پایان نامه باز آفرینی و ساماندهی پارک شهر با حفظ هویت تاریخی و فرهنگی (پارک شهر تهران)

نویسنده:  علیرضا حسیبی
استاد راهنما: دکتر حسنعلی لقایی
استاد مشاور: دکتر عبدالهادی دانشپور- دکتر نعمت اله خراسانی
تاریخ شروع: ۶ماه تا ۳ سال
دانشگاه: آزاد
مقطع: کارشناسی ارشد
رشته تحصیلی: مهندسی طراحی محیط زیست

این پایان نامه مورد حمایت مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران قرار گرفته است.

چکیده:
 به موازات رشد و توسعه شهر و افزایش انواع آلودگیهای زیست محیطی و بصری ، فضاهای شهری نقش فعال خود را از دست داده اند. بنابراین لزوم توجه به پارکهای شهری از ضروریت زندگی شهری می باشد. نتیجه این اهمیت ما را ملزم به اتخاذ و تدوین شیوه هایی به منظور طراحی اینگونه فضاها می کند.  اگر این پارکها تاریخی نیز باشند به دلیل ارزشهای معنوی و کاربردی باید به عنوان یکی از میراثهای فرهنگی- ملی به دقت مورد مطالعه و بازشناسی قرار گیرند. رفع نارساییهای موجود در این پارکها اغلب به عنوان باززنده سازی مطرح می شود. عدم توجه و فقدان شناخت پارکهای تاریخی در شهری چون تهران و بی توجهی به خصوصیات کیفی آن از عوامل از بین رفتن این فضاها به شمار می رود.
در این تحقیق پارک شهر به عنوان اولین پارک عمومی شهر تهران به دلیل ارزشهای محیطی، کارکردی، فرهنگی و زیبایی شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. حفظ و پایداری ساختار قدیم پارک نیازمند هماهنگی با آموزه های جدید بوده تا علاوه بر حفظ و تقویت هویت اصلی پارک، تعادل بین کارکردهای اکولوژیکی و اجتماعی بر قرار گردد. از آنجاییکه این محدوده در بافت قدیم شهر تهران (محدوده سنگلج) قرار گرفته، مطالعه از دید وسیعتری مورد بررسی قرار گرفته است. در سطح کلان شناخت شهر تهران و جایگاه آن در بستر طبیعی – تاریخی جهت بازشناسی بخشهای تاریخی ، در مقیاس میانی شناخت کلی از محدوده سنگلج از گذشته تا کنون و بررسی جایگاه و کارکرد آن در بستر شهر تهران و گذر تاریخ و در مقیاس خرد ، شناخت کلیه لایه های موجود پارک شهر  مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت با  تحلیل و آنالیز لایه های تاریخی و طبیعی، تحلیل دید و منظر و تحلیل الگو های رفتاری بازدید کنندگان، اصول و راهکارهای طراحی و باززنده سازی پارکشهر ارائه گردید.

کلمات کلیدی: پارکهای تاریخی ، باززنده سازی، محله سنگلج، پارک شهر

خلاصه پروژه:

 به موازات رشد و توسعه شهر و افزایش انواع آلودگیهای زیست محیطی و بصری ، فضاهای شهری نقش فعال خود را از دست داده اند. بنابراین لزوم توجه به پارکهای شهری از ضروریت زندگی شهری می باشد. نتیجه این اهمیت ما را ملزم به اتخاذ و تدوین شیوه هایی به منظور طراحی اینگونه فضاها می کند.  اگر این پارکها تاریخی نیز باشند به دلیل ارزشهای معنوی و کاربردی باید به عنوان یکی از میراثهای فرهنگی- ملی به دقت مورد مطالعه و بازشناسی قرار گیرند. رفع نارساییهای موجود در این پارکها اغلب به عنوان باززنده سازی مطرح می شود. عدم توجه و فقدان شناخت پارکهای تاریخی در شهری چون تهران و بی توجهی به خصوصیات کیفی آن از عوامل از بین رفتن این فضاها به شمار می رود.

