از افراط دولت قبلی در اجرای مسکن مهر تا اعلام برنامه‌های مسکن طی ۵ ماه آینده

مشاور وزیر راه و شهرسازی از اعلام برنامه‌های مسکن تا پنج ماه آینده خبر داد و گفت: افزایش تسهیلات مسکن، نظارت بر بازار مسکن، برطرف شدن مشکلات مسکن مهر و اجرای سبک معماری ایرانی – اسلامی در گرو بازنگری قانون جامع مسکن و شهرسازی است.

سید رضا هاشمی در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار مسکن خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) ‌کنترل شدید بازار مسکن از سوی دولت قبلی را بی‌نتیجه خواند و اظهار کرد: سیاست کلی دولت تدبیر و امید و وزارت راه و شهرسازی براری کنترل بازار مسکن نظارت بینابین است به گونه‌ای که نه دولت مداخله مستقیم داشته باشد و نه قیمت‌ها کاملا دست بازار باشد.

وی که معتقد است دولت قبلی در اجرای مسکن مهر دچار افراط شده و اجرای این طرح بقیه برنامه‌های مسکن را تحت‌الشعاع خود قرار داده است، واگذاری اراضی مسکن مهر به متقاضیان را در حال بررسی اعلام کرد.

مشاور وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: مشکل مستاجران یک شبه حل نمی‌شود چراکه اجاره‌نشینی در کشور به موضوعی حاد به ویژه در شهرهای بزرگ تبدیل شده است؛ به گونه‌ای که اکثر زوج‌های جوان در شهرهای بزرگ اگر درآمد خوبی هم داشته باشند، قادر به پرداخت اجاره و شروع زندگی نیستند.

هاشمی به بررسی برنامه‌های وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم در بخش مسکن پرداخت و برنامه‌های مسکن و شهرسازی را وابسته به تصمیمات مسئولان اجرایی و معاونان مسکن عنوان کرد که از سوی وزارت راه و شهرسازی در حال پیگیری است.

به گفته هاشمی با توجه به تغییر دولت و برنامه‌های اعلام شده، مسئولان وزارت راه و شهرسازی درحال ارزیابی وضع موجود بازار مسکن در کشور هستند که به زودی نتایج آن اعلام خواهد شد. مشروح این گفت‌وگو را با هم می‌خوانیم:

برنامه‌های وزیر راه و شهرسازی برای تامین مسکن اقشار مختلف جامعه چیست و چگونه اجرا می‌شود؟

تامین مسکن برای اقشار کم درآمد پیش از انقلاب اسلامی و از دهه ۴۰ درست از زمان افزایش مهاجرت به شهرها آغاز شد اما برنامه اصلی و اجرایی در اواخر دولت هشتم به صورت “برنامه جامع مسکن و شهرسازی” تهیه شد.

بر این اساس تمرکز بیشتر برنامه مسکن در کشور برای تامین مسکن متقاضیان کم‌درآمد و تا حدودی متوسط جامعه است به طور طبیعی کسانی که توان مالی متوسط و بالاتری دارند نیاز مورد نظر مسکن خود را از بازار آزاد تامین می‌کنند.

پس از انقلاب اسلامی برنامه‌های متعددی برای مسکن کشور و مردم اعلام شد که در نهایت با بررسی این برنامه‌ها و استفاده از تجربیات دیگر کشورها برنامه جامعی تهیه شد اما اجرای آن به دولت نهم واگذار شد.

افراط دولت در اجرای طرح مسکن مهر

دولت نهم نیز برنامه جامع مسکن و شهرسازی را ملاک کار خود قرارداد اما با آغاز ساخت و اجرای طرح مسکن مهر تمرکز دولت نهم و دهم بیشتر بر مسکن ارزان قیمت گذاشته شد و بقیه برنامه‌ها را تحت‌الشعاع خود قرار داد؛ به گونه ای که در اجرای این برنامه افراط صورت گرفت.

اما با وجود اشکالاتی در زیرساخت، کمبود امکانات در این مناطق، فاصله میان شهرهای جدید و شهرهای اصلی، سکونت در شهرهای جدید و اشتغال در شهرهای بزرگ،‌ بخش اعظمی از متقاضیان مسکن مهر واحدهای خود را دریافت و عده‌ دیگر نیز در انتظار واگذاری واحدشان هستند.

