سند ملی توسعه استان قزوین
سنـــد ملـی توســعه
اســتان قزویــن
الف – اصلی ترین قابلیت های توسعه
- برخورداری از موقعیت ممتاز مکانی از نظر همجواری با مجموعه شهری تهران به عنوان بزرگترین بازار مصرف کشور
- برخورداری از موقعیت ویژه جغرافیایی به عنوان پیوند دهنده استانهای شمال و غرب با مرکز کشور و نیز قرارگیری در مسیر راههای شمال – جنوب، شرق – غرب و مسیرهای ارتباطی بین المللی
- وجود اقلیم متنوع، منابع آب و خاک مستعد و بهره مندی از زیرساخت های سازمان یافته ، تولید و مدیریت مزرعه و برخورداری از قابلیت توسعه فعالیت های زراعی و باغی (آبی و دیمی)
- برخورداری از واحدهای دامپروری متمرکز صنعتی به عنوان دومین قطب طیورداری در کشور و قابلیتهای دامداری و آبزی پروری
- توسعه یافتگی بخش صنعت، برخورداری از وجود شهرک های صنعتی متعدد ، مجهز و سازمان یافته ، وجود معادن و ذخایر معدنی و امکان توسعه فعالیت های صنعتی جدید (به لحاظ محدودیت استقرار F صنایع در شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران)
- دسترسی به منابع انسانی، کارآمد و تحصیلکرده و وجود مراکز آموزش عالی متعدد به منظور تأمین نیروی انسانی متخصص و ایفای نقش تمرکززدائی از فعالیت های آموزش عالی مجموعه شهری تهران
- برخورداری استان از زیربنای سازمان یافته شبکههای جادهای، حمل و نقل ریلی و سوخت و انرژی و امکان برخورداری از فرودگاه مرکز خدمات کشاورزی
- وجود آثار تاریخی و فرهنگی متنوع و هم چنین جاذبه های طبیعی
- وجود زمینه های قانونی برای توسعه ورزش، نگرش مثبت جامعه به فعالیت های ورزشی،گرایش به بخش خصوصی و تشکل های داوطلب غیردولتی (NGO) به سرمایه گذاری و خدمات رسانی در توسعه ورزش
ب- عمده ترین تنگناها و محدودیت های توسعه
- استقرار بخشی از استان در شعاع گسل زلزله البرز مرکزی و جنوب استان قزوین
- ضعف زیرساخت های مناسب جهت استفاده بهینه از منابع آب و خاک
- ضعف شبکه های بازاریابی و خدمات پشتیبانی تولید و نیز کمبود صنایع پشتیبانی بخش کشاورزی و فرآوری محصولات باغی ، دام و طیور استان
- کمبود فضاهای فرهنگی و هنری و امکانات اقامتی و تأسیسات و تجهیزات مربوط به فعالیت های گردشگری
- توسه نیافتگی خدمات برتر و تخصصی در استان متناسب با موقعیت و جایگاه آن و ضعف کمی و کیفی در زمینه تأسیسات و تجهیزات شهری
۶- وابستگی شدید منابع مالی بخش ورزش به درآمدهای عمومی
ج – مسائل اساسی استان
- تمرکز شدید جمعیت و فعالیت در مرکز استان و عدم تعادل در سازمان فضایی در زمنیه نظام شهری و ارائه خدمات برتر
- توسعته بی رویه فعالیت های صنعتـی و توزیع آن در خارج از شهرکها و مجتمع های صنعتی
- چالش سر ریز شدن وظایف مدیریت نشده و عملکردهای ملی و منطقه ای تهران به استان
- عدم توجه مناسب به بازسازی و مرمت آثار تاریخی و حفظ منابع طبیعی و بهره برداری از آن در توسعه صنعت گردشگری
- ضعف امکانات بازرگانی داخلـی و خـارجی و عــدم رشـد متناسب آن با سایر فعالیت های اقتصادی و به ویژه بخش صنعت
- فرسایش و تخریب حوزه های آبخیز استان و نیز افت شدید آبخوان ها و عدم تعادل بین منابع تغذیه کننده و تخلیه کننده آبهای زیرزمینی .