در این تحقیق پارک شهر به عنوان اولین پارک عمومی شهر تهران به دلیل ارزشهای محیطی، کارکردی، فرهنگی و زیبایی شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. حفظ و پایداری ساختار قدیم پارک نیازمند هماهنگی با آموزه های جدید بوده تا علاوه بر حفظ و تقویت هویت اصلی پارک، تعادل بین کارکردهای اکولوژیکی و اجتماعی بر قرار گردد. از آنجاییکه این محدوده در بافت قدیم شهر تهران (محدوده سنگلج) قرار گرفته، مطالعه از دید وسیعتری مورد بررسی قرار گرفته است. در سطح کلان شناخت شهر تهران و جایگاه آن در بستر طبیعی – تاریخی جهت بازشناسی بخشهای تاریخی ، در مقیاس میانی شناخت کلی از محدوده سنگلج از گذشته تا کنون و بررسی جایگاه و کارکرد آن در بستر شهر تهران و گذر تاریخ و در مقیاس خرد ، شناخت کلیه لایه های موجود پارک شهر  مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت با  تحلیل و آنالیز لایه های تاریخی و طبیعی، تحلیل دید و منظر و تحلیل الگو های رفتاری بازدید کنندگان، اصول و راهکارهای طراحی و باززنده سازی پارکشهر ارائه گردید.

اهداف اصلی

·                حفاظت و تقویت چشم انداز تاریخی پارک (حفاظت از سیمای فرهنگی و تاریخی پارک)

·                ارتقا کیفی محیط و منظر پارک با حداقل آسیب رسانی به آن و حفظ ارزشهای تاریخی پارک

·                برآوردن نیازهای کنونی روحی ، روانی ، معنوی و آموزشی بازدیدکنندگان و در نهایت زنده نگه داشتن خاطره و روح مکان در طراحی محیط و منظر پارک به صورتی که با تاریخ و هویت سایت در قدیم و جدید هماهنگی داشته باشد.

اهداف عملیاتی

·                تعیین اصول کلی باز آفرینی مناظر تاریخی – فرهنگی و ارائه الگویی برای ارتقا کیفیت محیط و احیا تعاملات اجتماعی و فرهنگی، شناخت لایه های تاریخی و فرهنگی و آشکار ساختن این جنبه ها به عنوان مبنایی برای طراحی و بازآفرینی، و تباین عملکردهای جدید و قدیم، حفظ و ایجاد یکپارچگی در منظر فرهنگی و اکولوژیکی، به کار گیری معیارهای طراحی پایدار ازجمله هویت، هماهنگی، انسجام، تنوع، تداوم، وضوح، خوانایی ، قابلیت دسترسی مناسب و توجه به جنبه های زیبا شناسانه محیط.

نتیجه گیری:

۱٫        تقریباً تمامی سنین افراد، از این پارک استفاده می کنند و این موضوع، ضرورت برنامه ریزی و طراحی برای کلیه سنین در این محدوده را خاطر نشان می کند.

۲٫        بر اساس نتایج بدست آمده گردشگران پارک بیشتر مربوط به منطقه ۱۲، و همچنین مناطق۱۱، ۱۳ و ۱۴ بوده اند. این در حالیست که این پارک می تواند مانند گذشته در سطح فرا تری مورد استفاده قرار گیرد. 

۳٫        اغلب بازدیدکنندگان به صورت خانوادگی و گروهی با دوستان از این پارک بازدید می کنند. در نتیجه برای طراحی مکانهای گردشگری باید به این مساله توجه گردد.

۴٫        از آنجاییکه بسیاری از بازدیدکنندگان پارک، بیشتر از یک ساعت و حتی نصف و گاها تمام روز در پارک می مانند، امکانات برای برآورد نیازهای آنها در طول مدت ماندن در پارک باید در نظر گرفته شود.

