آشنایی با ۱۰ پل شگفت‌انگیز‌ جهان

پلها از زمانی که انسان‌ها سفر و مهاجرت را آغاز کردند، به وجود آمده‌اند و روند تکاملی جالب توجهی را پشت سر گذاشته‌اند.

براساس گزارش هاواستافورکز، پل‌سازان اولیه نباید بیشتر از زحمت انداختن تنه یک درخت، زحمت دیگری را متحمل می‌شدند، اما به تدریج انسان دریافت با صرف زمان و نیروی بیشتر می‌تواند فواصل طولانی‌تری را با کمک پل‌ها به یکدیگر متصل کند.

مهندسان رومی طاق‌های سنگی را برای بنای پل به هرچیز دیگری ترجیح می‌دادند و با استفاده از همین تجهیزات توانستند کانال‌های آبی سنگی را برای انتقال دادن آب به مسافت‌های طولانی، بنا کنند، با این همه انقلاب صنعتی ساخت و ساز پل‌ها را نیز وارد مرحله‌ای جدید کرد.

تا پایان قرن ۱۹ ساخت پل‌های رکورد‌شکن به امری رایج تبدیل شده‌بود. پل بروکلین که در سال ۱۸۸۳ بنا شده‌بود در آن زمان طولانی‌ترین پل جهان به شمار می‌رفت تا اینکه پس از هفت سال پل Firth of Forth توسط مهندسان اسکاتلندی ساخته شد.

قرن جدید پل‌های طولانی‌تر و شگفت‌انگیز‌تری را برای انسان‌ها به ارمغان آورد،‌ پلهایی مانند پل گلدن‌گیت به طول دو هزار و ۷۳۷ متر که بر روی آب‌های خلیج سان‌فرانسیسکو احداث شده‌است.

امروزه مهندسان به آزمودن محدودیت‌های علم و تخیل ادامه می‌دهند. آزمایش‌ها برروی مواد نوآورانه،‌ طراحی‌های جدید و شیوه‌های ساخت انجام می‌گیرند. محصول نهایی این آزمایش‌ها به مسیر عبور و مرور خودروها و قطارها تبدیل می‌شوند و تحسین و حیرت انسان‌ها را برمی‌انگیزند. در ادامه به برخی از حیرت‌انگیزترین معماری‌هایی که بر روی پل‌های جهان انجام گرفته،‌ نگاهی خواهد شد.

پل خلیج هنگ‌ژو

چینی‌ها در صنعت پل‌سازی تازه‌وارد به شمار نمی‌آیند، پل آنلان پلی معلق است که در سال ۳۰۰ بعد از میلاد با استفاده از طناب‌های بامبویی در ارتفاع ۳۰۵ متری از رودخانه مین بنا شده‌است و هنوز عابران پیاده از روی آن عبور می‌کنند. مهندسان چینی درحدود هزار و ۷۰۰ سال بعد در استان جیانگ‌سو پروژه‌ای پل معلقی هزار و ۴۹۰ متری و پل کابلی ۷۵۸ متری را به پایان رساندند که این پل،‌ با نام پل رانیانگ برای مدت‌ها به عنوان طولانی‌ترین پل چین شناخته می‌شد. اما امروزه پل هنگ‌ژو که در ماه می سال ۲۰۰۸ و پس از ۹ سال برنامه‌ریزی و ساخت‌و ساز افتتاح شد، به عنوان طولانی‌ترین پل چین شناخته می‌شود. طول این پل ۳۶ کیلومتر بوده و در امتداد رودخانه کیانتانگ در دلتای رودخانه یانگ‌تسه در دریای شرقی چین احداث شده‌است. این پل تقریبا ۲۵ برابر پل رانیانگ و ۹ برابر پل مشهور آکاشی کائیکوی ژاپنی‌ها است. برروی این پل ۶ مسیر خودرو در هر دو مسیر به محل عبور و مرور خودروها از روی اقیانوس آزاد تبدیل شده‌است. عابران باید برای عبور از روی این پل ۱۲ دلار پرداخت کنند،‌ البته این هزینه در برابر هزینه ۱٫۷۲ میلیارد دلاری ساخت پل هیچ نیست.

