مناره ساوه مرکزی

مناره ساوه در سال ۵۰۴ قمری و در دوره سلجوقیان ساخته شد ه و در مرکز شهر ساوه قرار دارد.

مناره ساوه یکی از زیباترین مناره‌های دوره سلجوقی است. این مناره زیباترین اثر تاریخی ساوه می‌باشد که بعدها در کنار آن مسجدی ساخته شد و بیرون از محوطه مسجد ایستاده و زیبایی‌اش را به‌رخ می‌کشد.

قسمت پایین این مناره ساده و قسمت‌های بالایی آن با نقوش آجری مزین شده و بر اساس شواهد و قراین، به مرور زمان قسمتی از آن تخریب یا ریزش کرده است و ارتفاع فعلی آن ۱۴ متر و با قطر ۵/۳ متر می باشد. راه پله‌ای مارپیچ که به نقوش متنوع و برجسته مزین شده نیز در داخل آن وجود دارد.

روى بدنه این مناره کتیبه‏اى به خط کوفى و تزییناتى از آجرکارى نمایان است. مسجد کنونى جنب آن باستثناء قسمتى از شبستان و محراب بقیه از بناهاى قرن‏دهم هجرى است، که در زمان شاه اسماعیل اول صفوى به تاریخ ۹۲۴ هجرى ساخته و یا مرمت‏شده است‏.

تزئینات آجری منار هیچ رنگ و لعابی ندارد اما متنوع و زیبا به نظر می‌رسد. سازندگان این بنا با کمی پس و پیش کردن آجرها، نقش و نگار و حجم و تحرک ایجاد کرده‌اند.

بازی نور و سایه از ساعتی به ساعتی دیگر، باعث می‌شود تزئینات منار مسجد جامع ساوه اصلا ساده و یکدست به‌نظر نرسد. این نوع مناره‌ها یادآور میل‌های باستانی در ایران هستند.

چند ردیف کتیبه با اشکال گوناگون خط بنایی و آجرکاری‌های هندسی جذاب، از ویژگی‌های این مناره است.

در گوشه شمال شرقی و بیرون از چهار دیواری مسجد جامع ساوه، مناره ای رفیع و آجری مربوط به دوره سلجوقی واقع شده است.