۵٫        بیشترین فصل آمدن افراد به پارک، در فصل بهار و تابستان می باشدکه شاید به دلیل عدم جذابیتهای پارک در فصل پاییز و زمستان ، و یا کمبود امکانات تفریحی لازم بر ای این فصول است. از آنجاییکه هدف از آمدن بازدیدکنندگان به پارک، بیشتر استراحت، ورزش و پیاده روی  و پیک نیک می باشد، که در فصل سرما تا حدودی امکان پذیر نمی باشد، در نتیجه  با برنامه ریزی و طراحی مناسب و جایگزینی کاربریها لازم برای این فصول تا حدی می توان انگیزه افراد را به آمدن به این پارک در تمام فصول افزایش داد.

۶٫        از آنجاییکه ۷/۳۸ درصد بازدیدکنندگان روزهای عادی به این پارک می آیند، در نتیجه افزایش جمعیت بیش تر از حد معمول را در روزهای آخر هفته شاهد نیستیم هرچند که حدود ۳۰ درصد از بازدید کنندگان، ایام تعطیل را برای استفاده از پارک انتخاب می کنند. با توجه به مصاحبه انجام شده با افراد مسول در پارک، تعداد بازدیدکنندگان پارک در ایام تعطیلات نوروز و به خصوص در روز سیزدهم آن بسیار بالاتر از حد ظرفیت برد پارک می شود.   ظرفیت برد، معیاریست که حداکثر حد استفاده از یک مکان تفرجی یا هر منبع خاص را بدون وارد کردن خسارت به سیما و حد بردباری آن نشان می دهد (Baud-Bovy & Lawson 1998). این اصطلاح به مفهوم تعداد دوره های کاربری یک منطقه تفرجی، در طول سال است، بدون اینکه زوال دائمی فیزیکی و زیستی در توان منطقه برای ادامه تفرج حاصل آید و یا آسیب محسوس به کیفیت تفرج وارد گردد. زیرا در نهایت استفاده بیش از حد، روی کیفیت منابع و کیفیت تجربه تفریحی بسیار مؤثر است .

۷٫        بررسیها نشان می دهد که بیشترین مکان مورد بازدید گردشگران و جذابترین بخش پارک محور مرکزی پارک (آبنمای مرکزی) ، باغ پرندگان، و درختان بلند و قدیمی پارک می باشد. و نیز در سوالی دیگر، بازدیدکنندگان محور مرکزی پارک را برای استراحت و نشستن ترجیح می دهند. این در حالیست که این محدوده بخش کوچکی از پارک را به خود اختصاص می دهد، بنابراین می توان با طراحی مناسب و توزیع جذابیتها در کل پارک، از فشار زیاد بر یک قسمت جلوگیری کرد. از آنجاییکه این قسمت از پارک در طی زمان دچار تغییرات آنچنانی نشده است، شاید برای بسیار از افراد این محدوده حس قدیمی از پارک را القا می کند.

۸٫        بررسیها نشان می دهد که تفریح مورد علاقه بازدیدکنندگان از این پارک به ترتیب شامل؛ قدم زدن، نشستن ، تماشای مناظر و چشم اندازهای پارک، تماشای پرندگان، ورزش کردن و در مرحله بعد استفاده از اماکن تفریحی، مطالعه ، قایق سواری، عکاسی و بازی شطرنج می باشد. ازآنجاکه پارک پتانسیل لازم برای اینگونه فعالیتها را دارد، با برنامه ریزی و طراحی صحیح می توان در عین ایجاد امکانات لازم برای بر آوردن نیازهای افراد ، هویت تاریخی پارک در دراز مدت حفظ گردد.

۹٫        بررسیها نشان می دهد که صدای آب، صدای پرندگان، سایه درختان ، عطر و رنگ گیاهان باعث افزایش حس آرامش در افراد می شود. بنابراین از این خصوصیات می توان برای در گیری کل احساس افراد در پارک بدون اجرای هیچگونه زیر ساختی استفاده نمود، همانگونه که در قدیم از این خصوصیات در طراحی باغهای ایرانی استفاده می شده است.

۱۰٫     بررسیها نشان می دهد که ۳۲/۹۰%  نیازهای بازدیدکنندگان، از پارک شهر برآورده می شود. آنها وجود پارکینگ،  افزایش تعداد آلاچیق، تعداد میزهای شطرنچ، مسیرهای دوچرخه سواری از مهمترین امکانات مورد نیاز دانستند.