پل بسفر

تنگه بسفر که به تنگه استانبول نیز شهرت دارد،‌ دریای سیاه را به دریای مرمره وصل می‌کند. این تنگه همچنین آسیا را از اروپا جدا می‌کند از این رو از نظر استراتژیکی در دوره‌های جنگ صلح از ارزش بالایی برخوردار بوده‌است. در دوران امپراطوری ایرانی‌ها تلاش‌های زیادی برای پل زدن میان دو طرف این تنگه انجام گرفت، ساخت اولین پل روی تنگه بسفر به داریوش هخامنشی نسبت داده شده‌است، به گفته هرودوت به دستور داریوش پلی شناور روی تنگه بسفر زده شد تا آسیا را به اروپا متصل کند و سپاهیان هخامنشی بتوانند سپاهیان فراری سکایی را تعقیب کنند، همچنین این پل راه ورود به بالکان بود تا سپاهیان داریوش بتوانند مقدونیه را تصرف کنند. با این‌همه اصلی‌ترین ساختار پل این تنگه تا سال ۱۹۷۳ افتتاح نشد؛ یعنی زمانی که مهندسان پل معلق ۱٫۵۱ کیلومتری بسفر را احداث کردند،‌ تنها پل جهان که دو قاره را به یکدیگر وصل کرده‌‌بود،‌ البته تا زمانی که پل معلق فاتح سلطان محمد برفراز آن احداث شد. پل بسفر با وجود احداث پلی دیگر،‌ هنوز یکی از جذاب‌ترین مناظر ترکیه به شمار می‌رود. این پل هشت مسیر رفت‌و برگشت را برای خودروها فراهم آورده است، عابران پیاده نیز تا سال ۱۹۷۷ می‌توانستند از روی آن عبور کند اما پس از آن مقامات به دلایل ایمنی از انجام این کار جلوگیری کردند.

پل گیتس‌هد میلنیوم

در سال ۱۹۹۶ رقابتی در گیتس‌هد انگلستان برای طراحی پلی متحرک برروی رود تاین (Tyne) آغاز شد. این پل باید به گونه‌ای می‌بود که به کشتی‌ها اجازه عبور و مرور می‌داد درحالی که چشم‌انداز پل‌های نزدیک و یا فعالیت‌های فرهنگی که در حاشیه‌های رودخانه انجام می‌شوند را مسدود نمی‌کرد. طرح نهایی از سیستم چرخشی منحصر‌به‌فردی برخوردار است. این پل از دو قوس فولادی ساخته شده‌است،‌ در وضعیت پایین،‌ بخش پیاده‌روی این پل که برای دوچرخه‌سواری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، پایین و رو به آب قرار می‌گیرد. زمانی که پل باید در وضعیت بالا قرار بگیرد، هشت موتور الکتریکی هر دو قوس را مانند یک ساختار یکپارچه و مستحکم حرکت می‌دهند،‌ با پایین آمدن یکی از قوس‌ها،‌ دیگری به سمت بالا کشیده می‌شود. این پل ۱۲۶ متری در سال ۲۰۰۰ افتتاح شد.

پل میلو

مرتفع‌ترین نقطه این پل کابلی ۱۹ متر از برج ایفل بلند‌تر و تنها کمی کوتاه‌تر از ساختمان امپایر استیت است. خودرویی که از روی این پل عبور کند در واقع در ارتفاع ۲۷۱ متری از سطح زمین معلق هستند. رانندگانی که به ترس از ارتفاع خود غلبه کنند، با عبور از این پل از کلرمونت به حواشی دریای مدیترانه می‌رسند. این پل مرتفع‌ترین پل جاده‌ای جهان است که ارتفاعی برابر ۳۴۳ متر داشته و بر فراز رود تارن در جنوب فرانسه احداث شده‌است.

پل اکتاویو فریس دی‌الیویرا

این پل که نام یکی از بزرگان رسانه‌ای برزیل را برخود دارد،‌ پلی کابلی است که برروی رود پین‌هیروس که بخش غربی سائو‌پائولو را به دو نیم تقسیم کرده‌،‌ احداث شده‌است. طول این پل ۹۰۰ متر بوده و در ارتفاع ۱۳۸ متری بنا شده‌است. ویژگی اصلی پل،‌ دو سازه فلزی منحنی است که به شکل X از روی یکدیگر عبور کرده‌اند. این دو مسیر با استفاده از ۱۴۴ کابل از برج اصلی پل معلق هستند و منطقه سائو‌پائولو را به بروکلین وصل می‌کنند.

پل آبشارهای سنت آنتونی

در آگوست سال ۲۰۰۷ پلی که برروی رود می‌سی‌سیپی وجود داشت به دلیل نقص در اتصالات فولادی پل از هم فروپاشید. به جای این پل، پل آبشارهای سنت‌آنتونی در سال ۲۰۰۸ بنا شد،‌ پلی که از شگفتی‌های معماری مدرن به شمار می‌رود. این پل از بتون ضد فرسایش و مقاومی ساخته شده و بیش از ۶٫۸ میلیون کیلوگرم میلگرد اپوکسی‌دار، این بتن را مقاوم‌سازی کرده‌است. همچنین ۳۲۳ حسگر در بدنه این پل کارگذاشته شده‌اند که می‌توانند یکپارچگی و یکدستی سازه را نمایش دهند. بتن این پل همچنین در پاکسازی هوا نیز نقش دارد زیرا حاوی سیمانی است که می‌تواند آلودگی‌های هوا از قبیل مونوکسید کربن،‌نیتروژن و بنزن را در حضور نور تجزیه کند.