- وجود و گسترش شوری در جنوب شرقی استان و لزوم اجرای برنامه های کنترل، ورود و خروج آبهای سطحی و منطقه
- فقدان نظام شناسایی استعدادهای ورزشی
د- اهـــداف بلـــندمـــــدت
با توجه به قابلیتها و تنگناها، توسعه استان بر پایه توسعه صنعت و کشاورزی و استفاده حداکثر از قابلیتهای بازرگانی و گردشگری استوار خواهد بود. بدین ترتیب اهداف بلندمدت توسعه استان عبارتند از :
- ارتقاء نقش و سهم استان در ساختار اقتصاد ملی با بهره گیری از موقعیت ویژه جغرافیایی و همجواری با منطقه شهری تهران
- تداوم توسعه صنعتی استان براساس قابلیتهای موجود و در راستای تمرکززدایی از تهران و بهرهمندی از ممنوعیت استقرار صنایع جدید در شعاع ۱۲۰ کیلومتری منطقه شهری تهران
- حفظ، احیاء و بهره برداری اصولی از منابع آب و خاک و جنگل و مرتع به منظور ایجاد شرایط مناسب برای توسعه پایدار با اولویت آبخوان های با بیلان منفی
- توسعهوگسترشفعالیتهایکشاورزی و ارتقاء بهرهوری عواملتولید در این بخش
- ارتقاء کیفیت و توان خدماتی منطقه شهری قزوین با قابلیت خدمات رسانی در مقیاس ملی در راستای تمرکززدائی فعالیت از تهران
- تقویت و تجهیز شبکه های زیربنایی استان با تأکید بر حمل و نقل سریع ریلی و ارتباطات، متناسب با توسعه فعالیت های تولیدی و خدماتی
- افزایش ایمنی مراکز زیست و فعالیت در مقابل بلایای طبیعی با اولویت مناطق زلزله خیز
- تأمین آب کافی برای حفظ و توسعه مراکـز زیست و فعالیت های استان با اولویـت آب شرب، محیط زیست، صنعت و کشاورزی
- تقویت و توسعه امکانات فناوری اطلاعات و ارتباطات (IT) و (ICT) .
- توسعه فعالیت های گردشگری و بهره برداری از جاذبه های تاریخی و طبیعی استان
- توسعه فعالیت های بازرگانی با توجه به موقعیت جغرافیایی استان در مسیر کریدورهای بین المللی حمل و نقل
- توسعه و تحکیم مشارکت و تعاون در امور اقتصادی ،سیاسی و فرهنگی
۱۳- اعتلاء معرفت دینی ، ارزشهای فرهنگی و ویژگی های هویتی استان و تقویت استعدادهای فرهنگی و هنری در آن
۱۴- نهادینه سازی بهره وری و افزایش آن در بخش های اقتصادی و عوامل تولید
15- ارتقـاء نـقش ورزش در تأمین سلامت جـسمی و روحـی و تقویـت توانمنـدیهای افــراد وگروههای اجتماعی
16- دست یابی به هدف های توسعه هزاره (M.D.G) در استان
۱۷- توانمندسازی بخش تعاونی برای ایفای فعالیت های گسترده و اداره بنگاه های اقتصادی بزرگ
۱۸- توسعه نقش و جایگاه زنان در سطوح تصمیم سازی و تصمیم گیری استان
هـ – راهبردهای بلندمدت توسعه
- ایجاد شرایط، امکانات و بسترهای مناسب قانونی، مدیریتی و زیربنائی لازم برای پذیرش بخشی از فعالیت های تولیدی و خدماتی قابل انتقال از مجموعه شهری تهران به استان .
- پرهیز از ایجاد و گسترش واحدهای تولیدی بزرگ مقیاس در منطقه شهری قزوین و هدایت آنها به دیگر مراکز مستعد استان ، با اولویت شهرک های صنعتی .
- سازماندهی فعالیت های صنعتی جدید با تأکید بر محور قزوین – تاکستان – ابهر به عنوان یکی از محورهای توسعه صنعتی استان .
- اولویت بخشیدن به تکمیل زنجیره های تولید صنایع موجود بویژه پتروشیمی و ارتقاء فن آوری در آنها و توسعه صنایع معدنی، فضایی، داروئی، صنایع تبدیلی و تکمیلی، کشاورزی، ماشین سازی، شیمیایی و سلولزی، برق و الکترونیک، فلزی و صنایع خودرو
- گسترش صنایع HI-Tech با ارزش افزوده بالا به ویژه در نواحی متراکم صنعتی و ایجاد پارک های علمی و فن آوری .
- تجهیزسرمایههایخردومنابع مالیمحلیوجذبسرمایهگذاری خارجی در فعالیتهای اقتصادی
- بهینه سازی الگوی کشت، توسعه کشت مکانیزه و مدیریت بهینه اراضی با رویکرد جلوگیری از خردشدن و تغییر کاربری اراضی کشاورزی در ناحیه میانی به ویژه در دشت قزوین .