۱۱٫     از دید گردشگران پارک ، عمده ترین مشکلات ، کمبود بعضی امکانات تفریحی، آموزشی و ورزشی، نورپردازی نامناسب، عدم انسجام مسیرهای حرکتی، تخریب بعضی وسایل بدنسازی، عدم امنیت در بعضی نقاط پارک، کفسازی نامناسب در برخی قسمتها، تخریب وسایل بازی و نارسایی در پوشش گیاهی بوده است.  از دیگر مشکلات پارک که خود بازدیدکنندگان به آن اشاره داشتند، وجود معتادان در پارک، تعداد زیاد ساختمانهای موجود در آن و بسته بودن محیط پارک به واسطه وجود حصار پیرامون پارک می باشد.

۱۲٫     از دید ۵۰ درصد از بازدیدکنندگان، همه قسمتها در پارک امن بوده، و برخی از آنها مسیرهای فرعی در پارک را غیر امن می دانستند که می توان با افزایش جذابیت و هدفمند نمودن این مسیرها، تا حدی امنیت در آنها را برقرار نمود.

در نهایت به دلیل تاریخی بودن پارک شهر، توسعه هرگونه امکاناتی برای برآورده ساختن نیازهای بازدیدکنندگان باید در راستای حفظ و ارتقا هویت و ارزشهای تاریخی پارک در عین تناسب با کارکردهای قدیم آن باشد. 

راهکار ها:

    ساماندهی کاربریها، ابنیه و نما

۱٫        با توجه به قرار گیری پارک شهر در میان سایت های تاریخی مثل بازار قدیم تهران، موزه ایران باستان، میدان موزه (پارک معلم فعلی)، میدان مشق و باغ ملی، پستخانه (موزه پست فعلی)، قزاقخانه و وزارت جنگ سابق (دانشگاه هنر فعلی)، شهربانی (وزارت امور خارجه فعلی)، خانه قوام السلطنه (موزه آبگینه فعلی)، کتابخانه ملی، کلیسای پطروس، معبد زرتشتیان، هنرستان صنعتی شهید بهشتی، میدان حسن آباد، کاخ گلستان، میدان و مسجد ارگ، مسجد مجدالدوله، مسجد و مدرسه مرحوم میرزا عیسی خان تبریز، محوطه بانک ملی، خیابان سی تیر (به عنوان محور ادیان) ، خیابان سپه و تالار سنگلج ، و در راستای تصمیمات مدیریت شهری در خصوص ساماندهی بافت تاریخی هسته مرکزی شهر و تبدیل محورهای تاریخی به پیاده راهها، که بخشی از آن محدوده میدان مشق ، محور ۱۵ خرداد و خیابان ناصرخسرو و در ادامه شامل خیابان سپه نیز خواهد شد، ایجاد ارتباط بین این فضاها به صورت یک "شبکه سبز تاریخی – فرهنگی" و در نظر گرفتن فضاهای مکث در کنار این آثار برای برخورد نزدیک با معماری سنتی و افزایش تجربه حسی بازدیدکنندگان از محیط های تاریخی ، پیشنهاد می گردد.

۲٫        جهت پیوستگی "شبکه سبز تاریخی – فرهنگی" حذف ترمینال فیاض بخش پیشنهاد می گردد. در این سه گزینه برای آن مطرح است :

–         جایگزینی فضای سبز با ترمینال فیاض بخش در راستای توسعه محور پیاده تاریخی

–         طراحی پارکینگ طبقاتی زیر زمینی در زیر فضای ترمینال فیاض بخش جهت تامین پارکینگ کاربریهای اطراف و به خصوص پارک شهر با ظرفیت چند صد پارکینگ و ایجاد فضای سبز به صورت روف گاردن در سطح آن.

–         طراحی پارکینگ طبقاتی زیر زمینی و حفظ ترمینال فیاض بخش (در صورت عدم امکان حذف آن) در شرایط کنونی. البته حذف این کاربری در آینده و جایگزینی این فضا به صورت روف گاردن جهت فضای مکث، پیشنهاد می گردد.