پل دنوِئو کریک

اولین آزمایش برروی ماده پلیمری عایق بتن که محققان دانشگاه ویسکونزین برای جلوگیری از فرسایش بتن ابداع کرده‌بودند، برروی این پل انجام گرفت. این پل طولی برابر ۴۰ متر دارد و افرادی که از روی آن عبور می‌کنند شاید ندانند که میزان مقاومت آن چه‌اندازه است. طول عمر مفید این پل ۷۵ سال تخمین زده‌شده‌است،‌ در حالی که طول عمر بسیاری از پل‌های مشابه بین ۳۰ تا ۴۰ سال است. این به آن معنی است که پل دنوئو کریک که در سال ۲۰۰۵ احداث شده،‌تا سال ۲۰۸۰ نیاز به تعمیرات نخواهد داشت.

پل اورسوند

این پل دانمارک و سوئد را برروی تنگه اورسوند به یکدیگر متصل می‌کند. طرح ساخت این پل عظیم به عنوان بزرگترین پروژه ساخت و ساز تاریخ اروپا، سه میلیارد دلار هزینه در بر داشت. این پل از سه بخش اصلی برخوردار بوده و طولانی‌ترین پل کابلی جهان است که ویژه خودرو و راه‌آهن طراحی و ساخته شده‌است. ارتفاع این پل ۲۰۴ متر بوده و راه‌آهن در مسیر کم ارتفاع‌تر و جاده‌ها در مسیر مرتفع‌تر بنا شده‌اند.

پل آکاشی کائیکو

ژاپن به خاطر ساختار جغرافیایی‌اش برای صنعت پل‌سازی هم یک رویا به شمار می‌رود و هم یک کابوس، این کشور که از چهار جزیره اصلی و چهار هزار جزیره کوچکتر تشکیل شده، بستر مناسبی برای احداث پل به شمار می‌رود. اما به دلیل اینکه ژاپن بر روی حلقه آتش زمین‌لرزه و آتشفشان واقع شده، ساخت پل به امری پرچالش و نیازمند به تخصص و مهارت بالا تبدیل شده‌است. پل آکاشی کائی‌کیو در سال ۱۹۹۸ احداث شده و به واسطه ابعاد بزرگش جهان را بهت‌زده کرد. این پل به طول ۳٫۹ کیلومتر برروی تنگه آکاشی کشیده شده‌است. ارتفاع پل از سطح آب ۲۸۳ متر است و کابل‌های آن کشش ۱۲۰ هزار تن وزن را تحمل می‌کنند. آنچه شگفت‌انگیز بودن این پل را افزایش داد، مقاومت آن در برابر زمین‌لرزه ای ۷٫۲ ریشتری در دورانی بود که هنوز تکمیل نشده بود. این زمین‌لرزه گسلی جدید در کنار پل به‌وجود آورد که ایجاد این گسل در پی پل و دهانه مرکزی آن تغییراتی ایجاد کرد.

پل-تونل خلیج چساپیک

یکی از پل‌هایی که برروی خلیج چساپیک در ویرجینیا احداث شده،پل خلیج چساپیک است که طولی برابر ۶٫۹۵ کیلومتر داشته و سواحل شرقی و غربی مریلند را به یکدیگر متصل می‌کند. البته معماری این پل در مقایسه با پل دیگری که در فاصله چند کیلومتری‌اش قرار گرفته، حرفی برای گفتن ندارد، تونل-پل خلیج چساپیک متشکل از مجموعه‌ای از پل‌ها و تونل‌ها است و طول آن ۲۷٫۴ کیلومتر است. بیشتر بخش این پل برروی سطح آب بنا شده که توسط بیش از پنج‌هاز موج‌شکن محافظت می‌شود. برای اینکه کشتی‌ها نیز امکان عبور و مرور داشته‌باشند، دو تونل ۱٫۶ کیلومتری در زیر مسیر اصلی پل احداث شده تا خودروها از میان آنها عبور کرده و به دو جزیره دست ساز دو هکتاری برسند که نقطه انتقال تونل‌ها و پل‌ها به شمار می‌روند.