- نظارت بر بـهره بـرداری بهینه از منابع آب های سطـحی و زیرزمـینی و تغذیه مصنوعی سفره های آب و نیز حفظ و توسعه منابع آبهای سطحی و زیرزمینی آبخیزهای استان به ویژه در حوزه آبخیز سفیدرود.
- ایجاد شرایط مناسب برای گسترش کشت های فشرده، تولید و بازاریابی محصولات کشاورزی تجاری و صنایع تبدیلی.
- گسترش سیستم های نوین آبیاری و توسعه کشت های متراکم با اولویت اراضی پیرامون منطقه شهری قزوین ، ناحیه میانی به ویژه دشت قزوین.
- تأمین و تقویت زیرساختها و ساماندهی فعالیتهای گردشگری با تأکید بر آثار تاریخی و فرهنگی استان قزوین و قلعه الموت و جاذبههای طبیعی دریاچه اوان.
- تعادل بخشی سازمان فضایی استان و تقویت و تجهیز نقاط شهری مستعد در نواحی شمالی و جنوبی استان جهت خدمات رسانی به نواحی روستایی پیرامون .
- گسترش شبکههای ارتباطی سریع زمینی بین منطقهای با اولویت شبکهریلیقزوین– تهران و توجه به نقش منطقه ای استان در تمرکززدائی ارتباطی از تهران .
- حفاظت ابنیه، تأسیسات و تجهیزات مراکز زیست و فعالیت و زیربناها در مقابل خطرات زلزله به ویژه در مناطق زلزله خیز جنوب غربی استان .
- تقویت و تجهیز زیرساخت ها و نهادهای لازم برای توسعه فعالیت های بازرگانی نوین.
۱۶-تقویت مراکز آموزش عالی در جهت تمرکززدائی دوره های کارشناسی از دانشگاههای تهران و توسعه تحصیلات تکمیلی و مراکز تحقیقاتی و فناوری اطلاعات و ارتباطات .
۱۷-ایجاد سازوکارهای لازم و حمایت از افزایش بهره وری در بخش های اقتصادی و عوامل تولید
۱۸-گسترش ورزش های پرورشی، همگانی، تفریحی، قهرمانی و حرفهای در استان
۱۹-ریشه کنی فقر شدید و گرسنگی و بهرهمندی همگانی از مواهب توسعه اقتصادی و اجتماعی
۲۰- دستیابی همگانی به آموزش ابتدایی و ترویج و بهبود برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان
۲۱- کاهش مرگ ومیر مادران و کودکان
۲۲- مبارزه با بیماری های عمده (ایدز / H.I.V ، سل ،مالاریا و …)
۲۳- حمایت مؤثر از تشکیل و توسعه تعاونی ها و ایجاد و گسترش شهرک ها و مجتمع های تعاونی
۲۴- بسترسازی برای افزایش مشارکت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی زنان در روند توسعه استان
25- نهادینهکردن رویکرد مدیریت عرضه و تقاضا و افزایش سطح آگاهی عمومی درمدیریت بهینه مصرف آب
26- ایجاد زمینه های لازم برای جلب مشارکت مردمی و بخش خصوصی در بهره برداری و مدیریت آب
27- گسترش پوشش بیمه های اجتماعی و کاهش تلفات انسانی در اثر حوادث
شـاخص های هــدف کمـی در بـرنامه چهـارم
ردیف | شاخص های هدف | واحد اندازه گیری | سال (۱۳۸۳) | سال (۱۳۸۸) |
۱ | نرخ رشد جمعیت | درصد | ۴۵/۱ | ۱۵/۱ |
۲ | نسبت شهر نشینی از کل جمعیت | درصد | ۶۷ | ۶۹ |
۳ | نرخ بیکاری | درصد | ۳/۸ | ۳/۸ |
۴ | نسبت بهره برداری (برداشت ) از منابع آب سطحی به کل حجم آبهای قابل تجدید شونده | درصد | ۵۷ | ۶۰ |