به دلیل توسعه فضاهای تفرجی ، افزایش تنوع زیستی و نیز آشنایی بیشتر بازدید کنندگان به ویژه کودکان با حیات وحش به ویژه پرندگان پیشنهاد می گردد نسبت به اجرای باغ پرندگان در قطعه زمینی که قبلا ساختمان وابسته به سازمان بهزیستی بوده اقدام گردد. در این راستا استفاده از تور با شبکه بندی و ارتفاع مناسب برای جلوگیری از فرار پرندگان به نحوی که ضمن محافظت از سایت شرایط پرواز آزادانه پرندگان فراهم گردد. بدین منظور فضای دارای شبکه دسترسی و پیاده روی با بهره گیری از اصول طراحی و همچنین استفاده از عنصر آب و گیاهان ، فضای مناسب فراهم و در عین حال تعدادی قفس که برای نگهداری پرندگان شکاری و مهاجم تعبیه و کل این مجموعه از طریق نصب دکل فلزی و کابلها مربوط با نصب توری فلزی محصور شود

۱٫        احداث کبوتر خانه سنتی در ضلع شرق باغ پرندگان، جهت استفاده از کبوتران آن برای برگزاری مناسبتهای خاص در موزه صلح، استفاده از کود آن برای حاصلخیزی و بهبود بافت خاک، و نیز به دلیل سنتی بودن این فعالیت تفریحی و غذا دادن به آنها توسط بازدید کنندگان پارک

۲٫        در صورت امکان ایجاد موزه قنات سنگلج در محور شمالی- جنوبی پارک به صورت زیر زمینی در مسیر قنات به طور نمادین.

۳٫        منظر سازی مناسب محوطه اطراف دریاچه به عنوان نقطه عطف پارک و نورپردازی مناسب آن و استفاده از اسکله موجود، در جهت ایجاد منظرگاه و نیز سایت پرنده نگری در مواقعی از سال که پرندگان مهاجر به این مکان  می آیند.

۴٫        استفاده از شبکه فلزی جهت کاهش کاذب عمق آب دریاچه و حذف لایه موجود که شامل سنگ قلوه و یک لایه سیمانی روی آن می باشد برای افزایش ظرفیت ذخیره آب و افزایش کارکرد اکولوژیکی با افزایش عمق آن.

۵٫        فراهم آوردن امکاناتی تفریحی مانند ماهیگیری در ساعاتی از روز و ایامی در سال که از دریاچه جهت قایق سواری استفاده نمی شود. در این راستا تأمین امکاناتی نظیر موتور پمپ های قوی جهت هوادهی و تازگی آب دریاچه و ایجاد محیطی مناسب برای پرورش ماهی های آب شیرین مانند ماهی های سرد آبی ( قزل آلا) در زمستان و ماهی های گرم آبی (کپور) پیشنهاد می گردد. البته بررسی کیفی آب از لحاظ آلودگی های میکروبی و فلزات سنگین برای پرورش ماهی الزامی می باشد، همچنین رها نمودن انواع مرغان آبی پرندگان در سطح دریاچه برای افزایش و تقویت حس مکان در منظر دریاچه.

