مفهوم محدوده پیاده (پیاده راه)

محدوده‌های پیاده قسمتی از فضاهای شهری هستند که به دلایل ویژه عمدتا به خاطر دارا بودن برخی پتانسیل‌های خاص و در تمام یا بخشی از ساعات شبانه روز کاملا بر روی حرکت سواره بسته شده و بطور کامل به حرکت عابران‌ پیاده اختصاص می‌یابند.
اصل فلسفه وجودی پیاده راه ها نه صرفا عملکرهای فیزیکی و ارتباطی، تثبیت و تقویت برخی کاربریها و مسائل اقتصادی بلکه گسترش ارتباطات و تعاملات اجتماعی- فرهنگی و ایجاد مقیاس انسانی در عرصه عمومی می باشد.

واژگانی همچون Pedestrian zone، Car free zone، Pedestrian Area، Walkable Street و Pedestrian Mall برای مفهوم پیاده راه بکار برده می شوند.
این مناطق ممکن است از همان ابتدا برای تردد عابرین ساخته شده باشند و یا خیابانهایی باشند که تغییر کاربری داده و به پیاده راه تبدیل می شوند. اصطلاح تغییر کاربری منطقه و تبدیل آن به پیاده راه را Pedestrianization می گویند.

تاریخچه ایجاد محدوده های پیاده
نخستین اقدام در زمینه تفکیک حرکت سواره از پیاده در دنیا، در سال ۱۸۵۸ توسط شهرساز آمریکایی به نام اولمستد صورت گرفت.
اولین پیاده راه جهان بعضی از بخشهای خیابان فلوریدا در بوئنوس آیرس است که از سال ۱۹۱۳ بعنوان پیاده راه مورد استفاده قرار می گرفته است.

پیش از جنگ جهانی دوم و در دهه ۱۹۳۰ برنامه ریزیهایی برای اولین شبکه های گذرهای پیاده مستقل در داخل محدوده های شهری انجام گرفت.

پیاده راه در محدوده تاریخی و مرکزی شهرهای اروپایی برای نخستین بار در قالب تجربه?ای محدود و محلی پس از جنگ دوم جهانی در مرکز شهر اسن آلمان ایجاد شد.

پیاده راههای تاریخی- تجاری تقریبا در تمامی شهرهای مهم و تاریخی اروپا از اواخر دهه ۱۹۵۰ تا سال ۱۹۷۵ ایجاد شد.
به خیابانهای پیاده با نام Mall در آمریکا طی دهه ۱۹۶۰ با مقاصد تجاری در مرکز شهرها توجه گسترده ای شد.
به طرح خیابانهای با ترافیک آرام در دهه ۱۹۸۰ در اروپا توجه شد.
برنامه هایی جهت ایجاد شبکه های کامل پیاده با چشم انداز دهه اول قرن ۲۱ در اکثر شهرهای اروپایی عمده تدوین شد.

انواع پیاده راه ها به لحاظ محدودیت حرکت سواره

الف- پیاده راههایی که هیچ وسیله نقلیه ای اجازه تردد درآنها را ندارد.
ب- پیاده راه هایی که بعضی وسایل نقلیه بسیار کم سرعت اجازه تردد در آنها را دارد.
ج- پیاده راه هایی که در ساعات خاصی از روز ( معمولا عصرها) و یا روزهای خاصی ازهفته یا سال مانع ورود وسایل نقلیه می شوند.