مسجد اعظم نماد معماری اسلامی

کلنگ بنای این مسجد در روز یازدهم ذیقعده ۱۳۷۳ هجری قمری در سالروز میلاد خجسته حضرت علی بن موسی الرضا(ع) برابر با بیست و یکم تیرماه ۱۳۳۳ هجری شمسی به دست مرجع تقلید عالم تشیع ، مرحوم حضرت آیت الله بروجردی به زمین زده شد.

یکی از دلایل ساخت این مسجد از سوی آیت الله بروجردی علاوه بر رفاه زائران ، پیش بینی آن بزرگوار بود؛ مبنی بر اینکه در دراز مدت به فضایی وسیع و مناسب جهت برگزاری دروس حوزویان درسطوح مختلف بویژه دروس خارج مراجع عظام نیاز است.

مجموع مساحت مسجد تقریبا ۱۲ هزار متر مربع، دارای چهار شبستان و دو گلدسته بسیار مرتفع می‏باشد. گنبدها، محراب‏ها و ایوان‏های مسجد با کاشی‏های بسیار ظریف و کتیبه‏های زیبایی تزیین شده و شکوه خاصی به آن‏ها بخشیده است.

این مکان، درجریان انقلاب بارها محفل مردم و روحانیت انقلابی بود و حضرت امام خمینی (ره) در این مسجد چندین سخنرانی مهم و افشاگرانه علیه رژیم پهلوی ایراد کرده بودند.

در حال حاضر از این مسجد علاوه بر اقامه نماز جماعت و برگزاری مراسم دعا و اعتکاف و دروس مراجع بزرگوار حوزه علمیه قم، در برپایی تجمعات مذهبی و انقلابی استفاده می‏شود.

مسجد اعظم قم یکی از دست ساخت های استاد لرزاده به شمار می آید و از نظر تزئینات و کاشی کاری و جلوه های هنر اسلامی از نمونه های بدیع کاشی کاری در قرن اخیر به شمار می رود.

این مسجد در دهه ۷۰ هجری شمسی به دلیل طرح های توسعه ای حرم فاطمه معصومه(س) بخشی از این مکان مقدس شد. به طور کلی تزیینات بکار رفته در بنا شامل تزیینات متنوع مرمری و کاشیکاری معرق در قسمت مقصوره، محراب، گلدسته ها و پوشش مقرنس است.

همچنین یک برج با ساعت زنگی بزرگ و زیبا در شمال مسجد قرار دارد که از چهار جهت دیده می شود. درکنار مسجد اعظم کتابخانه غنی از کتابهای دینی و اسلامی از سوی مرحوم آیت الله العظمی بروجردی بنا شد که درحال حاضر بیش از چهار هزار جلد کتاب خطی دارد.

مسوول روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم در این زمینه گفت: مرمت و بهسازی حوض و کاشیکاری داخل گنبد از جمله اقدامات این اداره کل در راستای حفظ و نگهداری این مسجد تاریخی می باشد.

مجتبی شاکر افزود: مرمت های گنبد مسجد اعظم از سال گذشته آغاز شده و تا پنج ماه آینده به پایان می رسد. وی گفت: ۶۰۰ میلیون ریال از محل اعتبارات سال ۹۱ برای مرمت این گنبد اختصاص یافته است.