۶٫        در جهت کاهش ابنیه و ساختمانهای غیر مرتبط با کارکردهای پارک، تخریب و تغییر کاربری ساختمان ناحیه ۲ در شمال پارک (شرق موزه صلح)، و جایگزینی آن با مجموعه ای مشتمل بر کلاسهای آموزشی و کارگاههای عملی کاشت و پرورش گل و گیاه، کتابخانه تخصصی فضای سبز و محیط زیست، گلخانه و نمایشگاه گل و گیاه،  به عنوان یک فعالیت تخصصی مرتبط با پارک و فعالیتی که از گذشته در پارک وجود داشته بوده، و نیز به دلیل پتانسیل موجود در پارک از جمله تنوع گیاهی ، قدمت و سابقه پارک، که هم جنبه تفریحی و هم جنبه آموزشی برای افراد دارد و می تواند به عنوان یک مرجع و رفرنس برای پارکهای شهر تهران باشد، پیشنهاد می گردد. در جهت هماهنگی فرم ، رنگ و بافت این بنا با ساختار پارک ، پیشنهاد می گردد ، سقف این بنا به صورت محدب و تاکید بر خطوط منحنی و اجتناب از سطح شیبدار و خطوط شکسته بوده و نمای آن با استفاده از آجر قزاقی، تزیینات هره چینی ، آجرهای مضرس همراه با قاب دور پنجره باشد). همچنین برای پوشش سقف از مش پلاستیکی سبز رنگ استفاده گردد که ضمن جلوگیری از انعکاس نور از شاخص بودن بنا جلوگیری و همرنگ بافت گیاهی گردد. همچنین در جهت رعایت مسایل زیست محیطی و صرفه جویی در مصرف انرژی استفاده از سقف عایق ، پنجره های دوجداره دارای گاز آرگون ، سقف از جنس پلی کربنات دو لایه و سیستم گرمایش بهینه شده مانند گرمایش از کف پیشنهاد می گردد.   

۷٫        با توجه به اینکه بخشی از آب موجود در آبنمای محور میانی به دلیل شیب زمین و خاصیت ظروف مرتبط ، پس از سرریز شدن توسط کانالی به خارج از پارک (ضلع جنوب) هدایت می شود، احداث  مخزن در قسمت منتهی الیه جنوبی آبنما جهت جلوگیری از هدر رفت آب و برگشت آن به چرخه سیستم پیشنهاد می گردد.

۸٫        مرمت آبنمای مرکزی (بازسازی کف ، لبه و فواره های موجود در آن) که ساختار فضایی باغ ایرانی را تداعی      می کند و نورپردازی مناسب آن.

۹٫        استفاده از قل زن سنگی به جای فواره، که نحوه عمل آن در گذشته از طریق فشار آب حاصل از مظهر قنات بوده و می توان فشار مورد نیاز را در صورت فقدان قنات با استفاده از موتور پمپهای شتاب دهنده آب تامین نمود

۱۰٫     با توجه به اینکه برای پرکردن آب آبنما، صرفا از یک لوله ۴ اینچ در مبدا شمالی آبنما استفاده می گردد و در نتیجه جهت پر کردن آبنمای شمالی و سپس جنوبی زمان زیادی مصرف می شود، لازم است نسبت به لوله گذاری برای تامین آب حوضهای واقع در ضلع جنوب میدان میانی پارک اقدام گردد.

۱۱٫     تعبیه یک آبنما در ضلع غربی پارک به دلیل عدم پویایی و نشاط در فضای ورودی آن، علیرغم نزدیکی به بافت مسکونی پیشنهاد می گردد

۱۲٫     انتقال آب قنات مهرگرد که از محدوده تقریبی میدان امام خمینی و از ضلع شرق پارک می گذرد  به پارک شهر، با ایجاد کانال یا انحراف مسیر قنات به دریاچه و یا استفاده از کانال شماره یک زهکش مترو که در حاشیه شمالی پارک وجود دارد، به دلیل تامین منابع پایدار آب. با توجه به اینکه، نتایج آنالیز میکروبی آب نشان داد که میزان کلیفرمهای آب از حد استاندارد برای آبیاری بالاتر بوده ، و در نتیجه برای آبیاری نیز مناسب نمی باشد، از طریق نصب دستگاه تزریق کلر بر روی  خطوط اصلی انتقال آب ، نسبت به کاهش کلی فرمها آن تا حد قابل قبول اقدام گردد.

۱۳٫     استفاده از المان هایی که نماد هایی از ارزش های گذشته پارک بوده و اکنون موجود نیستند مانند "مشعل دانش" که نمادی از مبارزه با بی سوادی بوده و همزمان با تشکیل کنگره وزرای فرهنگ ممالک جهان در تهران در سال ۱۳۴۴ در محوطه جلوی کتابخانه پارک شهر روشن شد ( روزنامه اطلاعات، سوم شهریور ۱۳۴۴) .

