قلعه گویجه – آذربایجان‌شرقی

قلعه گویجه در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی مراغه و در کنار رودخانه قوری چای قرار دارد. نام قلعه گویجه برگرفته از سنگ‌های سبزرنگی است که در منطقه وجود دارد.

این قلعه از لحاظ ابعاد کوچک است و به دست انسان ساخته نشده است و حاصل توده‌ای  طبیعی می‌باشد و انسان‌ها با استفاده از لاشه سنگ‌ها سوراخ‌ها و راه‌های آن را به بیرون بسته‌اند.

در این قلعه یک در بزرگ ایجاد کرده‌اند که این ورودی بزرگ تونل مانند احتمالا به انواع آغول استفاده می‌شده و در بالای قلعه آب انباری وجود دارد که چشمه‌ای در آن هست که با برداشت آب از آن آب رفته جای گزین می‌شود.

در اطراف قلعه بقایای دیواردورتا دور باقی مانده است و تاریخ بنا نیز از هزاره قبل از میلاد تا اوایل دوران اسلامی تخمین زده شده است.این قلعه در صخره‌های طبیعی ضلع شرقی ارتفاعات کوه‌های گویجه قلعه مراغه واقع شده است و از نادرترین قلعه‌های تاریخی کشور با معماری صخره‌ای محسوب می‌شود.

تمامی گویجه قلعه در دل کوه حجاری شده به طوری که محوطه آن روی صفه‌ای از سنگ قرارگرفته و دارای قسمت‌های مختلف شامل آب انبار،راه پله‌های دسترسی، سکوهای اقامت،دخمه و تالار اصلی است.

این قلعه در دوره‌های مختلف تاریخی به ویژه دوره سلجوقی هنوز کارآئی داشته و بناهائی به آن افزوده شده و گورستانی هم مربوط به دوره سلجوقی در ضلع جنوب شرقی قلعه وجود دارد.

گویجه قلعه در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی مراغه و در دهستان قوری چای، بخش سراجوی این شهرستان واقع شده و در سال ۸۲ با شماره ۱۰۴۷۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

مراغه با حدود ۳۰۰ اثر تاریخی و تپه‌های باستانی جزء ۱۰ شهرستان تاریخی و فرهنگی کشور محسوب می‌شود که از این تعداد حدود ۲۰۰ اثر تاریخی این شهرستان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.