تهران صاحب نقشه راه شد

روزهای نخستین سال گذشته بود که طرح تفصیلی شهر تهران از سوی شهردار به تمامی مناطق ابلاغ شد . طرحی که به گفته مسئولان شهری تهران را از بی برنامگی ۴۰ ساله در عرصه ساخت و ساز نجات داد.به گفته شهردارتهران طرح تفصیلی از ماندگارترین فعالیت هایی است که از مدیریت شهری برجا خواهد ماند.

او پیش از ابلاغ رسمی این طرح نیز تاکید کرده بود: برای حل مشکل قدیمی شهر و بسته شدن روزنه های مفسده مانند عقاب بالای سر این سیستم هستیم .

اما تهران پیش از این چندان هم بی برنامه اداره نمی شده و دو طرح جامع دیگر هم ملاک عمل ساخت وساز در تهر ان بوده که اول در سال ۴۹ به تصویب رسیده و دومی در سال ۷۰ نهایی شده است .

اولین طرح جامع تهران

مطالعات طرح جامع اول تهران زمانی شروع شد که شهر تهران در سال ۱۳۴۵ حدود ۱۸۰ کیلومتر مربع وسعت و ۷٫۲ میلیون نفر جمعیت داشت. طرح جامع تهران در سال ۱۳۴۹ به تصویب رسید.

این طرح محدوده ای به وسعت حدود ۶۵۰ کیلومتر مربع و جمعیتی حدود ۵٫۵ میلیون نفر را برای سال ۱۳۷۰ ( افق طرح) در نظر گرفت. جهت گسترش شهر را به سمت غرب تعیین کرد و با تقسیم سطح شهر به ده منطقه با مراکز مجهز، شبکه ای از آزادراهها و بزرگراهها را نیز پیشنهاد کرد.

دومین طرح جامع پایتخت

دومین طرح جامع تهران طرح ساماندهی؛ مصوب ۱۳۷۰- ظرفیت جمعیتی شهر را ۷٫۶۵ میلیون نفر در نظر گرفت. در این طرح برخلاف طرح جامع اول به پیرامون تهران نیز توجه شد، ولی بدون توجه به شهرها و آبادی های موجود برای استقرار جمعیت در منطقه تهران احداث ۵ شهر جدید را توصیه کرد.

با توجه به قطع کمکهای دولت از شهرداریها و تاکید بر خودکفایی و خودگردانی مقرر شد که شهرداری تهران اعتبارات مورد نیاز خود را از محل فروش تراکم و معامله با مالکان در نحوه استفاده از اراضی فراهم کند. بدین ترتیب طرح ساماندهی نیز به کنار گذاشته شد.

در سال ۱۳۷۳، به موازات تشدید مشکلات شهر تهران، بروز تنش های اجتماعی در پیرامون شهر و نواحی حاشیه نشین آن توجه مسئولان به پیرامون تهران بیش از پیش جلب شد.

آغاز تدوین طرح جامع کنونی تهران

بر این اساس در سال ۱۳۷۵ بر اساس مصوبه هیئت دولت، مطالعاتی در زمینه “مدیریت و تهیه طرح مجموعه شهری تهران و شهرهای اطراف آن” آغاز شد.نتایج حاصله از اوایل سال ۱۳۸۱ توسط شورایعالی شهرسازی و معماری ایران و یکسال بعد توسط هیئت دولت به تصویب رسید.

از سال ۸۲ به طور جدی بر روی تهیه طرح تفصیلی تمرکز شد و با الگو گرفتن از شهرهایی همچون بارسلون، استامبول و با روش جدید ساختاری – راهبردی این طرح تدوین شد . یکی از ویژگیهای بارز این طرح انعطاف پذیری آن است که با تغییرات سیاسی اجتماعی و… قابلیت تغییر دارد.

در این طرح پایتخت به ۴ پهنه‌ سکونت،‌ فعالیت،‌ مختلط و ‌حفاظت‌سبز تقسیم شده است که به موجب آن، زمین‌های قابل استفاده در شهر، برحسب قرارگیری در یکی از این قسمت‌ها، مشمول یکی از انواع ساخت‌وسازهای مجاز خواهد شد به این معنی که در هر پهنه مقررات با دیگری متفاوت است.

بازنگری در طرح تفصیلی

می گویند تنها دیکته نانوشته بی غلط است . طرح تفصیلی نیز از این قاعده مستثنی نیست و قرار است در نخستین سال اجرای آن برخی از اشکالاتی که در جریان عملیاتی شدن آن مشخص شده مورد بازنگری قرار گیرد .

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در این رابطه گفته است : در سال اول اجرای طرح تفصیلی، بازنگری و اصلاحاتی در این طرح به منظور کارآمد‌تر شدن آن در حال انجام است که این تدقیق‌ها اوایل سال ۹۲ در سایت شهرداری تهران قرار می‌گیرد تا همه شهروندان به آن دسترسی داشته باشند.

یک سال از زمان اجرایی شدن طرح تفصیلی پایتخت می گذرد هرچند بسیاری از کارشناسان و اعضای شورای شهر معتقد هستند آرای کمیسیون ماده ۵ که برخلاف این طرح صادر می شود از تاثیر گذاری آن تفصیلی کاسته است اما می توان اجرای طرح تفصیلی مهم ترین اتفاق این سال ها در حوزه شهری دانست.

منبع:شبکه ساختمان ایران