۵ | نسبت بهره برداری (برداشت ) از منابع آب زیر زمینی به کل حجم آبهای قابل تجدید و استحصال زیر زمینی | درصد | ۶۹ | ۷۷ |
۶ | نسبت آب قابل تنظیم به آب تجدید شونده | درصد | ۰ | ۰ |
۷ | نسبت حجم مخزن به آب تجدید شونده | درصد | ۰ | ۰ |
۸ | کل تولید محصولات زراعی در سال افق | هزار تن | – | ۱۶۵۳ |
۹ | کل تولید محصولات باغی در سال افق | هزار تن | – | ۶۸۳ |
۱۰ | تولید محصولات دامی در سال افق | هزار تن | – | ۳۵۹ |
۱۱ | نسبت مساحت مناطق تحت کنترل محیط زیستی به کل مساحت استان | درصد | ۵/۱۶ | ۲۰ |
۱۲ | ارزش سالانه صادرات غیر نفتی | میلیارد ریال | ۵۳۳ | ۱۰۸۵ |
۱۳ | نسبت جمعیت باسواد ۶ ساله و بالاتر به کل جمعیت ۶ ساله و بالاتر | درصد | ۱۱/۸۸ | ۱۳/۹۰ |
۱۴ | پوشش تحصیلی جمعیت ۱۸-۶ ساله | درصد | ۸۳ | ۹۰ |
۱۵ | نسبت دانشجو به یکصد هزار نفر جمعیت | نفر | ۳۰۵۰ | ۴۹۳۵ |
۱۶ | تعداد موسسات، مراکز، کانونهای فرهنگی و هنری، و اردو گاه های پرورش کودکان و نوجوانان و جوانان | عدد | ۴۸۷ | ۶۲۶ |
۱۷ | تعداد مراکز،کانونها، و قطب های جهانگردی تجهیزشده، بناهای مهم تاریخی و فرهنگی تعمیر و ساماندهی حریم شده | عدد | ۱ | ۵ |
۱۸ | سرانه فضاهای ورزشی ( سرپوشیده و باز ) در کل جمعیت | متر مربع | ۶۲۲/۰ | ۰۴۲/۱ |
۱۹ | تعداد مراکز ملی، قطب های پژوهشی، پارک هاو مراکز رشد علم وفناوری | عدد | ۲ | ۱۱ |
۲۰ | ضریب نفوذ تلفن ثابت | درصد | ۷/۲۵ | ۴۷ |
۲۱ | ضریب نفوذ تلفن همراه | درصد | ۱/۵ | ۴۵ |
۲۲ | ضریب نفوذ اینترنت | درصد | ۲۳/۹ | ۱۱/۲۸ |
۲۳ | تعداد مشترکین گاز طبیعی | مشترک | ۱۳۰۷۷۵ | ۱۷۴۷۷۵ |
۲۴ | ظرفیت عملی نیرو گاههای تولید برق | مگاوات | ۱۹۵۴ | ۱۹۵۴ |
۲۵ | نسبت تعداد تشکل هاو نهادهای مدنی برای هر یکصد هزار نفر جمعیت | عدد | ۶/۱۰ | ۳/۱۹ |
۲۶ | نسبت طول راه های روستایی آسفالته به کل طول راه های روستایی | درصد | ۲/۳۴ | ۲/۵۹ |
۲۷ | نسبت طول راه های فرعی آسفالته به کل طول راه های فرعی | درصد | ۷۲ | ۱۰۰ |
۲۸ | رفع نقاط حادثه خیزی در جاده ها | درصد | ۱۷ | ۱۰۰ |
شـاخص های هــدف کمـی در بـرنامه چهـارم
ردیف | شاخص های هدف | واحد اندازه گیری | سال (۱۳۸۳) | سال (۱۳۸۸) |
۲۹ | نسبت برخورداری جمعیت (شهری و روستایی ) از برق | درصد | ۹۷ | ۹۸ |
۳۰ | سرانه سرمایه گذاری سالانه برای حمل ونقل عمومی درون شهری | هزار ریال | ۱۰۰ | ۵۰۰ |
۳۱ | گسترش پوشش بیمه های اجتماعی (نسبت بیمه شدگان اصلی به جمعیت فعال ) | درصد | ۵۸/۴۶ | ۶۵ |
۳۲ | شیوع کم وزنی متوسط و شدید در کودکان زیر پنج سال (شهری ) | درصد | ۶/۵ | ۴ |
۳۳ | شیوع کم وزنی متوسط و شدید در کودکان زیر پنج سال (روستایی ) | درصد | ۱۱ | ۵ |
۳۴ | کاهش (به نصف رسانیدن ) تعداد سوانح و حوادث حمل ونقل | مورد | ۴۲۵۳ | ۱۸۰۰ |
۳۵ | میزان بی سوادی درزنان همسردار ۱۰ تا ۴۹ ساله (شهری ) | درصد | ۱/۱۷ | ۸ |