۱۴٫     تخصیص فضای باز روی آکواریوم به موزه تاریخ طبیعی

۱۵٫     ایجاد فضای باز چند منظوره ، و نیز فضای باز نمایشگاهی جهت برپایی جشن های بومی و معرفی آداب، فرهنگ و سنن گذشته در فضای باز موجود در قسمت شرقی چمن نو.

۱۶٫   ایجاد امکانات آموزشی جهت آموزش تاریخ به بازدیدکنندگان در سنین مختلف.

۱۷٫     به منظور تامین فضای مورد نیاز خدماتی پارک پیشنهاد می گردد، ساختمان فعلی کلینیک (شرق موزه صلح) تخریب، و ضمن ایجاد بنایی مشتمل بر یک طبقه زیر زمین و یک طبقه همکف نسبت به ایجاد انبار و اتاق کارگری اقدام شود.

۱۸٫     مرمت نمای ساختمان پلیس پارک و همخوان نمودن نمای آن با ساختمان اداره فضای سبز ، با استفاده از آجر قزاقی، تزیینات هره چینی ، آجرهای مضرس همراه با قاب دور پنجره، هماهنگ با محیط پارک (شکل ۴-۱۵). همچنین در نظر گرفتن یک ورودی برای این بنا که مشرف به گذر اصلی و در معرض دید باشد. زیرا در حال حاضر در ورودی آن در پشت ساختمان و غیر قابل تشخیص است.

۱۹٫     حدالامکان تغییر مصالح نمای به کار رفته در ساختمان موزه صلح و حتی طرح رومی

، به کار رفته در حاشیه بالایی آن و جایگزینی آنها با طرحها ، فرمها و مصالح بومی هماهنگ با محیط.

۲۰٫     مرمت نمای کتابخانه پارک شهر و کاشیکاریهای آن که نمادی از ارزش گذشته پارک هستند.

۲۱٫     مرمت قسمتی از نمای سفره خانه سنگلج با مصالح هماهنگ با محیط پارک و بهسازی محوطه جلوی آن.

۲۲٫     جایگزینی سالن اجتماعات و کنفرانس شورای شهر با گالری و نمایشگاه عکس تهران قدیم و انتقال آن به سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی. همچنین اختصاص اتاق واقع در پشت آن به دفتر و کانون مطالعات تهران قدیم یا دفتر ساماندهی تهران قدیم.

۲۳٫     احداث نمازخانه پارک شهر با تزیینات معماری ایرانی-اسلامی و رعایت اصول ساخت در محدوده بافت تاریخی از جمله در نظر گرفتن ارتفاع مناسب به دلیل محدویت آن (نقشه ۴-۷) .

۲۴٫     جایگزینی نما و تغییر مصالح بوفه های موجود در پارک، مهد کودک ، اداره پست پارک شهر و سرویس های بهداشتی با بافت، فرم و مصالح هماهنگ با محیط پارک .

۲۵٫     فراهم سازی امکانات آموزشی جهت آشنایی بازدید کنندگان با پرندگان و برگزاری تور های پرنده نگری در مواقعی از سال در پارک شهر با توجه به تنوع گونه ای پرندگان موجود در آن. البته این برنامه را می توان با مشاهدات جذابیتهای بوتانیکی پارک و نیز گونه های دریایی موجود در آکواریم ، تکمیل نمود.

۲۶٫     از آنجاییکه موزه صلح، یکی از موزه های عضو شبکه بین المللی موزه های صلح بوده و هدف اصلی آن ترویج فرهنگ صلح و مکانی برای گفتگو، برنامه های آموزشی و پژوهشی و فرهنگ سازی است، و همایش‌های گوناگونی نیز در آن برگزار می‌شود، از جمله همایش بنیاد بین‌المللی مدارس صلح و دوستی (لایف لینک) در سال۱۳۸۷ با حضور رئیس این بنیاد ، بنابراین پیشنهاد می گردد که فضای سبز واقع در ضلع جنوب آن همزمان با حضور مقامات و شخصیتهای داخلی و خارجی، به کاشت گیاه زیتون که مظهر صلح بوده اختصاص یابد و تابلو یادبود مربوط به آن در کنارش نصب گردد.

