قطارهای متروی بدون راننده

قطارهای متروی بدون راننده – Driverless metro trains

از ابتدای آغار بکار سیستم متروی شهری، قطارهای مورد استفاده در خطوط مختلف آن به صورت متداول دارای کابین راننده بودند و توسط راننده هدایت و کنترل می‌شدند. با پیشرفت تکنولوژی و ابداع سیستمهای کنترل خودکار و افزایش اعتماد به آنها، کنترلرهای خودکار قطار قابلیت جایگزینی راننده را پیدا نمودند و در برخی از خطوط مترو در سطح جهان هم این شاهد بکارگیری قطارهای بدون راننده که به آنها Driverless train گفته می‌شود هستیم و در حال حاضر قریب به ۳۰ شهر در کشورهای گوناگون از وجود چنین سامانه‌ای بهره‌مند هستند. برخی از این شهرهای عبارتند از لندن، پاریس، آنکارا، دبی، کوالالامپور، کپنهاگ، توکیو و ونکور. خط ۱ متروی دبی که هم اکنون بخشی از آن به بهره‌برداری رسیده است پس از تکمیل با بیش از ۵۰ کیلومتر طول طولانی ترین خط متروی بدون راننده در جهان خواهد بود.

استفاده از قطارهای بدون راننده مزایای ویژه‌ای دارد. از آنجمله می‌توان به کاهش هزینه بهره‌برداری سیستم بدلیل عدم پرداخت دستمزد به رانندگان و حذف هزینه آموزش آنها اشاره نمود. اگرچه به کارگیری سیستم خودکار هدایت قطارها در ابتدا هزینه‌هایی را جهت پیاده سازی تحمیل می‌نماید، اما در بلند مدت، صرفه‌جویی ایجاد شده در هزینه ها به علت حذف راننده باعث صرفه اقتصادی سیستم خواهد گردید. از طرفی دیگر حذف خطاهای انسانی بدلیل استفاده از رایانه باعث افزایش ایمنی در عملکرد مجموعه سیستم خواهد گردید. با این وجود مخالفان بکارگیری سامانه خودکار هدایت قطار نسبت به این امر با دیده تردید می‌نگرند. بدین منظور در برخی از قطارهای بدون راننده مترو، علی رغم بی نیازی سیستم از وجود راننده، به منظور از بین بردن هرگونه دغدغه ایمنی، کابین راننده در ابتدای قطار وجود داشته و راننده صرفا به عنوان ناظر در آن حضور دارد.

یکی از ویژگیهای جالب توجه قطارهای بدون راننده امکان رؤیت مسیر مقابل قطار توسط مسافران است که خود توجه بسیاری از مسافران در این خطوط را به خود جلب نموده است.

شاهرخ ظهرابزاده