ویژگیهاى سیماى شهرهاى اسلامى

به تبعیت از تغییراتى که در روند شهرسازى شهرهاى ایران پس از اسلام صورت گرفت، سیماى شهرهاى این دوره نیز علاوه بر حفظ بعضى از خصوصیات گذشته ویژگیهاى جدید را پذیرفته و شکل هاى تازه پدید آوردند. سیماى هر شهر علاوه بر این که در هر زمانى و در فرآیند از رشد و توسعه خود شکل ویژه‏ اى به خود مى‏ گیرد به دو بخش سیماى بیرونى و سیماى درونى قابل تقسیم است:

در شناخت‏ سیماى بیرونى شهرهاى اسلامى مى توان به نشانه ‏هایى اشاره کرد که علاوه بر کاربردهاى شهرنشینى، هدایت‏ کننده مسافران به طرف مقصدهاى آنان بوده ‏اند. مناره‏ ها در شهرهاى اسلامى به‏ خوبى چنین کارکردى داشته‏ اند. در شناخت‏ سیماى درونى شهرهاى اسلامى در درجه اول مى‏ توان سردر مساجد، خانه‏ ها، آب‏ انبارها و بازارها را مشاهده کرد. کاشیکاری ها، قوس هاى تزیینى و هنرنمایى‏ هایى که در ساختن گنبد مساجد و یا ساختمان هاى خصوصى و عمومى به کار مى‏ رفته، ویژگیهاى زیبایى ‏شناسانه سیماى شهرها را به نمایش مى‏ گذاردند: «نشانه‏ هاى مهمى که در سیماى داخلى شهرهاى اسلامى به آنها اشاره شد نقش راهیابى را به خوبى در شهرها ایفا مى ‏کرده‏اند. به عنوان مثال مناره‏ ها راهنماى عابرینى بوده ‏اند که به طرف مساجد و یا فضاهاى اطراف آنها و یا مراکز محلات و شهر حرکت مى‏ کرده ‏اند.»

فرستنده : خانم مهندس مهناز اکبری