عمر دارند، از این ضوابط طبقه تشویقی استفاده کرده اند در حالی که این پهنه ها شاید پایدار نباشند.

مسعود شفیق مشاور طرح تفصیلی شهر تهران گفت: در جریان تدوین طرح تفصیلی بافت های شهری براساس نقشه یک ده هزارم تهیه شده بود، برهمین اساس بسیاری از مناطق و معابر شهری نیز جز بافت فرسوده و ناپایدار قرار می­گرفت، زمانی که طرح تفصیلی با نقشه یک دو هزارم در نظر گرفته شد، مشخص شد که خیلی از پهنه ها جزء بافت ناپایدار تعریف نمی­شوند. به همین دلیل در تدقیق مجدد بافت ناپایدار از ۱۴ هزار هکتار به کمتر از ۴ هزار هکتار کاهش یافت.

شفیق به شاخص های تدقیق بافت های ناپایدار اشاره کرد و افزود: اراضی بایر و ساخته نشده، عرصه های نیازمند طرحی ویژه محورهای مختلط شهری و منطقه ایی با اراضی ذخیره توسعه و نوسازی، فضاهای سبز و باز، اراضی نظامی و پادگان­ها و … جزی از این شاخص ها خواهند بود.

وی به اعضا شورا این اطمینان خاطر را داد که در ترقیق مجدد طرح، تنها مناطق شمالی شهر مورد بازنگری مجد قرار می گیرد.

نادری معاون شهرسازی شهر داری تهران نیز خاطر نشان کرد: از سال ۹۱ که طرح تفصیلی به اجرا در آمده است طبق ضوابط باید سالی ۳ درصد در بافت ناپایدار نوسازی انجام می شده است. در مجموع سال ۹۱ و ۹۲ ک بیشترین صدور پروانه را داشته ایم تنها ۳ درصد از ۱۴ هزار هکتار بافت ناپایدار نوسازی شده است.

براساس این گزارش، اعضا شورا بعد از استماع سخنان مشاور طرح و معاون شهرسازی و معماری شهرداری ، طرح فوق را به تصویب رساندند.

براساس ماده واحد این طرح؛ شهرداری مکلف خواهد شد، ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ این مصوبه نسبت به تدقیق و بازبینی نقشه­های محدوده بافت ناپایدار در طرح تفصیلی شهر تهران با استفاده از آخرین اطلاعات ممیزی و رعایت سقف جمعیت پذیری مطابق سند طرح جامع و طبق مصوبه شورای عالی شهرسازی در سال ۸۴ اقدامات لازم را به عمل آورده و پس از ترقیق، نسبت به بازنگری و تغییر رویکرد ضوابط اعمالی اقدام نتایج مطالعات را جهت بررسی و تصویب به شورای شهر ارائه دهد.

در این جلسه همچنین مجتبی شاکری رئیس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران به مناسبت سالروز عفاف و حجاب طرح دو فوریتی مبنی بر “الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه جامع عفاف و حجاب براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی” را ارائه کرد که پس از بجث و بررسی، اعضای شورای شهر با یک فوریت آن موافقت کردند و طرح برای بررسی کارشناسی به کمیسیون مربوطه ارجاع شد.

در این جلسه همچنین یک فوریت طرح «ارائه بودجه سال ۱۳۹۴ شهرداری تهران منطبق بر بودجه ریزی عملیاتی» به تصویب اعضای شورای شهر تهران رسید.

علیرضا دبیر رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران در توضیح این طرح گفت: امکان تطبیق کامل بودجه سال ۹۴ با بودجه عملیاتی امکان پذیر نیست، اما اگر این روند در شهرداری تهران بنیانگذاری شود ظرف ۴ یا ۵ سال آینده بودجه عملیاتی به طور کامل در شهرداری تهران استقرار خواهد یافت.

وی افزود: براساس این طرح شهرداری تهران مکلف است چهارچوب تدوین اعتبارات هزینه ای را مبتنی بر عملکرد شامل هدف کمی مشخص، مقدار واحد و هزینه واحد در قالب مأموریت، برنامه، طرح و فعالیت به تفکیک واحدهای تابعه شهرداری تهران ارائه کند.

«اصلاحیه» مصوبه تعیین بهای خدمات قابل عرضه در سازمان بهشت زهرا(س) از دیگر موضوعاتی بود که در این جلسه مطرح شد اما در اصلاحات اعمال شده اعضای شورا اتفاق نظر نداشتند و برای بررسی بیشتر به کمیسیون های برنامه و بودجه و کمیسیون سلامت ارجاع شد تا یک ماه پس از تعطیلات شورای شهر، لایحه برای تصمیم گیری به صحن شورا آورده شود.