سنجش توسعه ی پایدار محلّه های شهری با استفاده از منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه ی موردی: منطقه ی ۱۷ شهرداری تهران)

سنجش توسعه ی پایدار محلّه های شهری با استفاده از منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه ی موردی: منطقه ی ۱۷ شهرداری تهران)

چکیده
از دهه ی ۱۹۸۰ به بعد توسعه ی پایدار به عنوان مفهوم اصلی و بنیادی در راهبرد حفاظت جهانی سازمان ملل و در گزارش برانت لند قرار گرفت. توسعه شهری پایدار نیز اهمیت بسزایی را در دل مفهوم توسعه ی پایدار دارد. شهرنشینی شتابان، هم زمان با ظهور و تکامل سرمایه داری در ایران، انباشت سرمایه، تمرکز فضایی ابزار تولید، بیشتر در چند شهر بزرگ کشور به ویژه تهران، انجام شد که نتیجه ای جز توسعه ناپایدار شهری دربرنداشت. هدف این مقاله استفاده از روش تلفیقی منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی برای سنجش میزان پایداری در سطح محلّه های شهری تهران است، ب هدلیل وسعت زیاد محدود هی مورد مطالعه، محلّه ها ی منطقه ی ۱۷ شهرداری تهران برای مطالعه ی موردی انتخاب شد. به همین دلیل ، ۲۰ شاخص مختلف اقتصادی  اجتماعی و کالبدی برای سنجش پایداری استفاده شد. در ابتدا شاخص ها به شیو ه ی لایه ی اطلاعاتی، وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی شد. برای تفاوت در مقیاس انداز ه گیری، شاخص ها بی مقیاس شدند؛ سپس با استفاده از تابع عضویت مثلّثی، هر شاخص جداگانه در داخل سیستم اطلاعات جغرافیایی فازی شد. پس از آن با استفاده از استدلال اولیه و نهایی ممدانی، وضعیت پایداری منطقه در نُه طبقه (کاملاً بد، خیلی بد، بد، نسبتاً بد، متوسط، نسبتاً بالا، بالا، خیلی بالا، کاملاً بالا) دسته بندی شد و در پایان شاخص ها نافازی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد که استفاده از روش ترکیبی منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی ، تحلیل فضایی مطلوبی را از وضعیت پایداری در سطح محلّه ها نشان می دهد. نتیجه ی مطالعه نشان می دهد که وضعیت پایداری محلّه های شهری منطقه ی ۱۷ در سطوح متوسط و پایین از آن قرار دارند. از جهت پایداری، محلّه فلاح در وضعیت متوسط قرار دارد که بهترین وضعیت را در بین محلّه ها دارد و بدترین وضعیت از جهت پایداری برای محلّه ی بلورسازی است.
کلی دواژ هها: توسعه ی پایدار شهری، سنجش پایداری، منطق فازی، استدلال فازی ممدانی، سیستم اطلاعات جغرافیایی

متن کامل مقاله