مناره شمس آذربایجان‌غربی

مناره شمس یکی از جدیدترین مناره‌های منفرد ایران است که در شهر خوی در آذربایجان‌غربی قرار دارد

هر چند تزئینات معماری زیادی ندارد، اما از یک نظر جالب و استثنایی است و آن این که تمامی بدنه مناره با شاخ قوچ پوشانده شده است. البته خیلی از این شاخ‌ها به مرور زمان شکسته شده و از بین رفته‌اند.

این مناره در محله‌ای به نام محله شمس در شهر خوی در کنار آرامگاه منسوب به شمس تبریزی قرار دارد و وقوع زلزله سلماس و خوی در سال۱۲۲۲ هجری قمری و سیل مهیبی که حدود ۱۲۰ سال قبل به وقوع پیوست باعث تخریب ۲ منار از ۳ منار موجود شد.

منار شمس ۳٫۴۰ متر قطر دارد و ارتفاع آن نیز ۱۲ متر است و به صورت منفرد در داخل باغ قرار گرفته است.

اسناد و مدارک مختلف این بنا را به اشخاص متعددی نسبت داده‏، ولی در روایات عامه و سفر‏نامه ونیزیان این بنا به شاه اسماعیل اول صفوی نسبت داده می‌شود، که بعد از شکار یک روزه‏اش دستور داده کله قوچ‌های وحشی را در آن به کار بندند و از همان کله‏ها و آجر مناری ساختند.

مناره شمس تبریزی در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده و قدمت آن در حدود سده ششم هجری قمری تخمین زده شده است.

مناره به صورت مجوف بوده و پلکان مارپیچی از ورودی مناره که در قسمت تحتانی آن قرار دارد به انتهای مناره منتهی می‌شود.

این اثر به صورت بنای یاد بود ساخته شده و هدف از آن به احتمال زیاد نمایش قدرت پادشاه بوده که در یک روز توانسته به قدری بز کوهی شکار کند که از شاخ آنها تمام سطح خارجی مناره را تزئین کند.