باغ سعد‌آباد تهران

باغ سعدآباد با مساحتی در حدود یکصد هکتار، واقع در استان تهران در دامنه‌های جنوبی البرز قرار گرفته، که از سمت شرق با گلابدره، از سمت غرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد.

در سال ۱۲۹۹ خورشیدی، پهلوی اول ابتدا ۸ هزار متر از اراضی سعدآباد در محدوده کنار رودخانه دربند (که در آن در حال حاضر عمارت بجای مانده از مادرشاه سابق واقع گردیده) را تملک کرد.

پس از آن تپه علی‌خان والی که امروز کاخ احمد شاهی بر روی آن واقع است را نیز به محدوده پیش افزود و سپس کاخ سبز (شهوند) را در سال ۱۳۰۱ خورشیدی در آنجا بنا نمود.

سعدآباد بعد از آن با الحاق محله‌هایی چون شاه‌محله، ترش‌محله، باغ‌محله، جعفرآباد، قاسم آباد وسعتی تازه یافت و به محل اقامتگاه تابستانی پهلوی اول اختصاص یافت و در طول سالیان، کاخ‌ها و کوشک‌هایی در آن احداث گردید.

در باغ سعدآباد به جز رودخانه دربند که از شمال به باغ وارد می‌شود و از گذشته نیز در محدوده باغ وجود داشته و به عنوان یکی از منابع تأمین آب مورد نیاز فضای سبز مطرح بوده، ۱۲ قنات در دوره پهلوی دوم احداث گردید که در حال حاضر بسیاری از آنها غیر فعال و یا نیمه فعال‌اند.

پوشش‎های متنوع گیاهی باغ شامل: چنار، کاج، نارون، اقاقیا، گردو، بادام، ارغوان، ماگنولیا، تبریزی، بید مجنون، توری، نوئل و… می‎باشد.

بسیاری از گونه‌های گیاهی نادر و غیر بومی هستند که از خارج کشور به ایران آورده شده و یا از سوی سران سایر کشورها اهدا گشته‌اند.

نظم گیاهی باغ سعدآباد از نظام هندسی خاصی پیروی نمی‌کند و بیشتر تابع شکل و شیب زمین و مسیرهای آب است و در عین حال تاثیر باغ سازی اروپایی نیز در آن نمایان است.

سطح اصلی باغ با چمن پوشانیده شده که درگذشته در باغ‌ایرانی کمتر مورد استفاده بوده است.

ازجمله بناهای سعدآباد می‎توان به کاخ شهوند، کاخ سبز، کاخ احمد شاهی، کاخ سفید( موزه ملت)، موزه هنرهای زیبا (ساختمان وزارت دربار)، موزه نظامی، موزه مردم‎شناسی (کاخ شمس)، کاخ بهمن، موزه بهزاد، موزه آبکار و موزه فرشچیان، گنجینه‌ خط و کتابت میرعماد، موزه دفینه، موزه ظروف، کاخ موزه عبرت، موزه تاریخ طبیعی و… اشاره کرد.