تصمیم وزارت راه و شهرسازی برای متقاضیان مسکن مهر چیست؟

وزارت راه و شهرسازی سعی دارد با مطالعه و بررسی برنامه‌های این وزارتخانه ارزیابی سریعی از وضعیت مسکن مهر داشته باشد و مشکلات این مناطق را بررسی و تکمیل کند. سعی می‌شود کمبودهای زیرساختی و ارتباط با شهرهای اصلی با مطالعه و بررسی وضعیت برطرف شود.

اواخر دولت دهم واگذاری اراضی مسکن مهر به متقاضیان مطرح شد،‌ آیا با توجه به اینکه زمین‌ها متعلق به دولت‌ هستند و در طرح اولیه قرار بود به صورت اجاره ۹۹ ساله باشند، واگذاری اراضی امکانپذیر است؟

بعد ازانقلاب اسلامی سازمان زمین و مسکن در وزارت مسکن و شهرسازی تصویب شد و پس از آن دولت صاحب اراضی زیادی شد که می‌توانست اراضی خود را بفروشد یا واگذار کند.

در حال حاضر نیز اراضی موجود در شهرهای جدید متعلق به دولت است و یکی از برنامه‌های تهیه شده در طرح جامع سال ۸۴ رسیدگی به همین اوضاع و حق بهره‌برداری زمین بود که در این برنامه واگذار نشدن این اراضی ذکر شده بود تا زمین به کالای تجاری همچون امروز تبدیل نشود.

واگذاری اراضی مسکن مهر به متقاضیان در حال بررسی است

واگذار نشدن اراضی به مردم به دلیل تبدیل نشدن زمین به عنوان کالای تجاری بود تا از خرید و فروش‌های مکرر زمین جلوگیری شود که این امر در اواخر دولت دهم مطرح شد.

واگذاری اراضی مسکن مهر و شهرهای جدید به متقاضیان اکنون در حال بررسی است. در حال ارزیابی اثرات، کمبود‌ها و مشکلات مسکن مهر هستیم تا به صورت برنامه‌ای سالم در اختیار مردم قرار داده شود.

با توجه به جهش قیمتی مسکن و رکود فعلی بازار، آیا نظارت بر بازار مسکن از سوی دولت اعمال می‌شود یا دولت نظارت بر بازار مسکن را به دست بخش خصوصی می‌سپارد؟

این مورد نیاز به بازنگری و بررسی در طرح جامع مسکن دارد چراکه سیاست‌های اعمال شده تابع گرایش دولت هستند وهیچ یک از دولت‌ها از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون موافق واگذاری صد ‌درصدی نظارت بازار مسکن با مداخله یا بدون مداخله مستقیم دولت‌ها نبودند.

کنترل شدید بازار مسکن از سوی دولت قبلی بی‌نتیجه بود

اما کنترل شدید و یک ‌جانبه در دولت قبلی در بازار مسکن صورت گرفت که نتیجه‌ای در بر نداشت و حال سیاست کلی دولت تدبیر و امید و وزارت راه و شهرسازی اتخاذ نظارت بینابین به گونه‌ای است که نه مداخله مستقیم دولت باشد و نه کاملا دست بازار باشد.

راهکار وزارت راه و شهرسازی برای کنترل بازار مسکن چیست؟

اکنون زمان ارائه راهکار نیست. ابتدا باید مهمترین مشکل که کمبود مسکن در شهرهای بزرگ است و گروه‌های کم درآمد را شامل می‌شود برطرف شود و پس از آن برنامه‌های جدید وزارت راه وشهرسازی به مجلس ارائه شود.

از جمله مهمترین مشکلات مسکن، ساخت مسکن مهر در شهرهای جدید و مناطقی است که نیاز مسکن در این مناطق کم بوده و امکانات کمی دارند؛ به طور مثال شهرهای جدیدی همچون پرند و پردیس گرچه در اطراف کلان‌شهر تهران هستند اما به دلیل وجود مسافت زیاد و دسترسی نامناسب به شهرها دچار مشکلاتی شده‌اند.

پیش از هر ساخت و سازی ابتدا باید سیستم حمل و نقل سریع و ارزان برای رفت و آمد به این شهرها فراهم شود تا در صورت وجود این امکانات مردم نیز به ساخت و ساز واحدهایشان ترغیب شوند.

