بازشناسی نقش و تأثیر جریانهای فکری عصرصفوی در شکلگیری ورودی مساجد مکتب اصفهان

بازشناسی نقش و تأثیر جریانهای فکری عصرصفوی در شکلگیری ورودی مساجد مکتب اصفهان

چکیده
اعتقادات و ارزشهای حاکم بر جامعه، همواره بر هنر و معماری دوران مؤثر بوده است. در دورهای که مکتب اصفهان به مدد اندیشه ی بزرگان و نفوذ بی سابقه تفکر شیعی به بالندگی رسید؛ بستری برای رشد و امتزاج جریا نهای فکری مبتنی بر تفکر شیعی فراهم آمد. از مجموع دیدگا ههای مطرح در این دوره، سه جریان فکری شاخص قابل درک است که به واسطه همپوشانی، شرایط بی سابقه فلسفی دوران را شکل میدادند. این شرایط به بروز نوآور یهایی در معماری منجر شد که بیش از همه در نظام کالبدی و فضایی مساجد مجال بروز یافت. در این مقاله، جهت بازشناسی نقش جریا نهای فکری عصر صفوی در معماری، یکی از اصول حاکم بر ساماندهی فضای معماری انتخاب شد. با بررسی زمینه های فکری اصل سلسله مراتب در اندیشه حاکم، تأثیر آن بر شکل گیری نظام ورودی مساجد مورد مطالعه قرار گرفت. از مقایسه ورودی مساجد مکتب اصفهان با دور ههای پیشین که دارای وجوه مشترکی برای مقایسه بودند- نتایج معناداری حاصل شد. این مقایسه، پیشرفت در مراتب فضایی مساجد این مکتب را نشان میدهد. همچنین در این دوره، نوع جدیدی از نظام ورودی ابداع گردیده است که به شیو های هوشمندانه، به افزایش مراتب فضایی و ایجاد آمادگی در مخاطب در سیر از ظاهر به باطن کمک نموده است.
واژه های کلیدی
مکتب اصفهان، سلسل همراتب، مراتب ورود، مساجد اصفهان.

دانلود متن کامل مقاله