۳۶ | میزان بی سوادی در زنان همسردار ۱۰ تا ۴۹ ساله (روستایی ) | درصد | ۲/۳۴ | ۱۲ |
۳۷ | امید به زندگی در بدو تولد | سال | ۶۶ | ۷۱ |
۳۸ | شاخص توسعه انسانی (HDI) | میزان | ۶۸۹/۰ | ۷۴/۰ |
۳۹ | شاخص رفاه اجتماعی | میزان | ۵۱۸ | ۷/۸۲۸ |
۴۰ | جمعیت زیر خط فقر نسبی | درصد | ۴/۲۰ | ۱۱ |
۴۱ | نسبت هزینه دهک ثروتمـند ترین به دهک فقیرترین خانواده ها (شهری) | برابر | ۱۶ | ۱۴ |
۴۲ | نسبت هزینه دهک ثروتمند ترین به دهک فقیرترین خانواده ها (روستایی ) | برابر | ۱۵ | ۱۳ |
۴۳ | نسبت هزینه دو دهک ثروتمند ترین به دو دهک فقیرترین خانوده ها | برابر | ۳۵/۹ | ۵/۵ |
۴۴ | نسبت هزینه غیر خوراکی به کل هزنیه های خانوار (شهری ) | درصد | ۷۴ | ۸۱ |
۴۵ | نسبت هزینه غیر خوراکی به کل هزینه های خانوار (روستایی ) | درصد | ۸/۵۹ | ۷۰ |
۴۶ | نسبت جمعیت دارای هزینه های درمانی بیش از ۴۰ درصد هزینه خانوار (هزینه های کمر شکن درمانی ) | درصد | ۴/۲ | ۱/۱ |
شـاخص های هــدف کمـی در بـرنامه چهـارم
ردیف | شاخص های هدف | واحد اندازه گیری | طی برنامه (۱۳۸۸-۱۳۸۴) |
۴۷ | کاهش تعداد کارکنان دولت | درصد | ۵ |
۴۸ | افزایش تعداد واحد های دولتی اداره گردیده به روش قیمت تمام شده | درصد | ۵۰ |
۴۹ | حجم تصدی های اجتماعی، فرهنگی واگذار شده به بخش غیر دولتی | درصد | ۱۵ |
۵۰ | نسبت برخورداری دستگاههای دولتی از امکانات اینترنتی | درصد | ۱۰۰ |
۵۱ | متوسط سرانه آموزش سالانه مدیران و کارکنان دولت | ساعت | ۴۰ |
۵۲ | کاهش در جمعیتی که حداقل انرژی غذایی لازم را دریافت نمی کنند | درصد | ۲۵ |
۵۳ | نرخ ثبت نام خالص در مدارس ابتدایی | درصد | ۵/۹۸ |
۵۴ | نسبت دختران به پسران در سطوح تحصیلی | درصد | ۹۷ |
۵۵ | کاهش در نرخ مرگ و میر کودکان زیر پنج سال در هزار تولد زنده | درصد | ۳۰ |
۵۶ | کاهش درنرح مرگ و میر مادران در یکصد هزار تولد زنده | درصد | ۴۰ |
۵۷ | کاهش در موارد جدید ابتلابه ایدز /HIV | درصد | ۵۰ |
۵۸ | افزایش درصد جمعیت تحت پوشش آب شهری | درصد | ۸/۰ |
۵۹ | افزایش درصد جمعیت تحت پوشش فاضلاب شهری | درصد | ۷/۱۱ |
۶۰ | افزایش شاخص بهره مندی از آب آشامیدنی روستایی | درصد | ۲۳ |
۶۱ | افزایش شاخص جمعیت تحت پوشش فاضلاب روستایی | درصد | ۲/۶ |
۶۲ | سطح توسعه، اصلاح و جایگزینی باغات | هزار هکتار | ۳۲ |
۶۳ | عملیات آبخیزدرای | هراز هکتار | ۲۵۲ |
۶۴ | عملیات آب و خاک | هزار هکتار | ۲۹ |
۶۵ | متوسط افزایش اشتغال سالانه | نفر | ۱۰۷۲۶ |
۶۶ | نرخ رشد سالانه ارزش افزوده کلیه فعالیتهای اقتصادی | درصد | ۷/۸ |
۶۷ | سهم سرمایه گذاری مورد نیاز ازکل کشور | درصد | ۰۳/۱ |
۶۸ | نرخ رشد سالانه بهره وری سرمایه | درصد | ۲/۲ |
۶۹ | نرخ رشد سالانه بهره وری نیروی کار | درصد | ۵ |
منبع شهرسازی آنلاین
دیدگاهی بنویسید.
بهتر است دیدگاه شما در ارتباط با همین مطلب باشد.