حال دولت ناگزیر باید به تأمین مسکن متقاضیان در شهرهای بزرگ چه به صورت تامین ملکی چه به صورت اجاره بیندیشد.

مشکل مستاجران یک شبه حل نمی‌شود

مشکلات مستاجران چگونه برطرف می‌شود؟

مشکل اجاره‌نشینی در کشور به موضوعی حاد به ویژه در شهرهای بزرگ تبدیل شده است؛ به گونه‌ای که اکثر زوج‌های جوان در شهرهای بزرگ اگر درآمد خوبی هم داشته باشند، قادر به پرداخت اجاره و شروع زندگی نیستند اما حل مشکل اجاره در کشور با برنامه یک شبه برطرف نمی‌شود و نیازمند زمان است.

با توجه به اینکه دولت‌های نهم و دهم، مسکن مهر را برای برطرف کردن بخشی از بازار مسکن آغاز کردند، حال راهکار وزارت راه و شهرسازی در دولت یازدهم برای ثبات قیمت و خانه‌دار شدن مردم چیست؟

همه برنامه‌های اجرایی منوط به اجرا و بازنگری قانون جامع مسکن است و مشکل اجاره مسکن باید از جنبه‌های اقتصادی بررسی شود.

همچنین با تحویل بار سنگین واحدهای مسکن مهر تا سال ۹۳ باید کمی برای برنامه‌ریزی‌ها و اجرای آن‌ها منتظر ماند.

توضیح بیشتری برای طرح جامع مسکن دارید؟

طرح جامع مسکن در سال ۸۴ تهیه شد که اکنون با گذشت هشت سال از این طرح دوباره در حال بازنگری است و باید ابعاد مختلف وجود مسکن مهر در این مدت نیز مورد بررسی قرار گیرد.

برنامه‌های مسکن کشور تا پنج ماه آینده اعلام می‌شوند

در این مدت مسکن مهر با ورود به بخش مسکن کشور وضعیت را تا حدی تغییر داد و حال باید تجدید نظری در این باره صورت گیرد که به نظر می‌رسد نتیجه این بررسی‌ها تا پنج ماه آینده با ارائه مقدمات اجرایی ارائه شود.

آیا اجرای طرح‌های معماری ایرانی – اسلامی باتوجه به افزایش بلندمرتبه‌سازی‌ها در کلان‌شهر تهران و مدرنیته سازی امکانپذیر است؟ وزارت راه و شهرسازی چه برنامه‌ای برای اجرای این سبک معماری در کشور دارد؟

ابتدا باید توجه شود که چگونه زندگی می‌کنیم بعد سبک معماری کشورمان را پیش رو قراردهیم.

مردم کشور و رفتارهای آن‌ها طی سال‌های اخیر تغییر کرده‌اند و تغییر سبک معماری و حرکت به سمت و سوهای دیگر طبیعی است. معماری در کشور ما همچون رفتار ما و ظرف همین نوع زندگی است.

هم روش‌های قبلی را داریم هم سبک زندگیمان تغییر یافته است اما باید همان‌طور که بعد از انقلاب اسلامی ادعای فرهنگ مخصوص کشور خود را داشتیم، معماری و شهرسازی‌مان نیز متناسب با همین فرهنگ صورت گیرد.

باید توجه کرد که معماری که از شئون فرهنگ ما است و امری دستوری نیست و نباید دچار انحراف شود چرا که ۴۳۰ دانشکده معماری پس از انقلاب در این‌باره دانشجویانی تربیت کردند و باید فرهنگ اسلامی را به داخل دانشکده‌ها ببریم.

تلاش وزارت راه و شهرسازی در اجرای این طرح‌ها به گونه‌ای است که در برنامه‌های وزیر راه و شهرسازی در بخش زمین و مسکن به معماری ایرانی – اسلامی توجه شده واجرای این برنامه‌ها نیازمند دادن فرصت لازم به این وزارتخانه است.

مشاور وزیر راه و شهرسازی در پایان تاکید کرد: طی پنج ماه آینده برنامه‌های جامعی از ۳۱ برنامه مطرح شده در بخش زمین و مسکن که وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده بود، ارائه می‌شود.

گفت‌وگو از : نگارالسادات میرکریمی