پایش و پیش بینی خشکسالی در استان کرمان با استفاده از شاخص DI و پهنه بندی آن با روشهای زمین آماری

پایش و پیش بینی خشکسالی در استان کرمان با استفاده از شاخص DI و پهنه بندی آن با روشهای زمین آماری

چکیده
خشکسالی یک پدیده آب و هوایی است که احتمال وقوع این پدیده در همه ی نقاط کره زمین و با هر شرایط اقلیمی وجود دارد. پدیده خشکسالی یکی از مهمترین بلایای طبیعی است که بسیاری از کشورها را تحت تأثیر خود قرار داده و باعث بروز بسیاری مشکلات از جمله اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شده است. بر این اساس سیستم های پایش در تدوین طرحهای مقابله با خشکسالی و مدیریت آن از اهمیت زیادی برخوردار است. آگاهی از وضعیت خشکسالی، با پیشبینی و پهنه بندی شدت خشکسالی میتواند خطر زیان های ناشی از این پدیده را تا حد قابل توجهی کاهش دهد. در این تحقیق استان کرمان به عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب شد. هدف از این پژوهش ارزیابی دقت روشهای کریجینگ، کوکریجینگ و معکوس فاصله در تهیه ی نقشه های شدت خشکسالی رخ داده در استان کرمان با استفاده از شاخص دهکها میباشد. بدین منظور ۴۴ ایستگاه هواشناسی که دارای آمار بلندمدت و پایه زمانی مشترک ۲۰ ساله بودند، ، انتخاب گردیدند. سپس شاخص خشکسالی دهکها برای دوره آماری محاسبه گردید. نقشه های پهنه بندی خشکسالی برای سالهای ۱۳۶۷ ،۱۳۷۲ و ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ و ۱۳۸۱ و۱۳۸۴ با استفاده از سه روش کریجینگ، کوکریجینگ و معکوس فاصله تولید شد. جهت تعیین کارآیی هر یک از این روشها از RMSE استفاده شد. از بین سه روش پهنه بندی، روش کریجینگ و کوکریجینگ به دلیل داشتن خطای RMSE پایینتر به عنوان مناسبترین روشها انتخاب گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد که شدیدترین خشکسالیها در سالهای ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ به وقوع پیوسته است.
واژههای کلیدی: دهکها، خشکسالی، پهنه بندی، کریجینگ، کوکریجینگ، معکوس فاصله، کرمان.

متن کامل مقاله