باغ چشمه‌عمارت (حوض‎خانه) مازندران

این باغ عظیم و باشکوه در استان مازندران در قسمت جنوب شرقی باغ‌تپه و باغ‌شاه در محوطه‌ای به طول حدود ۴۱۰ متر و به عرض حدود ۱۳۵ متر و فرم مستطیلی آن در جهت شیب زمین و به سمت شمال غربی، در زمان شاه عباس در بهشهر ساخته شده‌است.

در منتهی‎الیه جنوب شرقی باغ، کوشکی مربع به ابعاد ۲۲*۲۶ متر، در دو طبقه با تزیینات گچ‌بری و کاشی‌کاری واقع شده‌است. وسط این عمارت، چشمه‌ای از دل زمین می‌جوشید که در چهار سمت توسط جوی‌هایی باغ را آبیاری می کرد.

در طبقه همکف چشمه طبیعی(مظهر آب) قرار گرفته،‌ آب از این مظهر از ۴ طرف بنا خارج شده و به کانالی که دور تا دور بنا وجود داشته، سرریز می‎شده است.

در گذشته به دلیل شیب زمین، سطح باغ تراس‎بندی شده و در امتداد محور اصلی آن، تعداد زیادی آبشارهای کوچک به وجود آمده بود، که آب با عبور از هر یک از آنها به حوضچه بعدی وارد می‎شده و بجز حرکت آب در محور اصلی جهت نمایش و زیبایی به مسیرهای فرعی جهت آبیاری باغ‎ها،‌ مزارع و کشتزارهای خارج از باغ هدایت می‎شده است.

در امتداد محور اصلی باغ، ردیفی از درختان سرو کاشته شده بود، که در حال حاضر اثری از درختان مذکور به چشم نمی‎خورد.

همچنین بخشهایی از محوطه باغ که به صورت تراس‎بندی بود، به فضاهای مسکونی و قسمتی از آن به سازمان آب اختصاص دارد و تنها بخشی از بنای تخریب شده و قسمتی از دیوار باغ و ورودی در ضلع جنوب شرقی باقی مانده است. این باغ در سال ۱۳۵۲ به شماره ۹۴۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.