کاداستر و سیستم اطلاعات زمین

جایگاه کاداستر در بین سیستم های اطلاعاتی

ایده کاداستر بسیار ساده است اما به کاریری و راه اندازی آن بسیار مشکل است.

کاداستر ملکی : کمیته علمی طرح کاداستر کشور: کاداستر ملکی به نظامی اطلاق میشود که با بهره گیری از خدمات فنی ( نقشه برداری و درحال حاضرکامپیوتر) و همچنین خدمات ثبتی و حقوقی تشکیل گردیده و این نظام بر کلیه مسائل هندسی و حقوقی املاک به منظور تثبیت و تحکیم مالکیت ،اشراف و حاکمیت پیدا می کند.

دراین نوع کاداستر هدف تعیین موقعیت منازل، خیابانها و کوچه ها است. نظر به ارزش ، اهمیت و تراکم اراضی شهری ، روش های دقیقی برای تهیه نقشه قطعات در آن به کار می رود.

کاداستر مالی Fiscal Cadastre  : این کاداستر از قدیمی ترین نوع کاداستر است .کاداستر مالی بطور کلی متولی تدوین نظام و استراتژی واحدی برای امور و توابع مربوط به بها و ارزش مالی زمین می باشد. اموری چون نظارت و کنترل بر ساخت و سازها و دریافت عوارض شهرداری ، بازار خرید و فروش زمین و ملک ، نظام مالیات املاک ، امور بیمه و… همگی ازفعالیتهائی هستند که به نوعی از خدمات کاداستر مالی می توانند منتفع گردند.

اجزای کاداستر:

قسمت فنی که همان داده های هندسی است و از روش های مختلف نقشه برداری تهیه می شود و قسمت توصیفی که شامل محتویات پرونده های ثبتی و اطلاعات عمومی راجع به املاک است و از منابع مختلفی قابل جمع آوری است.

مشخصات یک سیستم کاداستر بهینه

فراگیر بودن، دقت بالای نقشه ها، منحصر به فرد بودن شناسه هر قطعه در اسناد، بهنگام سازی و به روزسازی نقشه‌ها، قابلیت استفاده در سایر طرح ها، امنیت داده ها، اطلاع رسانی عمومی در زمینه کاداستر، لحاظ شرایط اجتماعی ، سنتی و اعتقادی حاکم بر هر منطقه، در زمینه فناوری ها آینده نگر باشد، کنترل و نظارت دقیق، سادگی سیستم برای عموم، مدیریت نظام مند، در نظر قرار دادن قوانین موضوعه کشور

یک کاداستر موفق بایستی امنیت مستاجران را تامین کند، سادگی و وضوح داشته باشد و دسترسی و اطلاعات قابل اطمینان را با قیمت پایین مهیا کند.

یک کاداستر موفق با مهارت های فنی و قانونی آن اندازه گیری نمی شود بلکه موفقیت یک کاداستر به این نحو مشخص می شود که آیا این کاداستر به مستاجران امنیت می دهد و اجازه می دهد تا حقوق ملک به طور موثر و کارا در جایی که مقتضی است، داد و ستد شود. ( خریده شود، فروخته شود، رهن داده شود و اجاره داده شود.)

کاداستر ایران

سال ۱۳۶۸ : تاسیس کاداستر در زیر مجموعه سازمان ثبت اسناد و املاک

سال ۱۳۶۹ : تشکیل شورای فنی کاداستر و آغاز کار مطالعاتی و مقدماتی طرح کاداستر و مطالعات اجرایی

سال ۱۳۷۴ : طرح کاداستر عملاً وارد مرحله اجرایی شد (ابتدای برنامه دوم توسعه در کشور آغاز شد و هم‌اکنون در ۳۰ استان کشور درحال فعالیت است.)

اهداف کاداستر شهری در ایران

      اهداف کمی : تعیین محدوده های قانونی مالکیت انواع مستحدثات و اراضی مربوط به افراد حقیقی، حقوقی، دولتی و موقوفه بیش از ۰۰۰/۲۰۰/۱ هکتار اراضی شهری و بازنگری اطلاعات و نقشه جات در طول برنامه و نهایتاً تغییر سیستم موجود ثبت به ثبت نوین ( کاداستر )

      اهداف کیفی :  ایجاد گردش کار روان در صدور اسناد مالکیت، ایجاد اعتماد و اطمینان در معاملات املاک و سرعت در انجام آن،  کاهش تعرضات ملکی، کمک به استقرار سیستم  مالیاتی عادلانه و حقیقی و نیز افزایش درآمدهای مالیاتی