۲۷٫     اجرای سیستم هوشمند نظارت و مدیریت پارک با قابلیت مانیتورینگ و کنترل آن در دفتر پارک.  

۲۸٫     مرمت مجسمه های موجود در سطح پارک

۲۹٫     تعویض نیمکتها و سطلهای زباله با انواع هماهنگ و اعمال ترکیب بندی مناسب در آنها.

۳۰٫     برای ایجاد یک رینگ یکپارچه حرکتی به دور پارک شهر، حذف مهد کودک واقع در ضلع جنوب شرق و حذف یا انتقال پست امداد خدمات مشترکین برق فارابی واقع در جنوب غرب پارک به زیر زمین، همچنین تکمیل این مسیر حرکتی در قسمت غرب پارک در کنار کتابخانه و حذف باغچه های کنار دیوار که باعث وارد آمدن خسارت به آن شده است، پیشنهاد می گردد. این در حالی است که دیواره های پارک شهر در شرف ثبت تاریخی می باشند.

۳۱٫     همچنین استفاده از این رینگ برای فعالیت درشکه رانی، کاربری که حسی از گذشته را نشان می دهد. فرم و سازه ایستگاه، درشکه و لباس به سبک سنتی در نظر گرفته می شود.

۳۲٫     با توجه به اینکه در فضاها شهری استفاده از استخرهای رو باز به دلیل اشراف ساختمانهای مجاور با محدودیت مواجه می باشد، استفاده و راه اندازی مجدد استخر روباز پارک که در بافت مشجر و مصفای پارک شهر قرار دارد، پیشنهاد می گردد.

۳۳٫   با توجه به اینکه در پارک شهر محل جمع آوری و دپوی بهداشتی زباله وجود ندارد، پیشنهاد می گردد، محلی برای این عمل در پارک تعبیه گردد. مکان این محل می تواند در زیر زمین بوده و یا با دیواره ای محصور گردد. فرم و جنس این دیواره باید کاملا هماهنگ با محیط پارک باشد

۳۴٫     از انجاییکه فرهنگسراهای شهر تهران با توجه به نوع رسالت ، فعالیت خاصی را به طور تخصصی بر عهده دارند، مانند فرهنگسرای قران ، طبیعت و غیره ، بنابراین با توجه به قرار گیری پارک شهر در هسته تاریخی شهر تهران ، پیشنهاد می گردد ، ساختمان واقع در ضلع جنوب غربی میدان میانی پارک، که بخشی از آن به عنوان پلیس پارک استفاده می گردد، به عنوان فرهنگسرای شهر تهران با رویکرد امور فرهنگی تهران قدیم و زنده نمودن آداب و سنن گذشته به فعالیت بپردازد. همچنین نما سازی آن هماهنگ با بافت تاریخی پارک ، با آجر قزاقی، ستونهای هره چینی و نیز قاب دور پنجره ، همراه باشد.

۳۵٫     استفاده از عناصر موثر در جذب استفاده کنندگان در قسمتهایی از پارک که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.

۳۶٫     تعویض برخی وسایل بازی فرسوده با انواع مناسب و ایمن.  

۳۷٫     ساماندهی محوطه اطراف شهر بازی و بوفه ها و نیز حذف هرگونه عوامل ایجاد اغتشاش بصری مانند آهن آلات اضافی و ایجاد دیواره به صورت پرچین چوبی یا فضاهای مسقف به شکل اتاق های چوبی با طرح ، رنگ و فرم هماهنگ با محیط

۳۸٫     ساماندهی زمین بازی کودکان در ضلع غرب پارک که از فضای آرام تری برخوردار است، و تجهیز آن به بازیهای فکری با المانهای تزئینی کودکانه و در نظر گرفتن ورودی برای آن با دعوت کنندگی کودکان به این فضا.

ساماندهی پوشش گیاهی و بهبود عملکرد اکولوژیک پارک

ساماندهی مسیر و ورودیهای پارک

دریافت فایل کامل پایان نامه