بررسی و طبقه بندی انواع بافت های فرسوده شهری کلانشهر تهران و راهکارهای مداخله در آن

بررسی و طبقه بندی انواع بافت های فرسوده شهری کلانشهر تهران و راهکارهای مداخله در آن

چکیده
بافت های فرسوده شهری، محدوده آسیبپذیر شهر از نظر سوانح و مخاطرات محیطی بخصوص زلزله از یک طرف و نارسایی های عملکردی، کالبدی، زیست محیطی و اجتماعی- اقتصادی از طرف دیگر است که نیازمند شناسایی دقیق، جامع و مداخله آگاهانه و برنامه ریزی شده به منظور ساماندهی آن می باشد. امروزه قریب به ۵۰ درصد از واحدهای مسکونی بافت های قدیمی کلانشهر تهران به دلیل عدم رعایت مسائل فنی ساختمان سازی و کاربرد مصالح کم دوام و بی دوام، جدای از مشکلات کالبدی و عملکردی، در مقابل سوانح طبیعی و در راس آنها زلزله بسیار آسیب پذیر می باشند. این محدوده نزدیک به ۴۰ درصد از جمعیت عمدتا کم درآمد شهری را در خود جای داده است. مطالعات و بررسی ها حاکی از آن است که محدوده بافتهای فرسوده شهری تهران، شامل ۸۱۷ هزار قطعه یا پلاک را شامل میشود که رقم بسیار قابل توجهی است و ضرورتاً نیازمند بررسی راهکارها و راهبردهای حل مشکلات آن میباشد. هدف این مقاله، طبقه بندی انواع بافت های قدیمی و کهن شهر تهران به تفکیک مناطق ۲۲ گانه بر اساس معیارهای کالبدی تعیین شده می باشد. در پایان راهکارهای اجرایی جهت مداخله آگاهانه و هماهنگ در آن ارائه می گردد. نتایج نشان می دهد که بلوک های شهری واجد هر سه شاخص(ناپایداری، نفوذناپذیری و ریزدانگی) که مشتمل بر ۵۰۳۵ بلوک با وسعت ۲۵۸۲ هکتار است، وسعت قابل توجهی را به خود اختصاص داده و فرایند انتخاب الگو و پلاتفرم مناسب مداخله در این پهنه عظیم از بافتهای قدیمی که در بسیاری از موارد دارای ارزش های تاریخی و فرهنگی فراوانی است، علاوه بر رویکرد کالبدی به رویکردهای اجتماعی و اقتصادی نیز نیازمند است.
واژگان کلیدی: بافت فرسوده، طبقه بندی، معیارهای کالبدی، مداخله آگاهانه، ، تهران.

متن کامل مقاله