مراحل اجرائی کاداستر ایران

الف ) تهیه نقشه وضع موجود املاک از طریق نقشه برداری زمینی یا فتوگرامتری

ب ) پلاک گذاری ثبتی بر روی قطعات دارای سند مالکیت روی نقشه های وضع موجود املاک مورد اشاره

ج ) استخراج اطلاعات  جامع املاک از دفاتر املاک و ورود آنها به رایانه و نیز اسکن صفحات دفاتر املاک و ایجاد بانک اطلاعات املاک

د ) ادغام اطلاعات هندسی و توصیفی املاک و نتیجتاً تهیه نقشه کاداستر

ه ) ورود شیت نقشه های کاداستر به عنوان شیت مبنا در یک بانک اطلاعاتی یکپارچه

و ) پیاده سازی سیستم کاداستر در واحد های ثبتی جهت استفاده و به روز رسانی اطلاعات

ماخذ :

۱)       امینی, سعد. ۱۳۸۷. کاداستر . وبلاگ انجمن علمی دانشجویان کارتوگرافی دانشگاه تهران. www.cartograph.blogfa.com.

۲)       بینا. بیتا. کاداستر چیست؟. www.irancadastre.ir : بخش تحقیقات و برنامه ریزی اداره کل کاداستر تهران.

۳)       بینا. ۱۳۸۵. مروری بر پروژه «مدیریت الکترونیکی زمین» (کاداستر). وب سایت تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران. ۷ مرداد ۱۳۸۵٫ www. itanalyze.ir.

۴)       بینا. ۱۳۸۹. مفاهیم SDI. پرتال نظام اطلاعات مکانی شهرداری تهران (Tehran SDI). www.sdi.tehran.ir.

۵)       بیوکی, سید علی موسوی. بیتا. کاداستر ایران در اجرا. مکان نشر نامشخص : کارشناس نقشه برداری زمینی و ژئودزی ماهواره ای اداره کل کاداستر.

۶)       پورکمال, محمد. ۱۳۷۷. مقدمه ای بر شناخت کاداستر و کاربرد های آن. تهران : مرکز اطلاعات جغرافیایی شهر تهران.

۷)       جودکی, مهدی. ۱۳۸۸. انواع کاداستر . وبلاگ دکتر مهدی عربی. ۱۱ دی ۱۳۸۸٫ www.mahdiarabi.blogfa.com.

۸)       رجبی فرد, عباس. ۱۳۸۶. توانمند سازی جامعه و دولت با اطلاعات مکانی ( اهمیت و نقش کاداستر در توسعه پایدار ). دانشگاه ملبورن، استرالیا : مرکز SDI و مدیریت زمین بخش ژئوماتیک.

۹)       روستایی, مجتبی. ۱۳۸۵. مقدمه ای بر کاربرد Gis در تهیه کاداستر شهری و جایگاه آن در ایران . ایران، دانشگاه شمال : اولین کنفرانس Gis شهری.

۱۰)   شاسا. ۱۳۸۸. کاداستر؛ بالاترین تضمین برای حفظ حقوق املاک. شبکه اطلاع رسانی ساختمان ایران شاسا. ۱۲ بهمن ۱۳۸۸. www.shasa.ir.

۱۱)   صادقی, فرهاد. بیتا. کاداستر و لزوم آن در سیستم مدیریت زمین.

۱۲)   کیانی, عباس. بیتا. استاد : مهندس میترا کلانتری : کاداستر.

۱۳)   لارسن, گرهارد. ۱۳۷۶. سیستم های ثبت زمین و کاداستر : ابزارهایی برای اطلاعات و مدیریت زمین. [مترجم] میترا پورکمال. چاپ اول. تهران : مرکز اطلاعات جغرافیایی شهر تهران.

۱۴)   مسگری, محمد سعدی. بیتا. جایگاه و نقش کاداستر، تولید نقشه های کاداستر و پایگاه داده های حقوقی در عملیات مربوط به ثبت اسناد و املاک.

۱۵)   ملکی, محمد. ۱۳۸۵. جایگاه و نقش سیستم اطلاعات جغرافیایی در مدیریت مربوط به امور شهری با تکیه بر مدیریت املاک و زمین ها در شهرها.

۱۶)   یوسفی, رامین. ۱۳۸۵. کاداستر رقومی. ویرایش دوم. مکان نشر نامشخص : سازمان نقشه برداری کشور.

۱۷)   Enemark, Stig. 1999. Cadastres, Land Information Systems and Planning is decentralisation a significant key to sustainable development? Melbourne, Australia : UN-FIG Conference.

۱۸)   LIO. بیتا، Land Information Ontario. Canada.www.lio.mnr.gov.on.ca.