نظام برنامه ریزی فضایی در بلژیک

نتیجه بررسی و تحلیل ویژگی های منحصر به فرد نظام برنامه ریزی فضایی در بلژیک

در وضع جدید دولت مرکزی مسئولیت سیاست خارجی، دفاع، سیاست پولی و ما لی و امور عمران سراسری مانند شبکه راه های مهم و فرودگاه ها و بنادر مهم را بر عهده دارد .اما بیشتر اختیارات و مسؤولیتها از جمله برنامه ریزی فضایی به مقامات منطقه ای واگذار شده است.

لایه میانی حکومت از سه جامعه فرهنگی و سه منطقه اقتصادی تشکیل شده است .جوامع فرهنگی متشکل از اقوام فلمان (هلندی)، فرانسوی و آلمانی زبان مسؤولیت امور فرهنگی، اجتماعی و مکان ها و بناهای پرارزش را بر عهده دارند و مناطق اقتصادی متشکل از فلاندر ، منطقه والون و بروکسل متصدی امور اشتغال، سرمایه گذار ی عمومی، راهها ی ماشین رو، حفاظت محیط زیست و قانون گذاری، سیاست گذاری و برنامه ریزی منطقه ای هستند. همان طور که دیده می شود برنامه ریزی فضایی در حیطه اختیار مناطق است . هر منطقه مقررات برنامه ریزی مربوط به خود را تدوین و برنامه های منطقه ای و زیر منطقه ای را تهیه می کند و فقط در موارد محدود مانند شبکه را هها ی اصلی دولت فدرال در برنامه ریزی فضایی دخالت می دهد.

با توجه به تفاوت در سیاست های برنامه ریزی در مناطق از یک سو، و دامنه وسیع اختیارات آنها در برنامه ریزی فضایی از سوی دیگر تفاوت های برجسته ای در ساختار نظام برنامه ریزی بین مناطق دیده می شود، هر چند اساس برنامه ریزی تا همین اواخر به قانون منطقه بندی و برنامه ریزی سال ۱۹۶۲ متکی بود (نیومن، ۱۳۸۶ ، ص ۸۴ ) . از سال ۱۹۸۰ هر یک از مناطق برنامه ریزی فضایی منحصر به خود را داشته اند که این قوانین برنامه ریزی فضایی عمدتا در سال ۲۰۰۳ مورد بازبینی قرار گرفته است. نکته مهم در برنامه ریزی فضایی بلژیک اهمیت همخوانی و ارتباط بین برنامه ریزی در هر لایه حکومتی با برنامه ها ی لایه بالاتر می باشد.

همانطوری که اشاره گردید کشور بلژیک در سطح ملی فاقد طرح یا برنامه ریزی فضایی است.

در سطح منطقه ای و محلی هر یک از مناطق اقتصادی سیاست های متفاوتی را دنبال می کنند:

در منطقه فلاندرها نظام برنامه ریزی در سه سطح منطقه ای، استانی و شهرداری عمل می کند. در سطح منطقه ای طرح های ساختار فضایی منطقه ای و طرح های اجرایی منطقه ای تهیه شده، در سطح استانی و شهری طرح ساختاری و اجرایی استانی و شهری انجام می گردد. تأکید بر توسعه پایدار و تمرکز دادن رشد به خصوص رشد شهرهای بزرگ مانند آنور و بروکسل می باشد.

در منطقه والون نظام برنامه ریزی بیش از دو لایه، یعنی منطقه ای و محلی ندارد . طبق قانون در هر دو سطح طرح های ساختاری و اجرایی تهیه می شود . البته طرح های سطح زیرمنطقه ای که طرح های منطقه بندی هم هستند، تهیه می گردد که بخشی از منطقه والون را می پوشاند.

منطقه پایتخت بروکسل هم نظام برنامه ریزی دو سطحی به موقع اجرا گذاشته شده است. هر دو لایه منطقه ای و محلی (شهرداری) مکلف به تهیه برنامه ها ی توسعه و برنامه های کاربری یا تخصیص زمینها هستند. برنامه هایی که به تصویب شهرداری می رسد باید به تصویب منطقه نیز برسد. برنامه های توسعه چارچوب سیاست ها ی کلی است و برنامه های تخصیص کاربری زمینها را مشخص می کند.

منبع: الهام فلاح منشادی (دانشجوی دکتری شهرسازی˛ پردیس هنرهای زیبا˛ دانشگاه تهران)

فرستنده: مهسا خدری